مولتیپل اسکلروزیس یا ام اس (MS) یک بیماری مزمن سیستم عصبی مرکزی است. وقتی کسی دچار ام اس شود؛ سیستم ایمنی او، به غلاف میلین رشته‌های عصبی او را حمله می‌کند. نمی‌توان گفت، علائم ام اس دقیقا چیست؟ زیرا طیف وسیعی از نشانه‌ها را دارد که در هر کس، برخی از آنها بروز می‌کند. برخی می‌گویند می‌توان بیماری ام اس را با آزمایش خون، تشخیص داد؛ آیا این امکان وجود دارد؟ می‌توان با یک تست خون ساده، MS را در مراحل اولیه، تشخیص داد؟ در ادامه با آچاره سلامت همراه باشید؛ تا بگوئیم.
فهرست مطالب
چطور تشخیص دهیم که ام اس داریم؟
علائم ام اس از فردی به فرد دیگر متفاوت است. با این‌حال شایع‌ترین نشانه‌های MS در بیماران عبارتند از:
- مشکلات بینایی
- نداشتن تعادل
- ناهماهنگی حرکات بدن
- خستگی
متخصص برای تشخیص ام اس دنبال چیست؟
به علائم ام اس می تواند غیرقابل پیش بینی باشد، اما پزشکان معمولاً به دنبال موارد زیر هستند:
- دیس استزی: نوعی اختلال عصبی شامل احساس درد، خارش، سوزش و محدودیت حسی
- خستگی
- ناتوانی در تحرک: به دلیل ضعف اندام، تعادل نداشتن یا نقص حسی
- بی‌حسی: فرد در صورت، بازوها، پاها یا جاهای دیگر بدن‌اش حس ندارد.
- اسپاستیسیته: اسپاسم های غیر ارادی عضلانی که بیشتر در پاها اتفاق می‌افتد.
- مشکلات بینایی: به دنبال التهاب عصب بینایی، تاری دید، کنتراست ضعیف، مشکلات در تشخیص رنگ‌ها، تیره‌تر دیدن رنگ‌ها، نورومیلیت اپتیکا، نوریت بینایی یا درد در چشم‌ها که اغلب می‌تواند به عنوان اولین نشانه بروز کند.معاینه چشم
- سرگیجه یا احساس سبکی سر
- مشکل در عملکرد مثانه
- اختلال عملکرد جنسی
- یبوست
- درد در سراسر بدن
- تغییرات شناختی یا احساسی
- افسردگی
- مشکلات گفتاری یا شنوایی
- دیسفاژی: به معنی مشکل در بلع
- لرزش
- تشنج
- مشکلات تنفسی
راه مطمئنی برای تشخیص قطعی ام اس داریم؟
بهترین روش برای تشخیص ام اس این است که به یک تیم پزشکان متخصص مغز و اعصاب و متخصص ایمنی‌شناسی، مراجعه کنید. این پزشکان بعد از معاینه بیمار، با انجام تست‌های تشخیصی، مطمئن می‌شوند که فرد ام اس دارد یا خیر.
پزشکان چطور ام اس را تشخیص می‌دهند؟
برای تشخیص قطعی ام اس، پزشک باید موارد زیر را بیابد:
- آسیب در دو ناحیه مجزا از سیستم عصبی مرکزی
- مناطق آسیب در دو زمان مجزا، گسترش یافته‌اند.
- تمام علائم مشابه با بیماری‌های دیگر، برای آن بیماری‌ها رد می‌شوند.
آزمایش‌های مورد نیاز برای تشخیص ام اس
وقتی شخص علائمی داشته باشد که شک به ام اس برود؛ پزشک متخصص مغز و اعصاب، ابتدا از او شرح حال می‌گیرد؛ سپس برای او آزمایش خون، و سایر تست‌های تشخیصی را تجویز می‌کند. به طور کلی روند تشخیص ام اس شامل انجام تست‌های زیر است:
- آزمایش خون
- MRI: در تصویربرداری ام آر آی، ضایعات روی مغز و نخاع قابل تشخیص هستند.
- پونکسیون مغز استخوان: در این آزمایش، به کمک یک سرنگ، مایع نخاعی از میان ستون فقرات استخراج و سپس آزمایش می‌شود.
- معاینه چشم
- نوار عصب چشم
در میان تمامی این روش‌های تشخیصی، آزمایش خون مهم‌ترین روش تشخیص ام اس است.
چرا تشخیص ام اس با آزمایش خون اهمیت دارد؟
پزشکان آزمایش خون ام اس را به این دلیل، تجویز می‌کنند که بتوانند با قاطعیت تمام، احتمال بیماری‌های دیگر را که علائمی شبیه ام اس دارند را رد کنند؛ این آزمایش پزشکان را یک قدم بزرگ به تشخیص ام اس، نزدیک می‌کند.
آزمایش خون مشخصه MS چیست؟
هیچ آزمایش خونی نیست که به کمک آن بتوان، بیماری ام اس را به طور قطعی تشخیص داد. تشخیص قطعی بیماری MS، زمان زیادی می‌برد و مدت‌ها طول می‌کشد. بیمار ممکن است در روند تشخیص خسته شود و انجام مراحل تشخیص را به اتمام نرساند. باید به خاطر بسپارید؛ هر نوبت آزمایش خون دادن در روند تشخیص ام اس، سبب می‌شود؛ احتمال دیگر بیماری‌هایی که علائم مشابه ام اس دارند؛ رد شوند؛ در نتیجه پزشک راحت‌تر بتواند در مورد این‌که MS دارید یا خیر، تصمیم بگیرد.
گام‌های تشخیصی آزمایش خون برای ام اس
هر بار که پزشک متخصص مغز و اعصاب برای شما یک آزمایش خون می‌نویسد؛ می‌خواهد سرنخ بیماری‌هایی که علائم ام اس را تقلید می‌کنند را بیابد؛ اگر ابتلا به این بیماری‌ها رد شوند؛ پزشک احتمال بیشتری برای ابتلای فرد به بیماری ام اس، در نظر می‌گیرد. این روند شامل بررسی ابتلا به بیماری‌های زیر است:
- بیماری لایم
- لوپوس اریتماتوز سیستمیک (SLE)
- اختلال ایمنی نورولیمیت اپتیکا
- فقر ویتامین D
رد بیماری لایم در آزمایش خون ام اس
بیماری لایم سبب گزگز یا بی‌حسی در بازوها، دست‌ها، پاها شود؛ اگرچه کسانی که ام اس دارند هم این علائم را نشان می‌دهند اما نمی‌توان گفت هر کس این علائم را دارد؛ ام اس گرفته است.
فاکتورهای آزمایش خون لایم چیست؟
اگر پزشک متخصص مغز و اعصاب بعد از دیدن علائم بی‌حسی و گزگز اندام‌ها، آزمایش خون تجویز کند؛ به دنبال سنجش این فاکتورهاست:
- سنجش ایمونوسوربنت آنزیمی
- مند وسترن بلات
رد لوپوس اریتماتوز سیستمیک (SLE) با آزمایش خون
شایع‌ترین نوع لوپوس نوع اریتماتوز سیستمیک است. این بیماری خودایمنی التهابی، می‌تواند به سیستم عصبی مرکزی حمله کند و سبب بی‌حسی، گزگز، خستگی و مشکلات بینایی شود.
آزمایش خون ام اس برای رد لوپوس SLE
اگر بیمار علائم بینایی یا گزگز اندام داشته باشد؛ پزشک برای رد لوپوس SLE آزمایش خون تجویز می‌کند و در آن درخواست بررسی چند نوع آنتی بادی را می‌دهد.
رد اختلال ایمنی نورولیمیت اپتیکا با آزمایش خون
اختلال ایمنی نورولیمیت اپتیکا Neuromyelitis optica یک اختلال ایمنی نادر است که به طور قابل توجهی شبیه به MS است. این دو عارضه علائم بسیار شبیهی دارند مانند تاری یا از دست دادن دید، ضعف، بی‌حسی، مشکلات مثانه و اسپاستیسیتی.
آزمایش خون ام اس برای رد اختلال ایمنی نورولیمیت اپتیکا
هنگامی که پزشک علائم بیمار را بررسی کند و ازعلائم به دو بیماری نورولیمیت اپتیکا و ام اس، شک کند؛ با آزمایش خون می‌تواند بفهمد که نورولیمیت اپتیکا دارید یا خیر. در این آزمایش فاکتور NMO-IgG بررسی می‌شود؛ اگر نتیجه مثبت بود یعنی فرد ام اس ندارد و دچار نورولیمیت اپتیکا شده است.
بررسی سطح ویتامین D با آزمایش خون
اگر شخصی دچار فقر ویتامین دی باشد؛ کم‌کم سلول‌های عصبی او در خطر بیماری ام اس قرار می‌گیرند. اگر شما هم سطح ویتامین D خود را نمی‌دانید و می‌خواهید از بیماری ام اسف پیشگیری کنید؛ بهتر است همین‌طور که در خانه نشسته‌اید؛ از مگا اپ سرویس آچاره درخواست خدمات آزمایش در منزل کنید؛ یک تکنسین ماهر آزمایشگاه، به خانه شما می‌آید؛ نمونه خون‌تان را می‌گیرد و به آزمایشگاه می‌برد. نتیجه در اسرع وقت در گوشی شماست. اگر کمبود ویتامینD، داشته باشید با یک مشاوره پزشکی آنلاین با متخصص، می‌توانید میزان ویتامین دی مورد نیازتان را دریافت کنید. اگر وضعیت کمبود ویتامین دی شما خیلی، بد باشد؛ پزشک برای‌تان آمپول ویتامین D را تجویز می‌کند؛ می‌توانید در آچاره خدمات تزریقات در منزل را هم ثبت کنید؛ تکنسین در زمان دلخواه کنار بالین شماست. به همین سادگی خطر ام اس را از خود دور کنید؛ خوب نیست؟
منبع: healthline
06 تیر 1401
زمان تقریبی مطالعه 4 دقیقه 
