درباره تنبلی تخمدان شنیده‌اید؟ این بیماری اگرچه خیلی شایع است اما هیچ دو خانمی که دچار این بیماری هستند؛ مشکلات دقیقا مشابهی ندارند؛ به همین دلیل تشخیص حتمی این بیماری برای پزشکان خیلی راحت نیست و باید مراحلی را برای تشخیص این بیماری طی کنند. 3 روش مهم تشخیص تنبلی تخمدان چگونه است؟ همه خانم‌ها باید این 3 روش را انجام دهند؟ در ادامه با ما در آچاره سلامت، همراه باشید تا درباره این روش‌ها بیشتر بگوئیم.

فهرست مطالب

تشخیص دقیق تنبلی تخمدان چگونه است؟

بیماری تنبلی تخمدان، به راحتی خود را نشان نمی‌دهد؛ یعنی مانند آپاندیسیت یا عفونت ادراری نیست که با وجود درد خاصی، متوجه شوید که تنبلی تخمدان دارید. این بیماری با برخی مشکلات جسمی دیگر هم‌پوشانی دارد؛ مثلا آکنه، ریزش مو، ناباروری، قاعدگی‌های نامنظم. تمام این مشکلات می‌توانند؛ علل مختلفی داشته باشند. پزشک باید ابتدا احتمال هر یک از بیماری‌های احتمالی پشت این مشکلات را بررسی کند؛ اگر احتمال بیماری‌های مختلف رد شدند؛ پزشک می‌تواند با قاطعیت بگوید که بیماری تنبلی تخمدان دارد.

مشکلات تشخیص تنبلی تخمدان

برای بررسی حتمی و تائید مشکل تنبلی تخمدان، پزشک متخصص زنان یا پزشک فوق تخصص غدد باید شرح حال بیمار را یگیرد؛ سپس تمام بیماری‌هایی که سبب ایجاد این مشکلات می‌شوند را در نظر قرار دهد؛ در مرحله بعدی با انجام تست‌هایی، احتمال ابتلا به آن بیماری‌های دیگر را رد کند. اگر تمام آن بیماری‌ها رد شدند؛ پزشک تشخیص می‌دهد که خانم دچار تنبلی تخمدان است.

انواع روش‌های تشخیص تنبلی تخمدان

برای تشخیص تنبلی تخمدان پزشک از 3 مرحله و روش تشخیصی کمک می‌گیرد:

1. گرفتن شرح حال
2. معاینه فیزیکی
3. تست آزمایشگاهی
4. تصویربرداری پزشکی
5. بیوپسی آندومتر
6. تشخیص‌های افتراقی

1) شرح حال برای تشخیص تنبلی تخمدان

هنگامی‌که خانمی برای مشکلات ناخوشایندی که با آنها درگیر است به پزشک مراجعه می‌کند؛ پزشک متخصص از او درباره مشکلات می‌پرسد؛ مثلا:

1. آیا پریودهای منظم دارد؟
2. پریودهایش عقب افتاده است؟
3. خونریزی در پریودهای او چگونه است؟
4. در بدنش موی زائد مردانه دارد؟
5. موهایش می‌ریزد؟
6. برای باروری مشکل دارد؟
7. اضافه وزن دارد؟
8. افسرده و بدخلق است؟

2) معاینه فیزیکی برای اطمینان از تنبلی تخمدان

پزشک متخصص زنان ممکن است بعد از گرفتن شرح حال شما، یک معاینه فیزیکی انجام دهد تا وجود این موارد را بررسی کند:

1. وجود موهای زائد مردانه روی شکم، سینه، پشت و باسن
2. آکنه
3. طاسی با الگوی زنانه
4. تیرگی پوست در ناحیه گردن، ران، زیر بغل و ناحیه تناسلی

3) تست‌های آزمایشگاهی تشخیص تنبلی تخمدان

برای بررسی دقیق‌تر تنبلی تخمدان، از شما یک نمونه‌گیری خون انجام می‌شود؛ می‌توانید نمونه‌گیری خون را در منزل هم انجام دهید. در این تست فاکتورها و هورمون‌های مختلفی بررسی می‌شوند؛ از جمله:

• تستوسترون
• هورمون محرک فولیکول (FSH)
• هورمون لوتئینیزه کننده (LH)
• پرولاکتین
• کلسترول
• مقاومت به انسولین
• هورمون ضد مولرین (AMH)

4) تصویربرداری پزشکی برای تنبلی تخمدان

برای بررسی تنبلی تخمدان، می‌توان با انجام تست‌هیا اولتراسوند واژینال یا شکمی، تشخیص داد که خانم این مشکل هست یا خیر. در این تصویربرداری موارد زیر بررسی می‌شوند:

• ضخامت دیواره رحم یا اندومتر
• بررسی طول، عرض و ضخامت تخمدان
• اندازه کیست‌های تخمدان
• بررسی وجود جسم زرد
• تعداد کیست‌های تخمدان

پزشکان در منابع علمی فاکتورهایی استاندارد برای این موارد دارند؛ اگر این فاکتورها در نتیجه تصویربرداری با استانداردهای پزشکی مغایرت داشته باشد؛ پزشک تعیین می‌کند که خانم دچار تنبلی تخمدان است یا خیر؟

5)تشخیص تنبلی تخمدان با بیوپسی آندومتر

برای بررسی دقیق و تشخیص قطعی تنبلی تخمدان، ممکن است پزشک متخصص زنان از خانم یک بیوپسی آندومتر هم بخواهد. در اشخاصی که تنبلی تخمدان دارند؛ به دلیل ریزش نکردن صحیح دیواره رحم در پریودهای ماهانه، ضخامت دیواره رحم از حد معمول بالاتر است؛ این افزایش ضخامت به مرور زمان می‌تواند سبب سرطان دیواره رحم شود. در این روش پزشک با ابزار مخصوصی تکه‌ای از بافت رحم را بر می‌دارد و به آزمایشگاه می‌فرستد تا زیر میکروسکوپ بررسی شود.

نحوه انجام بیوپسی رحم برای تنبلی تخمدان

این تست در مطب پزشک انجام می‌شود. دردی زیادی ندارد و برای پیش‌گیری به موقع از سرطان رحم ضروری است.

6) تشخیص‌های افتراقی برای تنبلی تخمدان

از آنجا که برهم خوردن نظم پریودها در زنان بسیار مهم است؛ وقتی خانمی با سایر مشکلات تنبلی تخمدان به پزشک مراجعه می‌کند؛ پزشک برای بررسی بیشتر این بیماری و عوارض ناشی از آن، همچنین رد برخی بیماری‌های دیگر که سبب قاعدگی نامنظم می‌شوند؛ از خانم آزمایش‌های دیگری هم می‌گیرد مانند:

• تیروئید: میزان کم هورمون تیروئید نظم قاعدگی را مختل می‌کند.
• هیپرپرولاکتینمی: برای بررسی میزان هورمون پرولاکتین که از غده هیپوفیز مغز ترشح می‌شود؛ به جز آزمایش خون، یک MRI از سر خانم می‌گیرند تا رشد و اندازه غده هیپوفیز بررسی شوند.
• سندرم کوشینگ: اگر غده هیپوفیز یا غدد فوق کلیوی باعث تولید بیش از حد کورتیزول و آندروژن شود؛ از خانم آزمایش کورتیزول ادرار و آزمایش سرکوب دگزامتازون گرفته می‌شود.
• هیپرپلازی مادرزادی آدرنال: ایپرپلازی (CAH) نوعی کمبود آنزیمی در غدد فوق کلیوی است که منجر به تولید بیش از حد DHEA-S (یک آندروژن) و کمبود تولید کورتیزول و آلدوسترون، دیگر هورمون‌های اصلی آدرنال می‌شود. این  مشکل در بدو تولد تشخیص داده می‌شود اما نوع هیپرپلازی غیرکلاسیک آدرنال، علائمی شبیه تنبلی تخمدان دارد که میزان هورمون (DHEA-S)، کورتیزول و آلدوسترون را بالا می‌برد. برای این منظور باید از خانم تست هورمونی به نام 17-هیدروکسی پروژسترون صبحگاهی، گرفته شود.
• دیگر بیماری‌ها که باید رد شوند: بارداری، آمنوره هیپوتالاموس و نارسایی اولیه تخمدان.

پرسش‌های پرتکرار

در بالا تمام روش‌هاس تشخیص تنبلی تخمدان را مرحله به مرحله توضیح دادیم؛ اگر برای تشخیص این بیماری و روند مراجعه به پزشکان و مراکز نشخیصی، ابهام بیشتری دارید؛ ابتدا نگاهی به سوال و جواب‌های زیر بیاندازید؛ اگر پاسخ مورد نظر خود را پیدا نکردید؛ می‌توانید در بخش نظرات برای ما بنویسید تا پاسخ دهیم.

سوال: تشخیص تنبلی تخمدان چقدر مهم است؟

جواب: برخی خانم‌ها تصور می‌کنند که تنبلی تخمدان یک مشکل ساده است که خودش به مرور خوب می‌شود؛ در حالی‌که این بیماری خاموش می‌تواند سبب بسیاری از مشکلات در پوست و مو، زندگی زناشویی یا سرطان زحم در آنها شود. بنابراین اگر هر یک از علائم عمومی تنبلی تخمدان را دارید؛ بهتر است در ویزیت‌های منظم زنان و زایمان، مطرح کنید تا بررسی شوند.

سوال: تنبلی تخمدان میان زنان و دختران چقدر رواج دارد؟

جواب: تنبلی تخمدان یکی از بیماری‌های نسبتا رایج میان زنان و دختران است. محققان با بررسی‌های خود متوجه شده‌اند که بین 5-10 درصد دختران و زنان بین 15-44 سال، دچار بیماری تنبلی تخمدان می‌شوند.

سوال: سن مناسب تشخیص تنبلی تخمدان چند سال است؟

جواب: با توجه به مشکلاتی که تنبلی تخمدان ایجاد می‌کنند؛ بهتر است برای تشخیص به موقع این بیماری، باید از سنین نوجوانی، به متخصص زنان مراجعه کرد تا در صورت ابتلا به این بیماری، در مراحل ابتدایی، درمان آغاز شود.

سوال: بعد از تشخیص تنبلی تخمدان، بیمار چه کار باید کند؟

جواب: پزشک بعد از این‌که تشخیص قطعی تنبلی تخمدان را داد؛ برای دختر خانم یا خانم، داروهای هورمونی مناسب، تجویز می‌کند. با مصرف منظم این داروها و کاهش وزن، می‌توان مشکلات ناشی از تنبلی تخمدان را به طور قابل توجهی مهار کرد. خصوصا مشکل ناباروری و اضافه وزن.

سوال: برای تشخیص تنبلی تخمدان باید به چه پزشکانی مراجعه کنیم؟

جواب: اگر مشکلاتی که نام بردیم را دارید؛ برای بررسی‌های اولیه می‌توانید به متخصص زنان و زایمان، متخصص پوست و مو، متخصص داخلی یا پزشک فوق تخصص غدد مراجعه کنید.

در یک کلام؛ تشخیص تنبلی تخمدان چطوریه؟

برای بررسی و اطمینان از بیماری تنبلی تخمدان نباید منتظر یک درد مشخص یا علامت خاص باشید. این بیماری مشکلاتی را ایجاد می‌کند که با علائم دیگر بیماری‌ها مشابه است. بهترین راه تشخیص این بیماری، مراجعه مداوم مثلا 6 ماه یا 12 ماه یک بار به متخصصانی است که نام بردیم. به این ترتیب با چکاپ‌های مشخص و منظم، نشانه‌های اولیه تنبلی تخمدان در دختران جوان و زنان متاهل، بررسی می‌شوند و برای جلوگیری از پیشرفت آنها، داروهای مختلفی تجویز می‌شود.

منبع: verywellhealth