آزمایش بیلی روبین توتال، تام Total Bilirubin چیست؟
میدانید آزمایش بیلی روبین توتال برای چیست؟ اگرچه اسم این آزمایش Total bilirubin است اما با آن عملکرد کبد را میسنجند. این آزمایش به تنهایی تجویز نمیشود؛ معمولا پزشکان، برای تشخیص بیماریهای کبدی، در کنار دیگر فاکتورهای مهم کبدی، این تست را تجویز میکنند. اگر میخواهید درباره ماده بیلی روبین بیشتر بدانید که چطور در ابتلا به بیماریهای کبدی، تغییر میکند؛ در ادامه با آچاره سلامت باشید.
فهرست مطالب
آزمایش بیلی روبین توتال چیست؟
با آزمایش بیلی روبین توتال، میتوان میزان کل بیلی روبین را در بدن اندازه گرفت. فاکتور بیلی روبین میتواند مقدار عددی بیلی روبین خون را بر حسب mg/dl میلیگرم بر دسیلیتر نشان دهد.
نام دیگر آزمایش Total Bilirubin
پزشکان هنگام تجویز بیلی روبین توتال، ممکن است این عبارت را به صورت انگلیسی بنویسند: Bilirubin (Total). همچنین ممکن است از شما درخواست انجام آزمایش بیلی روبین تام سرم هم بشود که منظور همین آزمایش بیلی روبین توتال است.
علامت اختصاری تست بیلی روبین توتال در برگه آزمایش چیست؟
اگرچه عبارت Bilirubin Total اصطلاح کامل آزمایش بیلی روبین است اما برخی پزشکان در نسخه بیمار لفظ مخفف TBIL دیده شود؛ برخی از آزمایشگاهها هم در سیستم کامپیوتری خود، فاکتور بیلی روبین توتال را یا به صورت TBIL یا TSB ( بیلی روبین تام سرم) تعریف کردهاند. بنابراین در جواب آزمایش بیلی روبین، همین مخفف دیده میشود.
نمونهگیری آزمایش بیلی روبین توتال چگونه است؟
برای انجام آزمایش بیلی روبین باید از شما نمونه خون گرفته شود. به این منظور باید به آزمایشگاه بروید یا به کمک آچاره درخواست نمونهگیری خون در منزل را انتخاب کنید؛ یک تکنسین باتجربه، نمونه خون شما را میگیرد و برای انجام آنالیزهای لازم، به لابراتوآری مجهز میبرد. سپس بعد از مشخص شدن نتیجه، حواب به گوشی شما ارسال میشود.
هدف از آزمایش بیلی روبین تام چیست؟
پزشکان با بررسی نتیجه آزمایش بیلی روبین توتال میتوانند، عملکرد کبد بیمار خود را بسنجند. اگر سطح این فاکتور از حد مشخصی بالاتر باشد؛ نشان میدهد که کبد فرد، به درستی کار نمیکند.
نقش بیلی روبین در سلامت کبد
به کبد یک کیسه متصل است که کیسه صفرا نام دارد؛ این کیسه ترشحاتی به نام صفرا را برای هضم غذا تولید میکند؛ صفرا حاوی بیلی روبین است. از طرفی گلبولهای قرمز هم در ترکیب خود، بیلی روبین دارند؛ اگر تجزیه شوند، بیلی روبین آنها وارد جریان خون میشود. اگر کبد سالم باشد؛ بیلی روبین موجود در خون را تجزیه میکند و برای دفع از بدن بیرون میفرستد. در مقابل کبدی که عملکرد صحیح و سالم خود را از دست داده است؛ نمیتواند، خون را از بیلی روبین پاکسازی کند؛ ینابراین به تدریج میزان این ماده در خون بالا میرود و سبب علائم و عوارضی میشود.
کاندیداهای آزمایش Bilirubin Total
شاید پزشک در نسخه آزمایشگاه شما، عبارت Bilirubin Total را نوشته باشد اما ندانید که علت تجویز این آزمایش چه بوده است؟ اگر آزمایش بیلی روبین توتال در برگه آزمایش شما هست؛ یعنی پزشک میخواهد عملکرد کبدی شما را بررسی کند. او در معاینه فیزیکی شما، ممکن است به این علائم را دیده باشد:
- زردی پوست یا چشم (یرقان)
- دل درد
- ادرار تیره
- مدفوع رنگ روشن
- علائم آنفولانزا مانند تب و لرز
همچنین اگر فردی از قبل بیماری کبدی داشته باشد؛ پزشک برای بررسی روند درمان او برایش آزمایش بیلی روبین توتال مینویسد.
آزمایش بیلی روبین توتال برای چه کسانی تجویز میشود؟
هر فرد بزرگسال و نوجوانی ممکن است دچار مشکلات کبد یا نارسایی کبدی بشود؛ بنابراین یکی از دستههای مهم کاندیداهای آزمایش Total Bilirubin افراد بالغ هستند. همچنین آزمایش بیلی روبین نوزادان و کودکان هم در موارد ابتلا به زردی، تجویز میشود.
دیگر آزمایشهای تجویزی همراه بیلی روبین توتال
اگر پزشک میخواهد وضعیت سلامت کبد شما را بررسی کند؛ ممکن است در جلسه ویزیت؛ علاوه بر آزمایش خون برای بررسی بیلی روبین تام سرم، آزمایش ادرار، سونوگرافی و سایر تصویربرداریهای پزشکی از ناحیه شکم را هم تجویز کند. البته برای نوزادان، علاوه بر آزمایش بیلی روبین توتال، آزمایش بیلی روبین ادرار هم تجویز میشود.
آمادگی برای آزمایش بیلی روبین توتال
برای انجام آزمایش بیلی روبین Total باید به دستورهای پزشک معالج و نکاتی که آزمایشگاه قبل از انجام آزمایش به شما میگوید؛ دقیق باشید.
آزمایش Total Bilirubin ناشتا است؟
برای انجام آزمایش بیلی روبین توتال لازم نیست ناشتا باشید اما ممکن است از شما خواسته شود که مصرف برخی داروهای خود را قطع کنید.
عواملی که سبب خطا در تست بیلی روبین توتال میشوند؟
در صورتیکه باردار هستید یا مشروبات الکلی میخورید؛ باید به قبل از نمونهگیری خون این آزمایش، مسئول آزمایشگاه را مطلع کنید. هر دوی این عوامل میتوانند سبب تجمع غیرعادی بیلی روبین در کبد شوند.
خواندن جواب آزمایش بیلی روبین توتال
بعد از اینکه از آچاره درخواست آزمایش بیلی روبین خون توتال کردید؛ انجامش دادید و جواب آن به گوشیتان ارسال شد؛ حالا باید ببینید که این اعداد مشخصشده در برگه آزمایش چه معنایی دارند. بیلی روبین تام خون چند باشد؛ فرد دچار نارسایی یا دیگر مشکلات کبدی است؟ در پاسخ باید بگوئیم که میزان بیلی روبین توتال خون یک عدد با محدوده دقیق نیست؛ سطح این ماده در خون به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ از جمله:
- سن
- جنسیت
- وضعیت جسمی
محدوده نتیجه آزمایش بیلی روبین توتال به روش اسپکتروفتومتری
در پایین یک جدول حدودی از رنج نرمال بیلی روبین توتال برایتان آوردهایم؛ این جدول به شما کمک میکند که ذهنیتی کلی درباره وضعیت بیلی روبین تام در خونتان داشته باشید اما برای تفسیر جواب آزمایش Total Bilirubin حتما باید به پزشک متخصص داخلی یا فوق تخصص گوارش مراجعه کنید؛ به این ترتیب با وجود اولین سرنخهای مشکلات کبدی، آن را مهار میکنید و دچار عوارض حاد آن نخواهید شد.
زمان آزمایش | رنج نرمال Toral Bilirubin |
≤1 Day | ≤5.1 mg/dL |
2 Days | ≤7.2 mg/dL |
3-5 Days | ≤10.3 mg/dL |
6-7 Days | ≤8.4 mg/dL |
8-9 Days | ≤6.5 mg/dL |
10-11 Days | ≤4.6 mg/dL |
12-13 Days | ≤2.7 mg/dL |
14 Days-9 Years | 0.2-0.8 mg/dL |
10-19 Years | 0.2-1.1 mg/dL |
≥20 Years | 0.2-1.2 mg/dL |
تفسیر بیلی روبین Toltal در بزرگسالان
مقدار بیلی روبین خون بزرگسالان نباید از 2/5 میلیگرم در دسیلیتر باشد.
تفسیر بیلی روبین Toltal در بچهها
میزان بیلی روبین خون نوزادان باید کمتر از 1 میلیگرم در دسیلیتر باشد و اگر از 15 میلیگرم بیشتر باشد؛ خطرناک است.
در یک کلام؛ انجام تست بیلی روبین توتال ضروری است؟
همانطور که توضیح دادیم؛ آزمایش بیلی روبین توتال یا Total Bilirubin، یکی تستهای مهم برای بررسی عملکرد کبدی است. شاید اگر پزشک از شما خواسته آزمایش TBIL را بدهید؛ جواب آن نرمال باشد اما این نباید باعث شود؛ فکر کنید این آزمایش به هیچ دردی نمیخورد. باید برای پیشگیری از انواع بیماریهای کبدی و نارساییهای طاقتفرسا و پرهزینه آن، به طور منظم هر 6 ماه یک بار یا حداقل سالی یک بار وضعیت کبد خود را چک کنید که این هدف پیشگیرانه، با آزمایش بیلی روبین توتال، امکانپذیر است.
منبع: urmc – testdirectory