تزریق وریدی سرم گلوکز برای چیست؟

گلوکز ساده‌‌ترین قندی است که در طبیعت وجود دارد؛ در بدن گلوکز است که انرژی مورد نیاز ما را تامین می‌کند؛ این قند پرفایده که باید در حریان خون جابه‌جا شود؛ در بدن برخی اشخاص به میزان کافی وجود ندارد؛ بنابراین باید به روشی آن را به جریان خون این بیماران رساند. درباره سرم گلوکز چیزی شنیده بودید؟ می‌دانید تزریق وریدی گلوکز برای چیست؟ اگر تابه‌حال اسم این سرم به گوش‌تان نخورده است؛ حق دارید؛ چراکه این سرم برای استفاده عادی تولید و عرضه نمی‌شود. معمولا وقتی بیماری در بیمارستان بستری است؛ برای او سرم گلوکز، تجویز می‌کنند. این داروی تزریقی هم مانند تمام داروهای دیگر فواید و عوارضی دارد که در ادامه این صفحه آچاره سلامت با آنها آشنا می‌شویم.

فهرست مطالب

تزریق وریدی گلوکز برای چیست؟

قند گلوکز می‌تواند انرژی مورد نیاز سلول‌های بدن را تامین کند؛ سلول‌های بدن این قند را وارد اندامکی به اسم میتوکندری می‌کنند و در این اندامک؛ قند گلوکز به لحاظ شیمیایی می‌شکند و انرژی ساختار شیمیایی و مولکولی آن، در اختیار سلول‌ها قرار می‌گیرد. حالا اگر این قند در خون بیماری، به میزان کافی وجود نداشته باشد؛ پزشکان برای او سرم گلوکز را تجویز می‌کنند. انتقال گلوکز به خون از طریق سرم گلوکز صورت می‌گیرد و می‌تواند خیلی زود قند خون بیمار را بالا ببرد.

مطلب پیشنهادی: سرم زرد رنگ برای چیست؟ درمان یا تقویتی

موارد تجویز سرم گلوکز چیست؟

همان‌طور که گفتیم سرم گلوکز، برای بالا بردن سطح قند خون تجویز می‌شود. قند خون زمانی پایین می‌آید که:

• برخی داروها به عنوان عوارض جانبی بر سطح قند خون اثر گذشته باشند و قند خون کم شده باشد.
• فرد دچار اضطراب شدید یا حمله عصبی شده و قند خون او، افت کرده است.
• به دلیل برخی از بیماری‌ها، سطح قند خون بیمار کم شده است.

نحوه تزریق سرم گلوکز وریدی چگونه است؟

برای تزریق سرم گلوکز وریدی باید حتما تحت نظر یک پرستار با پروانه نظام پرستاری باشید؛ بنابراین باید به درمانگاه تخصصی یا بیمارستان بروید؛ اگر باتوجه به شرایط بیماری، مراجعه به درمانگاه برای‌تان دشوار است؛ می‌توانید در مگا اپ سرویس آچاره درخواست تزریق سرم در منزل را بدهید. یک پرستار باتجربه در زمان زمان انتخابی به خانه شما می‌اید و تزریق سرم گلوکز را برای‌تان انجام می‌دهد.

مطلب پیشنهادی: سرم غذایی چیست؟

دوز مناسب تزریق وریدی سرم گلوکز چقدر است؟

برای این‌که دوز سرم گلوکز برای شما به درستی تجویز شود؛ پزشک باید وضعیت جسمی شما را بررسی کند؛ این دوز و تناوب تکرار آن به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ از جمله:

• سم بیمار
• وزن
• جنسیت
• جثه
• وضعیت جسمی مانند عملکرد کلیه‌ها یا سلامت قلبی عروقی

بنابراین نباید سرخود سرم گلوکز برای خود بخرید و بزنید؛ دوز این تزریق وریدی باید توسط پزشک، محاسبه شود.

عوارض جانبی تزریق وریدی سرم گلوکز چیست ؟

اگرچه محلول قندی سرم گلوکز، ماده‌ای بسیار ساده است اما تزریق وریدی سرم گلوکز می‌تواند با عوارضی همراه باشد؛ از جمله:

• عوارض عادی تزریق سرم؛ مانند درد، کبودی یا تورم در محل تزریق؛ این عوارض را می‌توان با انجام متد صحیح و جدید تزریق سرم، مدیریت کرد اما اگر تزریق سرم را به افرادی که پرستار نیستند و تزریقات را به طور تجربی یاد گرفته‌اند، بسپارید؛ احتمال دارد دچار این عوارض بشوید.
• حساسیت به محلول گلوکز: گرگرفتگی، تورم، تنگی نفس یا خس‌خس سینه.
• مشکلات پوستی: بثورات قرمز، خارش، ایجاد کهیر روی پوست.

مطلب پیشنهادی: سرم دکستروز برای چیست؟ کودکان، بیماران دیابت و فشار خون بزنند؟

عوارض حادتر تزریق سرم گلوکز وریدی

در صورتی‌که به ماده گلوکز حساسیت داشته باشید یا دچار عفونت ناشی از تزریق نامناسب سرم شوید؛ ممکن است این علائم را نشان دهید:

• گیجی و سنگینی سر
• کم آبی، تشنگی یا خشکی دهان
• دفع مقاار زیادی ادرار
• تب و لرز
• سردرد، حالت تهوع، تشنج، بی حالی یا استفراغ

تداخل دارویی سرم گلوکز

وقتی‌که پزشک برای شما تزریق وریدی سرم گلوکز را تجویز می‌کند؛ باید مرافب تداخل دارویی این سرم باشید.سرم گلوکز می‌تواند با مواد شیمیایی داروهایی که در ادامه اشاره می‌کنیم؛ وارد واکنش شود و مشکلات زیادی را ایجاد کند؛ از جمله:

• کلرپروپامید، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDS)، سیکلوفسفامید
• کلوفیبرات، کاربامازپین، وین کریستین، مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین، ایفوسفامید، داروهای ضد روانپریشی، مواد افیونی
• داروهای ادرارآور و ضد صرع (مانند اکسکاربازپین)
• کورتیکواستروئیدها یا کورتیکوتروپین

مطلب پیشنهادی: سرم برای میگرن، از این سردردهای بد خلاص می‌شم؟

احتیاط‌ های لازم قبل از تزریق سرم گلوکز

اگر پزشک برای شما سرم گلوکز تجویز کرده است؛ قبل از تزریق به این موارد احتیاط توجه داشته باشید:

• حساسیت به گلوکز: به خاطر داشته باشید که اگر سابقه حساسیت به هر داروی خوراکی و تزریقی را دارید؛ همچنین با خوردن برخی غذاها دچار آلرژی می‌شوید؛ باید قبل از تزریق سرم گلوکز، پزشک را از وضعیت خود آگاه کنید. به این ترتیب پزشک ابتدا برای شما یک تست حساسیت انجام می‌دهد یا با راهی جایگیزین، قند خون شما را بالا می‌برد.
• اختلال در هضم قند: برای تزریق سرم گلوکز باید دقت داشته باشید که این سرم بعد از ورود به بدن شما؛ به راحتی مراحل گوارش را طی کند. اگر برای هضم گلوکز یا سایر قندها دچار مشکل هستید؛ ممکن است نتوانید، سرم گلوکز را به درستی هضم کنید. بنابراین این سرم برای شما مناسب نیست
• توجه به ویژگی‌های محفظه سرم: اگر سرم گلوکزی که خریداری کرده‌اید یا مدتی در جایی نگاه داشته‌اید؛ حالت فیزیکی اولیه خود را حفظ  نکرده است؛ مثلا تغییر رنگ داده یا در آن منفذی ایجاد شده و نشتی دارد؛ باید این سرم را دور بیاندازید. اگرچه سرم گلوکز ترکیبی ساده دارد اما باید بهداشت نگهداری از آن را هم حفظ کنید. ماده موثر سرم گلوکز، برای تغذیه باکتری‌ها بسیار مناسب است؛ بنابراین اگر محفظه سرم دچار پارگی یا منفذی شده باشد؛ باکتری‌ها، خیلی راحت می‌توانند در آن رشد کنند.

کدام بیماران نباید سرم گلوکز بزنند؟

در صورتی‌که دچار هر یک از این بیماری‌ها هستید؛ نباید سرم گلوکز برای شما تزریق شود:

• دیابت
• مشکل در هضم قند
• کم آبی شدید بدن
• مشکل در دفع ادرار
• خونریزی مغزی یا نخاعی
• سکته مغزی ایسکمیک
• ضربه خوردن به سر در 24 ساعت گذشته

مطلب پیشنهادی: تفاوت سرم رینگر و نرمال سالین، بیمار بدحال کدومو بزنه؟

حساسیت ناشی از تزریق سرم گلوکز

از آنجاکه گلوکز یک ماده بسیار ساده است؛ برخی افراد تصور می‌کنند که احتمال ایجاد حساسیت با آن وجود ندارد. با این‌حال مطالعات دانشمندان نشان داده است که تزریق سرم گلوکز می‌تواند در برخی بیماران علائم حساسیتی را ایجاد کند؛ خصوصا اگر:

• بیمار سابقه حساسیت دارد.
• به برخی مواد غذایی و دارویی یا عطرها آلرژی دارد.
• دچار بیماری ایسکمیک قلب است.
• مشکل هضم کربوهیدرات یا قندهای ساده مثلا لاکتوز را دارد.
• به الکل اعتیاد دارد.
• دچار کمبود ویتامین B است.
• برخی مواد معدنی مانند پتاسیم، منیزیم یا فسفر در خون بیمار کم است.

سوالات متداول FAQ

در بالا به مهم‌ترین مواردی که درباره تزریق وریدی سرم گلوکز نیاز داشتید؛ اشاره کردیم اما شاید حالا که ذهنیت‌تان درباره این سرم، بازتر شده است؛ ابهاماتی جزئی برای‌تان پیش آمده باشد؛ ببینید در میان این پرسش‌ها، پاسخ سوال خود را پیدا می‌کنید؟

سوال: آیا می‌توان در دوران بارداری سرم گلوکز را تزریق کرد؟

جواب: سرم گلوکز برای زنان باردار خطرناک نیست اما در صورتی‌که دچار دیابت بارداری هستید؛ باید حتما به پزشک اطلاع دهید تا دوز این سرم را در تزریق وریدی برای‌تان تنظیم کند.

سوال: اگر به فرزندم شیر می‌دهم؛ می‌توانم سرم گلوکز بزنم؟

جواب: در منابع پزشکی در مورد خطرات و عوارض تزریق وریدی سرم گلوکز، برای زنان شیرده، مورد اثبات شده‌ای وجود ندارد؛ با این‌حال شما باید وضعیت شیردهی خود را به پزشک اطلاع دهید؛ همچنین اگر نوزادتان بیماری یا شرایطی خاص دارد به پزشک بگوئید؛ چراکه شاید سرم گلوکز برای شما بی‌خطر باشد اما چون به راحتی از جریان خون وارد شیر شما می‌شود؛ می‌تواند برای نوزاد با شرایط خاص مناسب نباشد.

سوال: آیا تزریق سرم گلوکز سبب ناباروری می‌شود؟

جواب: برخی متخصصان معتقدند که تزریق وریدی گلوکز می‌تواند بر باروری افراد اثر بگذارد. این مشکل شاید در برخی افراد دیده شده باشد اما هنوز به تایید علمی نرسیده است. بنابراین اگر به دلیل وضعیت جسمی‌تان، پزشک این سرم را برای‌تان تجویز کرده است؛ دستور پزشک را اولویت تصمیم‌گیری خود قرار دهید.

در یک کلام؛ تزریق وریدی سرم گلوکز برای چیست؟

در شرایطی که بیمار دچار افت ناگهانی قند خون شده است؛ چه علل روحی؛ چه به علل جسمی؛ پزشک برای او سرم گلوکز را تجویز می‌کند. این سرم که باید به صورت مستقیم به ورید بیمار تزریق شود؛ راهی مطمئن برای بالا بردن قند خون است؛ بدون این‌که لازم باشد؛ فرد یک وعده غذایی سنگین را بخورد تا افت قند خونش کم شود. این مشکل را می‌توان با یک دوز سرم گلوکز، برطرف کرد اما تزریق این سرم؛ عوارضی هم دارد؛ از جمله حالت‌های اعصاب، گوارشی و حساسیتی؛ همچنین عفونت در محل تزریق سرم. بنابراین اگر می‌خواهید دچار این عوارض نشوید؛ حتما از یک پرستار باتجربه بخواهید که سرم را برای‌تان تزریق کند. در صورتی‌که چنین فردی را در نزدیکی محل سکونت خود نمی‌شناسید یا درمانگاه به منزل شما دور است؛ ضعیف‌تر از آن هستید که برای تزریق سرم گلوکز، از خانه خارج شوید؛ می‌توانید در مگا اپ سرویس آچاره درخواست تزریق سرم در منزل بدهید؛ یک پرستار با تجربه برای نصب سرم شما به خانه‌تان خواهد آمد؛ در کمتر از 1 ساعت قند خون‌تان به محدوده نرمال باز می‌گردد و می‌توانید با آسایش در خانه خودتان درمان شوید؛ کافی‌ست آچاره را لمس کنید. 

منبع: medicines – news-medical