انواع پارگی در زایمان طبیعی: درجه دو، سه و چهار

پارگی واژن هنگام زایمان طبیعی، کابوسی‌ست که خانم‌ها دوست ندارند با آن مواجه شوند اما پزشکان چرا! متخصصان جراح زنانی که روزانه با ده‌ها زایمان طبیعی روبه‌رو هستند؛ برای بررسی انواع آسیب و تروما به بافت واژن هنگام زایمان، پارگی‌های این ناحیه را به چهار درجه طبقه‌بندی کرده‌اند. اگر می‌خواهید درباره انواع پارگی در زایمان طبیعی اطلاعات بیشتری داشته باشید؛ در ادامه با آچاره سلامت همراه باشید.

فهرست مطالب

انواع پارگی در زایمان طبیعی چیست؟

اگر در هنگام زایمان طبیعی، سر بچه از دهانه واژن بزرگتر باشد؛ این ناحیه دچار پارگی می‌شود و به بافت‌های اطراف؛ داخل رحم و مقعد هم می‌رسد. بسته به این‌که شدت پاره شدن بافت واژن در این شرایط، چقدر باشد؛ 4 درجه پارگی برای واژن زنان در هنگام زایمان طبیعی تعریف می‌شود.

1. پارگی درجه یک
2. پارگی درجه دو
3. پارگی درجه سه
4. پارگی درجه چهار

پارگی درجه یک در زایمان طبیعی

هنگامی‌که خانم در حال زایمان است و زور می‌زند؛ ممکن است به پوست اطراف واژن و پرینه فشار بیاید و پاره شود. پارگی درجه اول در زایمان طبیعی تنها در سطح پوست است و وسعت کمی دارد. به عبارتی آن‌قدر کوچک است که خود به خود در عرض چند هفته بهبود می‌باید.

عوارض پارگی درجه یک در زایمان طبیعی

اگر خانمی حین زایمان، دچار پارگی درجه یک شود؛ در روزها و هفته‌های بعد از تولد فرزندش، ممکن است، تنها کمی درد داشته باشد. در صورتی‌که این پارگی همراه خونریزی باشد؛ ممکن است جراح زنان، یکی دو بخیه در محل پارگی زایمان بزند.

پارگی درجه دو در زایمان طبیعی

وقتی فشار خروج بچه از دهانه رحم در حدی باشد که کودک در حال بیرون آمدن است اما قطر دهانه رحم تقریبا اندازه سر بچه باز شده است؛ ممکن است به دلیل فشارهایی که مادر وارد می‌کند تا بچه سریع‌تر به دنیا بیاید؛ بافت دهانه رحم و اطراف آن ناگهان از هم گسیخته شوند. در این شرایط اگر پاره شدن بافت کف لگن و عضلات واژن را هم درگیر کند؛ خانم دچار پارگی درجه دو زایمان شده است.

درمان پارگی درجه دو زایمان

برای ترمیم پارگی درجه دو زایمان؛ پزشک جراح زنان باید ناحیه آسیب‌دیده را به دقت بخیه بزند. تمام بافت عضلانی، پوست و بافت پیوندی باید با دقت و مهارت روی هم قرار بگیرند و با بخیه‌های صحیح، کنار هم ثابت شوند.

مدت ترمیم پارگی درجه دو زایمان

در صورتی‌که خانمی در حین زایمان دچار پارگی درجه دو شود؛ جذب بخیه‌های زایمان او ظرف 2-6 هفته، طول می‌کشد.

عوارض پارگی درجه دو زایمان طبیعی

اگرچه تصور پاره شدن بافت اطراف رحم در حین زایمان طبیعی، برای خانم‌ها خیلی وحشت برانگیز است اما به‌طور کلی پارگی درجه دو، خطر یا عوارض خاصی ندارد.

پارگی درجه سه در زایمان طبیعی

وقتی نوزاد در حال تولد سر بزرگی دارد یا حالت سرش رو به بالاست، ممکن است، ناگهان هنگام خروج او از دهانه رحم، بافت اطراف دهانه رحم، از هم گسیخته شود. این پارگی بافتی، اگر به ناحیه اطراف عضله مقعد برسد و بافت پرینه بین مقعد و رحم را درگیر کند؛ پارگی زایمان از نوع درجه سوم است.

عوارض پارگی درجه سوم زایمان طبیعی

اگر خانمی دچار پارگی درجه سوم زایمان طبیعی شود؛ ممکن است؛ بعد از زایمان دچار عوارضی ناخوشایندی شود؛ از جمله:

• نشت مدفوع
• درد هنگام نزدیکی با همسر

پارگی درجه چهارم زایمان طبیعی

شدیدترین و وخیم‌ترین نوع پارگی زایمان طبیعی، نوع چهارم آن است؛ در این شرایط بچه خیلی بزرگ است یا در حالت بدی قرار دارد. بنابراین تقلای مادر برای زایمان و فشار سر نوزاد در حال تولد، باعث پارگی شدید بافت اطراف رحم می‌شود. این پارگی به قسمت‌های زیادی آسیب می‌زند؛ از جمله:

• عضلات اطراف مقعد
• بافت پرینه یا قسمت بین رحم و مقعد
• غشای راست روده

درمان و ترمیم پارگی درجه چهارم زایمان طبیعی

برای ترمیم گسیختگی بافتی درجه چهارم زایمان طبیعی:

• خانم باید به اتاق جراحی منتقل شود.
• ترمیم این پارگی نیاز به بی‌هوشی دارد.
• بخیه زدن پارگی درجه چهارم زایمان طبیعی، کاری بسیار تخصصی و حساس است و باید توسط جراح ماهر انجام شود.

عوارض پارگی درجه چهارم زایمان طبیعی

از آنجاکه میزان از هم گسیختگی بافتی در پارگی درجه چهارم زیاد است؛ مشکلات زیادی بعد از زایمان، برای خانم پیش می‌آید؛ از جمله:

• نشت مدفوع
• دفع ناگهانی گاز
• درد هنگام نزدیکی با همسر

دوره بهبودی پارگی درجه سوم زایمان طبیعی

هنگامی‌که خانمی به دلیل عوامل خطر پارگی زایمان طبیعی، دچار پارگی درجه چهارم شود؛ تا ماه‌ها درگیر عوارض این از هم گسیختگی بافتی است. در صورتی‌که فشار وارده بر عضلات مقعد و لگن خیلی زیاد بوده است؛ خانم‌ می‌تواند؛ با بهره‌مندی از تکنیک‌های فیزیکی  مانند حرکات ورزشی و فیزیوتراپی، تا حد زیادی با عوارض پارگی زایمان مقابله کند.

نکته‌برداری Takeaway

• انواع پارگی زایمان طبیعی، براساس میزان آسیب به بافت‌های اطراف رحم طبقه‌بندی می‌شوند و 4 نوع دارند.
• پارگی درجه 1 زایمان طبیعی نیاز به درمان ندارد و خود به خود، ترمیم می‌شود.
• پارگی درجه دو و سه زایمان، باید بخیه زده شوند و می‌توانند تا ماه‌ها مادر را آزار دهند.
• شدیدترین نوع پارگی زایمان طبیعی، درجه چهار آن است که برای ترمیم آن مادر باید بی‌هوش شود و جراحی ماهر بافت‌های از هم گسیخته را به هم پیوند بزند.

پرسش‌های متداول FAQ

در بالا چهار درجه پارگی زایمان طبیعی را توضیح دادیم؛ انواع این پارگی ممکن است برای هر خانمی پیش بیاید اما بیشتر زنان، دچار پارگی درجه اول زایمان می‌شوند. اگر در خصوص عوارض و ترمیم انواع پارگی زایمان طبیعی ابهام بیشتری برای شما ایجاد شده است؛ موارد زیر را بخوانید؛ در صورتی‌که پاسخ سوال خود را نیافتید؛ برای ما بنویسید تا پاسخ دهیم.

سوال: در چه صورت ممکن است، من هم دچار پارگی زایمان طبیعی شوم؟

جواب: فشاری که سر نوزاد در حال تولد به رحم وارد می‌کند؛ ممکن است بافت اطراف دهانه رحم را از هم باز کند؛ معمولا بچه‌هایی که درشت‌اند، سر بزرگی دارند؛ هنگام تولد صورت‌شان رو به بالاست یا برای بیرون کشیدن آنها از فورسپس استفاده می‌شود؛ مادر را دچار انواع پارگی زایمان طبیعی می‌کنند. همچنین گاهی جراح برای تولد راحت‌تر نوزاد، بافت اطراف رحم را برش می‌زند؛ به این عمل اپیزیوتومی می‌گویند؛ این روش هم می‌تواند در برخی زنان سبب پارگی واژن در حین زایمان شود.

سوال: آیا بخیه‌هایی که برای پارگی زایمان طبیعی می‌زنند درد دارد؟

جواب: برای بخیه زدن پارگی‌های زایمان طبیعی خانم، پزشک ممکن است، از روش‌های بی‌حسی موضعی استفاده کند. در صورتی‌که پارگی زایمان از نوع درجه چهار باشد هم، پزشک باید خانم را بی‌هوش کند؛ چراکه در کنار هم قرار دادن این بافت‌ها، خود یک جراحی کامل است. بنابراین عموما هنگام بخیه زدن، دردی حس نمی‌کنید.

سوال: آیا ممکن است انواع پارگی زایمان طبیعی، سبب مرگ شود؟

جواب: پارگی‌های درجه یک، دو و سه زایمان طبیعی، عموما خطری ندارند اما در پارگی درجه چهارم، خونریزی مادر می‌تواند بسیار شدید باشد؛ این مشکل معمولا در شرایط خاص که مادر تحت نظر پزشک زایمان نمی‌کند؛ ایجاد می‌شود و ممکن است جان مادر را تهدید کند.

سوال: پارگی‌های زایمان طبیعی عفونت هم می‌کنند؟

جواب: اگر پزشک محل پارگی زایمان طبیعی را بخیه زده باشد؛ بعد از ترخیص از بیمارستان باید حتما بهداشت ناحیه واژن خود را رعایت کنید؛ به حرکات فیزیکی خود توجه داشته باشید که بخیه‌ها از پاره نشوند. در صورتی‌که این موارد را رعایت نکنید؛ ممکن است در محل بخیه‌ها دچار عفونت شوید؛ علائم این عفونت عبارتند از: تب، ترشحات چرکی و بدبو، تورم، قرمزی و دردی که با داری مسکن بهبود نمی‌یابد.

در یک کلام، پیش‌گیری و درمان انواع پارگی زایمان طبیعی چگونه است؟

شاید با خواندن اطلاعاتی که در بالا آوردیم؛ از خیر زایمان طبیعی گذشته باشید؛ با این‌حال نباید بترسید؛ راه‌هایی وجود دارند که با اجرای آنها می‌توانید بدن و بافت‌های اطراف رحم را برای زایمان و فشارها و انقباضات شدید آن، آماده کنید. همچنین اگر هر یک از این پارگی‌های زایمان طبیعی برای شما پیش آمد؛ با روش‌های صحیح بخیه زدن، می‌توانید بافت‌های از هم گسیخته را کنار هم بازگردانید. در این خصوص می‌توانید کمک حرفه‌ای بگیرید؛ در مگا اپ سرویس آچاره درخواست پرستار و مراقبت بخیه در منزل بدهید. دیگر زمانه بی‌اطلاعی از مراحل درمان و کمبود کمک تخصصی سرآمده؛ درمان هر مشکلی در دست خودتان است؛ کافی‌ست آچاره را لمس کنید. 

منبع: webmd