پرینه بافتی نسبتا نازک بین مقعد و واژن است و هنگام فارغ شدن خانم، ممکن است پاره شود. پارگی ناحیه پرینه در زایمان طبیعی یکی از عوارض این زایمان است که با با ترمیم بخیه درمان می‌شود. بسیاری از خانم‌ها از زایمان طبیعی می‌ترسند؛ علت این وحشت هم پارگی پرینه است. اگر شما هم می‌خواهید فرزندتان را به طور طبیعی دنیا بیاورید اما پاره شدن بافت پرینه برای‌تان اضطراب‌آور است؛ در ادامه با آچاره سلامت همراه باشید تا درباره احتمال این گسیختگی بافتی، عوارض آن در زندگی زناشویی بیشتر بگوئیم.
فهرست مطالب
در زایمان طبیعی پرینه چطور پاره می‌شود؟
یکی از شایع‌ترین عوارض زایمان طبیعی، پارگی پرینه است. این از هم گسیختگی بافتی به دلیل فشار سر بچه، هنگام تولد به دهانه رحم است. هنگامی‌که مادر زور می‌زند؛ ناگهان ممکن است قسمتی از بدن که بین مقعد و واژن قرار دارد از هم باز شود و تمام قسمت‌های داخلی این بافت، بیرون بزنند.
علل پارگی پرینه در زایمان طبیعی
هنگامی‌که کیسه آب مادر پاره شود و مادر بداند که دیگر وقت زایمان فرا رسیده است؛ به تدریج پوست واژن نازک و بدن برای زایمان آماده می‌شود. این نازک شدن پوست به واسطه کشیدگی زیاد بافت‌های اطراف دهانه رحم است؛ چراکه نوزاد با سر از رحم بیرون می‌آید. این مشکل در بیشتر خانم‌ها رخ می‌دهد اما خیلی جزئی است؛ با این‌حال در برخی افراد پارگی پرینه هنگام زایمان در حدی است که باید ترمیم شود. از مهم‌ترین علل پاره شدن پرینه در طول زایمان طبیعی، عبارتند از:
- بزرگ بودن بچه ( بالای 4 کیلوگرم)
- سریع پیش رفتن مراحل زایمان؛ به‌طوری‌که پوست فرصت آهسته‌آهسته کشیده شدن ندارد و ناگهان از هم باز می‌شود.
- به دلیل وضعیت قرارگیری نوزاد هنگام تولد، از فورسپس به کار می‌رود؛ تا بچه بیرون کشیده شود.
- زایمان اول مادر
- نژاد شرق آسیای مادر
- قرار گرفتن سر بچه رو به بالا
- انجام اپیزیوتومی
انواع پارگی پرینه در زایمان طبیعی
با صحبت از پارگی پرینه بسیاری از مادران واهمه می‌گیرند. بهتر است بدانید تمام افراد دچار پارگی‌های بسیار شدید پرینه نمی‌شوند؛ در اصل از هم گسیختگی این بافت 4 درجه دارد:
- پارگی پرینه درجه 1: کمترین شدت پارگی پرینه، نوع اول آن است که در آن بیرونی‌ترین لایه بافت بین واژن و ناحیه پرینه از هم باز می‌شود.
- پارگی پرینه درجه 2: درجه دوم پارگی پرینه شایع‌ترین پارگی در هنگام زایمان است. میزان از هم گسیختگی بافتی در این درجه بیشتر و عمیق‌تر است و به بافت عضلانی بین واژن و پرینه می‌رسد.
- پارگی پرینه درجه 3: پارگی درجه سوم پرینه، از واژن تا مقعد امتداد می‌یابد. این نوع از هم گسیختگی، شامل آسیب به پوست و بافت عضلانی ناحیه پرینه و همچنین آسیب به عضلات اسفنکتر مقعد است.
- پارگی پرینه درجه 4: نادرترین نوه پارگی پرینه در زایمان طبیعی نوع چهارم آن است؛ این آسیب از واژن، از ناحیه پرینه و عضلات اسفنکتر مقعد امتداد می‌یابد و به سمت راست روده می‌رود؛ شدیدترین و وخیم‌ترین نوع پارگی پرینه نوع چهارم آن است که باید به دقت بخیه زده شود.
جلوگیری از پارگی پرینه در زایمان طبیعی
برای پیش‌گیری از پاره شدن بافت پرینه، بهتر است قبل از شروع مراحل زایمان طبیعی، روش‌های ماساژ داخل واژن را یاد بگیرید و بافت رحم را جهت کشیدگی‌های شدید زایمان، آماده کنید. همچنین برخی حالت‌های فیزیکی خانم در حین زایمان از ایجاد پارگی پرینه پیش‌گیری می‌کند؛ می‌توانید درباره این حالت‌های بدن، از پزشک جراح زنان و زایمان کمک بگیرید.
پیش‌گیری از پارگی پرینه زایمان طبیعی با اپیزیوتومی
این روش در اصل نوعی کمک به زایمان راحت‌تر است که پزشک با ایجاد برش‌هایی بر دهانه واژن، سر بچه را به سمت بیرون هدایت می‌کند. این روش اگرچه کنترل شده است و فضای بیشتری را برای سر بچه باز می‌کند اما نمی‌توان با گفت که همیشه از پارگی پرینه جلوگیری می‌کند. حتی گاهی اپیزیوتومی، خود علت پارگی درجه سه و چهار پرینه است. بنابراین درباره این روش باید حتما نظر پزشک متخصص زنان و زایمان را بپرسید.
درمان پارگی پرینه ناشی از زایمان طبیعی
از آنجاکه فشار ناشی از انقباض‌های زایمان طبیعی بچه را به شدت به بیرون از رحم مادر هل می‌دهد؛ پارگی پرینه در زایمان طبیعی غیر قابل پیش‌گیری است اما درمان دارد. هر یک از انواع پارگی پرینه، درمان خاص خود را دارند.
- درمان پارگی پرینه نوع 1 : این نوع از هم گسیختگی ترمیم خاصی نیاز ندارد؛ خودش به مرور زمان ترمیم می‌شود.
- درمان پارگی پرینه درجه 2، 3 و 4: در پارگی درجه دوم، سوم و چهارم، جراح زنان و زایمان بسته درجه از هم گسیختگی بافتی، بخیه‌هایی را برای ترمیم بافت پرینه می‌زند.
نکات مراقبتی از پارگی پرینه زایمان طبیعی
بعد از این‌که فارغ شدید و پزشک جراح زنان و زایمان از بیمارستان مرخص‌تان کرد؛ باید از محل پارگی پرینه به درستی مراقبت کنید. مهم‌ترین اصول مراقبتی رعایت بهداشت و پیش‌گیری از کشیدگی بافت است:
- برای شستن محل دفع ادرار و مدفوع از آب جوشیده و ولرم شده استفاده کنید؛ به این ترتیب میکروب‌های آب سبب آلودگی محل پرینه نخواهند شد.
- خودتان را با دستمال توالت خشک نکنید؛ به جای آن از حوله یک‌بار مصرف تمیز و استریل به کار برید.
- آب کافی بنوشید که یبوست نگیرد؛ با داشتن یبوست، ممکن است زور بزنید و محل پارگی پرینه دوباره از هم باز شود.
- در روزهای ابتدایی بعد از زایمان طبیعی از نوار بهداشتی استریل در محل بخیه استفاده کنید که خونابه‌ها را جذب کند.
- روزی چند ساعت لباس زیر خود را در بیاورید تا محل پارگی پرینه، هوا بخورد و زودتر ترمیم شود.
خطرات رعایت نکردن بهداشت پارگی پرینه بعد از زایمان طبیعی
در صورتی‌که به نکات ذکر شده در بالا، توجه نکنید؛ احتمال دارد محل پارگی پرینه به باکتری‌های آب شهری، دستمال توالت یا لباس زیرتان آلوده شود. به این ترتیب عفونت می‌کند و شما را در شرایط خطرناکی قرار می‌دهد. به این نشانه‌های عفونت پرینه خوب دقت کنید:
- دردی که با مسکن خوب نمی‌شود.
- تب بالای 1 درجه
- ترشحات بدبو
- درد هنگام نزدیکی با همسر
عوارض پارگی پرینه بعد از زایمان طبیعی بر رابطه زناشویی
اگر پرینه خانم در هنگام زایمان آسیب ببیند و پاره شود؛ پزشک برای او بخیه می‌زند؛ با این‌حال بنا به مطالعات انجام‌شده در انتشارات پاب‌مد؛ پارگی پرینه می‌تواند بر کیفیت رابطه زناشویی زوج اثر بگذارد. این پارگی می‌تواند بر این موارد نزدیکی با همسر موثر باشد:
- کاهش میل جنسی
- نرسیدن به ارگاسم
- درد خانم هنگام نزدیکی
- نارضایتی از زندگی جنسی با همسر
- کاهش برانگیختگی خانم
- کم شدن ترشحات واژن هنگام نزدیکی
نکته برداری Takeaway
- پارگی پرینه در زایمان طبیعی 4 درجه دارد. نوع سوم و چهارم آن شدیداند و عوارض زیادی دارند.
- برای مراقبت از محل پارگی پرینه در هفته‌های اول بعد زایمان باید مراقب حرکات فیزیکی و بهداشت شخصی خود باشید.
- رابطه زناشویی زنانی که پارگی پرینه در زایمان طبیعی داشته‌اند؛ دچار اختلال‌هایی می‌شود.
پرسش‌های متداول FAQ
سوال: آیا باید برای کشیدن بخیه پرینه زایمان طبیعی، به پزشک مراجعه کنیم؟
جواب: خیر؛ در سال‌های اخیر بخیه‌های پرینه زایمان طبیعی از نوع جذبی هستند؛ بنابراین خودشان ظرغ 6 هفته در بدن جذب می‌شوند.
سوال: چقدر طول می‌کشد که پارگی پرینه در زایمان طبیعی، بهبود یابد؟
جواب: بیشتر خانم‌ها طی هفته دوم بعد زایمان، روند چشم‌گیری در بهبودی زخم پرینه خود، حس می‌کنند و کم‌کم می‌توانند به زندگی عادی خود برگردند.
سوال: در دوره نقاهت درمان پارگی پرینه زایمان طبیعی چه نکاتی را رعایت کنیم؟
جواب: هنگامی‌که بخیه‌های پرینه هنوز به خوبی جذب نشده‌اند؛ باید مراقب باشید که محل بخیه عفونت نکند؛ همچنین فعالیت سنگین یا تحرک زیاد، سبب باز شدن بخیه‌ها نشود.
سوال: آیا پارگی پرینه شانس مجددا بچه‌دار شدن را کم می‌کند؟
جواب: هنگامی‌که محل پارگی پرینه در زایمان طبیعی، بخیه زده شود؛ دیگر جای نگرانی برای زایمان‌های بعدی وجود ندارد. اصولا پارگی پرینه بیشتر در زایمان اول رخ می‌دهد. با این‌حال پارگی‌های درجه سه و چهار می‌توانند خطر پارگی پرینه را در زایمان‌های بعدی افزایش دهند. در صورتی‌که خطر پارگی پرینه در شما بالا باشد؛ پزشک جراح زنان و زایمان، عمل سزارین را پیشنهاد می‌دهد اما به هیچ وجه پارگی پرینه شانس بچه‌دار شدن را کم نمی‌کند.
در یک کلام؛ پارگی پرینه در زایمان طبیعی خیلی خطرناک است؟
در این صفحه توضیح دادیم که در چه صورتی خطر پارگی پرینه در حین زایمان طبیعی برای خانم پیش می‌آید. این مشکل می‌تواند سبب ناراحتی‌هایی بعد از زایمان شود و کمی خانم را آزار دهد. در برخی مواقع اثرات پارگی پرینه بر زندگی زناشویی هم مشهود است. با این‌حال اگر روش بخیه زدن پرینه درست باشد؛ معمولا خانم دچار مشکلی نخواهد شد. در دوره‌ای که بخیه‌های پرینه در حال بهبودی هستند؛ می‌توانید برای مراقبت بهداشتی از آنها و پیش‌گیری از عفونت درخواست مراقبت از بخیه در منزل بدهید. کجا؟ در مگا اپ سرویس آچاره، دیگر همه امور درمانی در دست‌خودتان است؛ کافی‌ست آچاره را لمس کنید.
منبع: clevelandclinic – pubmed
15 آبان 1401
زمان تقریبی مطالعه 6 دقیقه 
