آزمایش کبد چرب چگونه است؟ 6 قدم تا تائید بیماری

می‌دانید آزمایش کبد چرب چگونه است؟ اصلا برای انجام آن چه نمونه‌ای شما می‌خواهند؟ بعد از گرفتن این تست، باید چه آزمایش‌های دیگری هم انجام شود؟ همین‌که برای انجام آزمایش، پذیرش شویم؛ کافی است یا باید برای انجام این تست مراحل آمادگی خاصی را طی کنیم؟ در صورتی‌که شما هم مشکوک به بیماری کبد چرب هستید و در راه مطب دکتر و آزمایشگاه، نگران و مضطرب که چطور این آزمایش‌ها را انجام دهید؟ با ما در ادامه این صفحه آچاره سلامت، بمانید تا تمام مراحل این تست‌های مهم برای بررسی کبد چرب را توضیح بدهیم.

فهرست مطالب

مراحل تجویز آزمایش کبد چرب چگونه است؟

پزشکان برای‌ تشخیص بیماری کبد چرب، فقط یک آزمایش خون ساده تجویز نمی‌کنند؛ آنها باید برای بررسی بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) – از جمله کبد چرب غیر الکلی (NAFL) و استئاتوهپاتیت غیر الکلی (NASH،  چندین مرحله آزمایش از بیمار بگیرند. آزمایش کبد چرب معمولا چند مرحله دارد:

1. گرفتن شرح حال بیمار: در این مرحله آزمایش کبد چرب، پزشک از شما درباره انواع سوابق بیماری می‌پرسد؛ برخی بیماری‌ها خطر ابتلا به کبد چرب را افزایش می‌دهند؛ مانند:
   • اضافه وزن یا چاقی
   • مقاومت به انسولین یا دیابت نوع 2
   • سطوح بالای تری گلیسیرید یا سطوح غیر طبیعی کلسترول در خون
   • سندرم متابولیک
   • کم‌تحرکی
   • رژیم غذایی پر از قند و چربی
   • مصرف الکل و نوشیدنی‌های خیلی شیرین
2. معاینه فیزیکی: در این مرحله از آزمایش کبد چرب، پزشک متخصص داخلی قد و وزن بیمار را می‌گیرد تا شاخص توده بدنی او را محاسبه کند. این شاخص که BMI نام دارد؛ می‌تواند پزشک را به سرنخ‌های احتمالی بیماری کبد چرب نزدیک کند. او همچنین:
   • با معاینه فیزیکی و لمسی بررسی می‌کند که کبد بزرگ شده؟
   • علائم مقاومت به انسولین، مانند لکه‌های پوستی تیره روی بند انگشت، آرنج و زانو وجود دارد؟
   • علائم سیروز کبدی مانند بزرگ شدن طحال، آسیت و از دست دادن عضله در فرد مشاهده می‌شود؟
3. آزمایش خون:  اگر آزمایش خون نشان دهد که دو آنزیم کبدی آلانین آمینوترانسفراز (ALT) و آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) افزایش یافته‌اند؛ احتمالا فرد دچار کبد چرب شده است.
4. سونوگرافی: به کمک سونوگرافی می‌توان بررسی کرد که بافت کبد فرد تا چه اندازه چربی دارد. این تصویربرداری می‌تواند التهاب یا فیبروز کبدی را هم نشان دهد.
5. سی‌تی‌اسکن: پزشکان با این روش تصویربرداری، گریدهای بالای کبد چرب که سبب آسیب بافتی شدید به آن می‌شوند؛ تشخیص می‌دهند.
6. بیوپسی: روش نمونه‌برداری از کبد، مراحل پیش‌رفته کبد چرب را در آزمایشگاه نشان می‌دهد. این بافت نمونه باید زیر میکروسکوپ بررسی می‌شود.

روند آمادگی آزمایش کبد چرب چگونه است؟

تمامی 6 نوع آزمایش و تستی که برای کبد چرب توضیح دادیم را در مطب دکتر، آزمایشگاه یا مرکز تصویربرداری هسته‌ای از بیماران می‌گیرند اما برخی از این آزمایش‌ها نیاز به شرایطی که دارند که بیمار باید از آنها مطلع باشد.

آزمایش کبد چرب ناشتا است؟

وقتی بخواهید آزمایش کبد چرب بدهید باید حدود 12 ساعت ناشتا باشید. همچنین ممکن است پزشک از شما بخواهد که قبل نمونه‌گیری آزمایش کبد چرب، برخی داروها یا ممکمل‌های مصرفی خود را هم قطع کنید تا بر جواب آزمایش شما اثر نگذارد و سبب خطا نشود.

روند انجام آزمایش کبد چرب

شاید فکر کنید که آزمایش کبد چرب چگونه می‌تواند باشد؟ آیا خون را از رگ‌های نزدیک به کبد می‌گیرند؟ این آزمایش باید در شرایط فیزیکی خاصی انجام شود که آنزیم‌های کبدی قابل اندازه‌گیری باشند؟ در پاسخ باید بگوئیم؛ شاید اسم کبد چرب برای شما کمی ترسناک باشد اما در اصل آزمایش خون آن درست مانند سایر آزمایش‌های خون ساده‌ای است که تا به حال داده‌اید.

نمونه‌گیری آزمایش کبد چگونه است؟

برای گرفتن نمونه خون آزمایش کبد:

• دست خود را روی یک دسته صندلی می‌گذارید؛
• یک نوار دور بازوی شما می‌بندند؛ تا مقداری خون در رگ‌های‌تان جمع شود و رگ‌گیری راحت‌تر باشد.
• از شما می‌خواهند که دست‌تان را مشت کنید که رگی گیری راحت انجام شود.
• روی پوست را در محل نمونه‌گیری پنبه الکل می‌زنند تا ضد عفونی شود.
• سوزن نمونه‌گیری خون وارد رگ می‌شود.
• چند سی‌سی خون بیرون کشیده می‌شود.
• تکنسین آزمایشگاه از بخش داخلی بین بازو و ساعد، نمونه‌گیری خون را انجام می‌دهد.
• سپس یک پنبه الکلی به شما می‌دهد تا روی محل انجام نمونه آزمایش کبد بگذارید و فشار دهید تا دچار عوارض نمونه‌گیری نشوید.

عوارض آزمایش خون کبد چرب

نترسید؛ آزمایش کبد چرب خطرناک نیست و عوارض خاصی ندارد. تنها به دلیل ورود سوزن به بدن ممکن است شخص کمی احساس اضطراب داشته باشد و فشار او پایین بیاید؛ این حالت می‌تواند سبب اندکی سرگیجه شود. از طرفی اگر فرد پوست حساسی داشته باشد یا نمونه‌گیری با روش صحیح انجام نشود؛ ممکن است کبودی شدید یا پارگی رگ هم پدید بیاید اما در صورتی‌که نمونه‌گیری درست انجام شود؛ محل آزمایش کبد چرب، کمی قرمز می‌شود؛تورم، خارش یا کبودی دارد اما این علائم به تدریج ظرف 48 ساعت باید برطرف شوند.

در یک کلام؛ شرایط آزمایش کبد چرب چگونه است؟

همان‌طور که در بالا اشاره کردیم؛ آزمایش کبد چرب، شامل معاینه فیزیکی، آزمایش خون، تصویربرداری پزشکی و نمونه‌برداری برای بررسی آزمایشگاهی میکروسکوپی است. این بیماری‌ نشانه‌ای ندارد که بتوانید بر اساس آن علائم به پزشک مراجعه کنید؛ به شما دارو بدهد و خوب شوید. کبد چرب را باید به طور منظم با انجام آزمایش خون زیر نظر گرفت تا تغییرات جزئی فاکتورهای خونی، سرنخ‌های احتمالی کبد چرب را به پزشک بدهند؛ سپس او در صورت لزوم تست‌هایی مانند سونوگرافی، بیوپسی یا سی‌تی‌اسکن را تجویز کند تا از وجود بیماری مطمئن شود. بنابراین انجام آزمایش کبد چرب را جدی بگیرید و پشت گوش نیاندازید.

منبع: verywellhealth – niddk

باشه؛ کجا انجامش بدم؟

برای گرفتن نمونه خون آزمایش کبد چرب، می‌توانید به یک آزمایشگاه بروید اما از آنجا که بیشتر افراد مشغله زیادی دارند؛ مراجعه به پزشک برای تجویز نسخه آزمایشگاه و همچنین ناشتا رفتن اول صبح به آزمایشگاه برای‌شان سخت است. در نتیجه با امروز و فردا کردن، انجام آزمایش کبد چرب را به تعویق می‌اندازند و در نهایت یادشان می‌رود که باید باید هر 6 ماه یک بار آزمایش کبد چرب بدهند. برای این افراد و سایر کسانی که بیرون رفتن از خانه برای‌شان سخت است؛ یک چاره عالی داریم؛ در مگا اپ سرویس آچاره می‌توان درخواست نمونه‌گیری آزمایش خون در منزل داد؛ یک تکنسین آزمایشگاه به آدرس درج شده می‌رود؛ نمونه خون را می‌گیرد و به آزمایشگاه می‌برد؛ بعد از انجام آنالیزهای لازم، جواب به گوشی فرد ارسال می‌شود. تجویز نسخه و تفسیر نتیجه هم در همین اپ به کمک پزشکان آچاره ممکن است؛ به همین راحتی خطر پیش‌رفت کبد چرب برای شما به صفر می‌رسد؛ کافی‌ست آچاره را لمس کنید.