درمان اختلالات خواب در آلزایمر، سرسام گرفتم!
اگر یکی از عزیزان خانواده شما دچار بیماری آلزایمر است؛ احتمالا الگوی خواب همه ساکنین منزل به هم میریزد. اختلالات خواب در بیماری آلزایمر، مشکلی است که تا درگیر آن نشوید؛ متوجه شرایط سخت و طاقتفرسایش نخواهید شد. بیماری آلزایمر باعث میشود؛ فرد زمان را گم کند؛ نصفهشب بلندبلند صحبت کند؛ داد بزند که او را ببرید گردش؛ غذا به او بدهید؛ بخواهد گوش شما را به کار بگیرد و از دنیای 50 سال پیش که در آن زندگی میکند؛ بگوید و هزار و یکجور بازی دیگر که اختلالت مغزی ناشی از این بیماری باعثش شده اما خانوادهها، بیمار آلزایمری را به خاطرش سرزنش میکنند. حتی ممکن است بیمار را برای تلافی فشاری که به آنها وارد میکند به حال خودش رها کنند. دوست ندارید همچین ظلمی به عزیزتان کنید؟ پس در این صفحه آچاره سلامت، مهمان ما باشید.
فهرست مطالب
برای درمان اختلالات خواب در آلزایمر چه کنیم؟
مشکلات خواب و بیماری آلزایمر اغلب دست به دست هم میدهند و فرد را سردرگم میکنند؛ خانواده نمیدانند، مشکل عزیزشان چیست؟ چرا نمیخوابد؟ راه درمان مشکل خواب بیمار آلزایمر این است که عوامل موثر در زوال عقل را بشناسید؛ چون این مشکل سبب آلزایمر شده است.
مطلب پیشنهادی: فیزیوتراپی سالمندان در منزل، دیگه وابسته کسی نیستی!
مشکلات خواب مرتبط با زوال عقل
بسیاری از افراد مسن دچار اختلال خواب میشوند اما بیمارانی که دچالر زوال عقل شدهاند هم این دردسر را دارند. این مورد درحدی شدید است که آمارهای تحقیقاتی بیان میکنند:
- 25 درصد مبتلایان زوال عقل ( ضعیف تا شدید) دچار اختلال خواب میشوند.
- 50 درصد مبتلایان زوال عقل شدید دچار اختلال خواب هستند.
هرچه زوال عقل شدیدتر شود؛ این اختلالات خواب هم پیچیدهتر میشوند.
اختلال خواب در بیماری آلزایمر چیست؟
مشکلات خواب در کساینی که آلزایمر دارند، عبارتند از:
- خواب آلودگی بیش از حد در طول روز
- بیخوابی در شب
- مشکل در به خواب رفتن در ساعت پایانی شب
- اختلال در عمیق شدن خواب و پریدن از خواب
- بیدار شدن زودهنگام در ساعات سحر
مطلب پیشنهادی: ویلچر مناسب سالمندان، چه ویژگیهایی دارد؟
به علاوه پدیده غروب آفتاب و آپنه انسدادی خواب در بیماران آلزایمری به شدت شایع است.
پدیده غروب آفتاب در آلزایمر چیست؟
در موضوع اختلال خواب در بیماری آلزایمر، فرد ممکن است به دلیل فشاری که از بیخوابی شب به مغزش وارد میشود؛ عصر هنگام یا نزدیک غروب دچار این علائم میشود:
- احساس گیجی
- آشفتگی
- اضطراب
- پرخاشگری
- سرگردانی
مطلب پیشنهادی: گرفتن پرستار برای سالمند، مراقب مستقل یا موسسه؟
آپنه انسدادی خواب در آلزایمر
آپنه انسدادی خواب در افراد مبتلا به آلزایمر شایع است. اگر نمیدانید، آپنه چیست؟ باید بگوئیم که این اختلال باعث میشود در طول مراحل خواب، تنفس شما قطع شود؛ نتوانید به خواب عمیق فرو روید و به طور مکرر از خواب بپرید.
عوامل موثر در اختلالات خواب آلزایمر
درباره آپنه انسدادی خواب و پدیده غروب آفتاب گفتیم اما چه عواملی سبب این مشکلات میشوند که بتوانیم آنها را کنترل کنیم؟ عواملی که سبب این مشکلات میشوند؛ عبارتند از:
- خستگی روحی و جسمی در پایان روز
- تغییر در ساعت بیولوژیکی بدن
- نیاز به خواب کمتر (که در میان سالمندان رایج است)
- سرگردانی
- کاهش نور و افزایش فضای سایه ( که میتواند باعث سردرگمی و ترس در افراد مبتلا به زوال عقل شود)
مطلب پیشنهادی: مراقبت از پوست سالمند، لک و خراش ممنوع
تاثیر اختلال خواب در آلزایمر بر روابط خانوادگی
هنگامیکه بیماری آلزایمر دارد؛ اختلالات خواب او نه تنها خودش را آزار میدهد؛ بلکه اعضای خانواده او را هم درگیر میکند؛ چون نمیگذارد آنها شبها بخوابند. مثلا:
- خاطراتی که در دهها سال پیش رخ داده را بلندبلند تعریف میکند.
- چیزهایی را میبیند که شما نمیبینید و بیدارتان میکند که در حل و فصلشان شریکش شوید.
- از موضوع کوچکی که در گذشته پیش آمده، ماجرایی جدی میگوید و آن مشکل خیالی را به واقعیت گره میزند؛ شما هم در حالت خواب آلوده باید قانعش کنید که این نظراتاش واقعیت ندارد.
- مرتب باصدای بلند شما را صدا میکند و همسایهها، معترض میشوند.
- همسر شما و بچهها از سروصدای هر شب این بیمار آلزایمری، به ستوه میآیند و با شما همکاری نمیکنند.
این مشکلات را ادامه دهیم؛ باید لیستی با دهها مورد ردیف کنیم. با اینحال اگر مدیریت چنین شرایطی برایتان سخت است و باید شبها بخوابید که فردا در محل کار خود حاضر باشید؛ بهتر است از مگا اپ سرویس آچاره درخواست یک پرستار سالمند تماموقت کنید.
مطلب پیشنهادی: شرح وظایف پرستار سالمند در منزل چیست؟
برای درمان اختلال خواب بیمار آلزایمر چه کنیم؟
ابتدا باید به دنبال بیماریهایی باشید که این مشکل را ایجاد کردهاند؛ سپس به کمک پزشک آنها را درمان کنید.
مطلب پیشنهادی: مراقبت از پوست سالمند، لک و خراش ممنوع
بیماریهای موثر در اختلال خواب و زوال عقل
- افسردگی
- آپنه خواب
- سندروم پای بیقرار
ایجاد روال منظم برای زندگی روزمره
زمانبندی زندگی روزمره بیمار زوال عقل و آلزایمر را منظم کنید. خودتان یا پرستار سالمند، باید بتوانید برنامه زندگی روزمره بیمار آلزایمری را مدیریت کنید مثلا:
- سر ساعت مشخصی بیدارش کنید.
- سر ساعت معینی میان وعده و ناهار و شام او را بدهید.
مطلب پیشنهادی: پرستار بیمار آلزایمری، یک خوبش را پیدا کنید
کاهش محرکهای برهم زننده خواب
نباید بگذارید بیمار مبتلا به آلزایمر عواملی که خوابآلودگی را در بدن از بین میبرد را مصرف کند؛ از جمله:
- الکل
- کافئین
- نیکوتین
همچنین در ساعتهای پایانی شب، نباید تلویزیون تماشا شود یا تبلت و موبایل سالمند را سرگرم کند. نور و محرکهای صدای این دو وسیله خواب بیمار آلزایمری را مختل میکند.
چرت قیلوله ممنوع
یکی از عوامل مهمی که خواب شب بیمار آلزایمری را مختل میکند؛ استراحت بعد از ظهر است. اگر سالمند بعد از ناهار بخوابد، انرژی او برای ساعات عصر تجدید میشود. بنابراین شب دیگر خوابش نمیبرد. برای اینکه سالمند بعداز ظهرهای نخوابد؛ میتوانید برای او یک فعالیت بدنی در نظر بگیرید یا با هم فبلم بببینید که یا سرش گرم شود یا انرژیای کمی بالا برود. البته تحرک را تا 1 ساعت بعد از ناهار در برنامه او نگذارید؛ زیرا بعد از صرف غذا خون زیادی در معده جمع شده است و میزان خونرسانی به مغز کاهش مییابد.
مطلب پیشنهادی: نگهداری از سالمند پوشکی، چه چالشهایی دارد؟
ایجاد فضای آرام در خانه
در ساعتهای عصر و غروب، در خانه جنجال یا جشن به پا نکنید. با بیمار آلزایمری همراه باشید؛ نگذارید محرکهای مغزی او بالا برود. مثلا میتوانید یک موسیقی آرام برایش بگذارید یا روغنهای معطر و آرامبخش را به لباس یا بالش او بزنید. این روشهای ساده به بیمار آلزایمری کمک میکند که راحت به خواب برود.
دقت به مصرف داروهای محرک
برخی داروهای ضد افسردگی و درمان آلزایمر سبب بیخوابی میشوند. اگر تمام شرایط خانه و رفتار با سالمند را مدیریت کردهاید و بیمار آلزایمری هنوز بدخواب است؛ در مورد نوع داروی مصرفی با متخصص مغز و اعصاب معالج سالمند، در ارتباط باشید تا جایگزین مناسبی برایش در نظر بگیرد. برخی از این داروهای محرک عبارتند از:
- بوپروپیون
- ونلافاکسین
- مهارکننده های کولین استراز مانند دونپزیل
مصرف قرص خواب برای درمان بیخوابی آلزایمر
در مقابل مکمل ملاتونین میتواند به بهبود کیفیت خواب کمک کند؛ میتوانید بعد از مشورت با پزشک متخصص مغز و اعصاب از این مکمل هم تهیه کنید و در ساعتهای غروب به بیمار آلزایمر بدهید. داروهای شیمیایی که بر روند القای خواب تاثیر میگذارند را سر خود به سالمند ندهید؛ حتما برای مشاوره درباره این داروها از پزشکان متخصص آچاره، مشاوره آنلاین دریافت کنید؛ زیرا مصرف این داروها بدون تجویز پزشک میتواند سبب عوارض خطرناک و مرگ سالمند شود.
مطلب پیشنهادی: مولتی ویتامین مخصوص سالمندان
تنظیم نور خانه برای خواب سالمند آلزایمری
عصرها: برای درمان اختلال خواب در ببمار آلزایمر باید نور خانه تنظیم باشد؛ اگر عصرها نور اتاق کمک باشد؛ سالمند خوابش میگیرد و چرخه خواب او برهم میریزد؛ در نتیجه شبها خوابش نمیبرد.
شبها: از طرفی اگر سالمند شبها از خواب بپرد و با تاریکی مواجه شود؛ شروع به بیقراری و سرو صدا میکند؛ میتوانید با تنظیم روشنایی مناسب در اتاق بیمار آلزایمری، حس پریشانی او را کم کنید. او هم بعد از کمی دیدن اطراف مجددا خوابش میبرد.
درمان اختلالات خواب اعضای خانواده بیمار آلزایمری
تمام عواملی که خواب بیمار آلزایمری را مختل میکند را در اینصفحه گفیتم؛ با اینحال سالمند که خوابید، شما باید با بیخوابی خود چه کنید؟ اگر به اندازه کافی در شبانهروز نخوابید؛ ممکن است، کمکم استرس بگیرید. به همین دلیل بهتر است از یک پرستار سالمند آلزایمری متخصص کمک بگیرید؛ اگر هم بودجه کافی ندارید که یک پرستار تمام وقت برای بیمار آلزایمری بگیرید؛ میتوانید هفتهای 1 بار به منزل یکی از اقوام بروید تا بادی به سرتان بخورد و یک پرستار ساعتی را برای مراقبت از بیمارتان، بخواهید. آچاره پرستاران متخصص و باتجربه را در گوشی موبایل شما، حاضر ساخته است؛ کافی است، این اپلیکیشن را دانلود و کلمه پرستار سالمند را در آن جستجو کنید. آرامش خواب به منزل شما باز میگردد.
منبع: mayoclinic