اوتیسم چیست، در خانواده چه مشکلاتی به‌ پا می‌کند؟

سال‌ها با همسرت منتظر تولد فرزندی هستی؛ بالاخره او را به دنیا می‌آوری؛ از نوزادی و شیرخوارگی او لذت می‌بری؛ نوپا می‌شود و کم‌کم قد می‌کشد؛ زمانش است که به حرف بیافتد اما نه طول کشید؛ چرا این بچه حرف نمی‌زند؟ اصلا صدای مرا می‌شنود؟ چرا جیغ می‌زند؟ علائم اوتیسم کم کم خود را نشان می‌دهند. علائمی که هضم آنها برای خانواده‌ها راحت نیست. برخی خانواده‌ها با سرکشیدن اوتیسم، از هم می‌پاشند؛ مادری با فرزرندش مهاجرت می‌کند؛ پدر و مادری که غبطه روزهای خوش عاشقی‌شان را می‌خورند؛ به خودکشی فکر می‌کنند. باور این‌که ثمره یک عشق، عذاب اوتیسم باشد برای هر زن و مردی راحت نیست. در ادامه این صفحه مجله سلامت آچاره به این موضوع پرداخته‌ایم که اوتیسم چیست و خانواده‌ها چطور با آن کنار بیایند؟

فهرست مطالب

اوتیسم چیست؟

طیف بیماری اوتیسم (ASD) می‌تواند در افراد مختلف متفاوت به نظر برسد. این بیماری یک ناتوانی رشدی است که بر نحوه برقراری ارتباط، رفتار یا تعامل افراد با دیگران تأثیر می گذارد.

علل اوتیسم چیست؟

محققان هنوز به طور کامل همه علل مرتبط با اختلال طیف اوتیسم را نمی‌دانند. به نظر می‌رسد، این بیماری ژنتیکی باشد؛ اما مواردی مانند سن والدین و داروهای تجویزی که در دوران بارداری مصرف می‌شوند، ممکن است دخیل باشند.

فاکتورهای موثر در بیماری اوتیسم چیست؟

• اگر برادر، خواهر یا والدین کودک اوتیسم داشته باشند؛ احتمال بیشتری وجود دارد که فرد در این طیف  قرار بگیرد.
• حدود 10 درصد از کودکان مبتلا به اوتیسم، نوعی اختلال ژنتیکی مانند سندرم داون و سندرم X شکننده دارند.
• یک مطالعه وسیع دانمارکی نشان داده که سن بالای والدین، با ابتلای کودک به اوتیسم رابطه مستقیم دارد.
• زنانی که دقیقاً قبل از بارداری مواد افیونی مصرف می‌کنند؛ ممکن است فرزند مبتلا به اوتیسم به دنیا بیاورند.

علائم اوتیسم از چه زمانی خودشان را نشان می‌دهند؟

کودکان در ابتدایی‌ترین ماه‌های تولد، علائمی از اوتیسم نشان نمی‌دهند؛ با این‌حال به مرور که قد می‌کشند؛ نشانه‌های اوتیسم ظاهر می‌شوند.

• اولین نشانه‌های اوتیسم: حدود 12 ماهگی
• علائم قطعی اوتیسم: حدود 24 ماهگی

علائم اوتیسم قبل از 1 سالگی

اگر فرزند شیرخوار شما مبتلا به اوتیسم باشد؛ ممکن است در حدود 8 – 10 ماهگی این علائم را نشان دهد:

• تا تولد 1 سالگی، به نامش پاسخ نمی‌دهد.
• بازی کردن، اشتراک‌گذاری یا صحبت کردن با افراد دیگر برای آنها جالب نیست.
• ترجیح می‌دهند، تنها باشند.
• از تماس فیزیکی از جمله در آغوش گرفتن اجتناب یا آن را رد می‌کنند.
• از تماس چشمی اجتناب می‌کنند.
• وقتی ناراحت هستند، دوست ندارند دلداری‌شان بدهند.
• کودکان اوتیسم احساسات را درک نمی‌کنند؛ چه احساسات خود؛ چه احساسات دیگران.
• شیرخواران اوتیسم، ممکن است، دست‌های خود را دراز نکنند تا با راه رفتن بلند شوند یا راهنمایی شوند.

نقاط عطف رشد و بیماری اوتیسم کودک چیست؟

اگر کودکی به اوتیسم مبتلا باشد، در رسیدن به این نقاط عطفی رشد، مشکل دارد؛ همچنین ممکن است، به انها برسد اما بعد از مدتی در انجام این مهارت‌ها ناتوان شود. این مرزهای مهم رشدی عبارتند از:

• لبخند زدن در 6 ماهگی
• تقلید حالت‌های چهره یا صدای پدر و مادر یا بزرگ‌ترها در 9 ماهگی
• پا کوبیدن و بغض کردن تا 12 ماهگی
• راه افتادن در 14 ماهگی
• تکلم تک کلمه‌ای در 16 ماهگی
• استفاده از عبارت‌های دو کلمه‌ای در 24 ماهگی

مشکلات بیماری اوتیسم برای خانواده‌ها چیست؟

طیف علائم و مشکلات اوتیسم بسیار گسترده است. برخی از بیماران، ممکن است مشکلات بسیار قابل توجهی داشته باشند، برخی دیگر نه. بیماران اوتیسم مشکلات زیادی در مهارت‌های اجتماعی، ارتباطی و رفتاری دارند. بنابراین ابتدا در خانواده مشکلات شروع می‌شود.

تاثیر اوتیسم بر مهارت‌های اجتماعی کودک چیست؟

کودک مبتلا به اوتیسم در برقراری ارتباط با دیگران مشکلات قابل توجهی دارد. مشکلات در یادگیری‌ مهارت‌های اجتماعی از شایع‌ترین نشانه‌های اوتیسم است که خانواده‌ها با آن درگیر هستند. کودک و بزرگسال مبتلا به اوتیسم، می‌خواهد با دیگران ارتباط بگیرد اما نمی‌تواند.

چرا اوتیسم بر ارتباط خانوادگی اثر می‌گذارد؟

حدود 40 درصد کودکان مبتلا به اوتیسم، نمی‌توانند صحبت کنند. 25 تا 35 درصد کودکانی که اوتیسم دارند، ابتدا مهارت کلامی را یاد می‌گیرند؛ سپس آن را از دست می‌دهند. همچنین برخی از کودکان مبتلا به اوتیسم؛ در اواخر زندگی شروع به صحبت می‌کنند.

مشکلات اوتیسمی که خانواده‌ها را درگیر می‌کند

• تاخیر در مهارت‌های گفتاری و زبانی
• صدای صاف، روباتیک صحبت کردن یا صدای آواز
• اکولالیا (تکرار یک عبارت مشابه)
• مشکل در بیان ضمایر (مثلاً گفتن «تو» به جای «من»)
• استفاده نکردن از حرکات رورمره عادی (مثلا اشاره دادن یا دست دادن) و پاسخ ندادن به آنها
• پرش از موضوع صحبت یا پاسخ به پرسش‌ها
• تشخیص ندادن طعنه یا شوخی
• مشکل در بیان نیازها و احساسات
• عدم دریافت سیگنال از زبان بدن، لحن صدا و عبارات

به دلیل همین ناتوانی‌های ارتباطی ساده، خانواده‌ها ممکن است در خصوص مراقبت از فرزند مبتلا به اوتیسم خود، دچار مشکل شوند.

خانواده‌ها برای مقابله با اوتیسم فرزندشان چه کنند؟

از آنجا که رفتار و مراقبت با کودک مبتلا به اوتیسم، سختی‌های خاص خود را دارد؛ گاهی برخی خانواده‌ها در طول روز احساس درماندگی می‌کنند. بنابراین قبل از این‌که به چنین نقطه‌ای برسید؛ از یک فرد متخصص کمک بگیرید تا در ایجاد ارتباط موثر با فرزند مبتلا به اوتیسم‌تان، شما را راهنمایی کند.

چرا رفتار کودکان اوتیسم خانواده‌ها را کلافه می‌کند؟

خانواده‌ها از واکنش‌های فرزندشان همچنین، رفتارهای ناگهانی و سر و صدایی که دارند؛ گاهی کلافه می‌شوند. به همین دلیل بهتر است برای ارتباط گرفتن با فرزند، روش‌های مناسب را یاد بگیرید. به این ترتیب اگر فرزند معصوم‌تان به طور ناخواسته شما را اذیت کرد؛ عصبانی نمی‌شوید و واکنش تندی نشان نخواهید داد.

برخورد طبیعی خانواده‌ها با کودک اوتیسم چیست؟

پدرمادرها از بسیاری کارهای فرزند مبتلا به اوتیسم‌شان شاکی هستند. خودشان در طول روز کلی مشغله دارند و حالا باید وقتی به خانه بر می‌گردند با این حرکات بچه بسازند! بلد هم نیستند، چه واکنشی نشان دهند؛ بنابراین:

• یا با او برخورد تندی می‌کنند.
• یا فریاد می‌کشند.
• یا کتکش می‌زنند.
• یا خودشان با هم دعوا می‌کنند.
• یا یکی از آنها ترجیح می‌دهد دوباره ازدواج کند و فرزند سالمی به دنیا بیاورد.
• در بدترین حالت هم فرزند را به امان خدا رها می‌کنند.

کارهای اعصاب خرد کن کودک اوتیسمی برای خانواده بی‌تجربه

• رفتارهای تکراری مانند تکان دادن دست، تکان دادن، پریدن یا چرخیدن
• حرکت یک ریز پا مثلا لگد زدن
• تثبیت روی یک کار یا اشیاء خاص
• حساسیت شدید به لمس، نور و صدا
• جدایی گزینی از بازی بچه‌ها و انزوا
• پر سرو صدا غذا خوردن
• هماهنگ نبودن حرکات دست و پا
• رفتار تکانش‌گر (عمل بدون فکر)
• رفتار پرخاش‌گرانه با خود و با دیگران
• توجه نکردن به بزرگ‌ترها و در عالم خود بودن

چگونه‌می توانم علائم اوتیسم کودک را تشخیص دهم؟

برای تشخیص بیماری اوتیسم کودک‌تان باید علائمی که در بخش‌های بالاتر این صفحه اشاره کردیم را به خاطر بسپارید؛ سپس اگر دیدید فرزندتان آنها را نشان می‌دهد؛ با یک پزشک متخصص یا روانشناس صحبت کنید. همچنین اگر دل و جرات مراجعه به مطب پزشک را ندارید یا برای این گفتگوی رو در رو حاضر نیستید می‌توانید در مگا اپ سرویس آچاره درخواست ویزیت آنلاین پزشک را بدهید.

پرستار کودک اوتیسم چطور به خانواده‌ها کمک می‌کند؟

پرستار کودک اوتیسم یک فرد متخصص است که تمام اصول علمی مراقبت از کودک اوتیسم را می‌داند؛ به کودک و خانواده راه‌کارهای مناسب برای مواجهه با این شرایط را یاد می‌دهد. یادتان باشد که اگر خودتان با فرزند مبتلا به اوتیسم رفتار بدی داشته باشید یا علائم او را با بی‌توجهی رد کنید؛ عذاب وجدان گرفتن بعدا دردی از شما دوا نمی‌کند. برای درخواست پرستار کودک در منزل برای نگهداری ار فرزند مبنلا به اوتیسم‌تان، از آچاره کمک تخصصی بخواهید.

منبع: webmd