طب سنتی شرقی، نه تنها در کشور ما و آسیا، طرفداران بسیاری دارد؛ بلکه به عنوان طب جایگزین در تمام دنیا مورد توجه است؛ یکی از مهم‌ترین محبوب‌ترین شاخه‌های طب سنتی حجامت است. این روش با اساس ایجاد خلا روی پوست؛ سپس بیرون آمدن خون از رگ‌ها میشود. مکش ایجاد شده درد دارد؟ خطر و عفونت ایجاد می‌کند؟ اصلا کاربرد حجامت چیست؟ چه بیماری‌هایی را درمان می‌کند؟ اگر دوست دارید ظرف چند دقیقه تمام این نکات برای‌تان روشن شود و درباره چگونگی انجام حجامت، اطلاعات کسب کنید؛ لطفا تا پایان این صفحه همراه آچاره سلامت باشید.
فهرست مطالب
حجامت چیست؟
حجامت یکی از شاخه‌های کهن طب جایگزین است؛ در این روش درمانی، حاجم یا کسی که حجامت را انجام می‌دهد ؛ لیوان‌های مخصوصی را روی پوست قرار می‌دهد؛ سپس به کمک تکنیک مکش یا خلا هوا، مقداری از خون بدن، خارج میشود.
کاربرد حجامت چیست؟
از سال‌های دورف حجامت برای درمان بسیاری از بیماری‌ها کاربرد داشت؛ از جمله:
- رفع دردهای مزمن
- التهاب
- کمک به بهبود گردش خون
- آرامش روان
- تندرستی
تجهیزات حجامت چیست؟
اگر خودتان حجامت نکرده باشید؛ حتما در فیلم‌ها دیدیه‌اید که این طب جایگزین به کمک لیوان‌های مخصوصی انجام میشود. برخی افراد برای مکیدن خون از زالو استفاده می‌کنند اما در کلینیک‌های مجهز حجامت، لوازم بهداشتی و تجهیزات پیش‌رفته مخصوص حجامت به کار می‌رود. لوازم دیگر برای این درمان عبارتند از:
- لیوان بادکش حجامت
- تیغ بیستوری
- دستگاه بادکش یا وکیوم
جنس لیوان بادکشی حجامت چیست؟
حجامت در دوران باستان با استفاده از شاخ حیوانات انجام می‌شده است. بعدها لیوان‌هایی از بامبو و سپس سرامیک ساخته شدند. حالا لیوان‌های بادکش عموما شیشه‌ای هستند؛ با این حال بسته به تکنیک مورد استفاده، برخی دیگر از جنس‌های لیوان هم برای حجامت کاربرد دارند:
- شیشه
- بامبو
- سفال
- سیلیکون
فرق لیوان سیلیکونی با لیوان شیشه‌ای
این لیوان‌ها همان‌طور که به پوست چسبیده‌اند و حالت بادکش ایجاد کرده‌اند؛ می‌توانند روی پوست حرکت کنند. برخی حاحم‌ها با این روش، مراجع خود را ماساژ هم می‌دهند.
لیوان‌های حجامت در کدام قسمت‌های پوست قرار می‌گیرند؟
در بیشتر روش‌های حجامت، لیوان‌ها روی پشت بیمار قرار می‌گیرند؛ با این حال بادکش می‌تواند روی این قسمت‌های پوست هم گذاشته شود:
- سینه
- شکم
- کمر
- باسن
- پا
- صورت
تاریخچه حجامت در دنیا
اگرچه حجامت درمانی در حال حاضر مرسوم است؛ با این‌حال قدمتی تاریخی دارد. این طب جایگزین در مصر باستان، چین و خاورمیانه میانه بسیار پرطرفدار بوده است. به طوری‌که در کتاب‌های پزشکی تاریخی مربوط به 1550 سال قبل از میلاد، روش آن تدریس شده است.
حجامت در ایران
در منابع طب سنتی ایرانی 4 روش برای استخراج خون از بدن توصیه شده است: حجامت، فصد خون، زالودرمانی و جاری‌سازی خون بینی. در این میان حجامت از 3 روش دیگر موثرتر و پرکاربردتر است.
مطلب پیشنهادی: فواید حجامت برای کمر زنان چیست؟
حجامت به 3 مدل
روش های مختلفی برای حجامت کاربرد دارند؛ از جمله:
- حجامت خشک : فقط مکش
- حجامت مرطوب یا خیس: مکش و خونریزی
- حجامت سوزنی
مراحل حجامت
چه حجامت خشک را انتخاب کنید؛ چه حجامت مرطول؛ در طول هر دو نوع روش حجامت، حاجم یا تکنسین این کارها را برای‌تان انجام می‌دهد:
- اشتعال: یک اشتعال‌زا مانند الکل، گیاهان دارویی یا کاغذ را در درون لیوان بادکش، قرار می دهد و آن را آتش می‌زند. سپس با خاموش شدن آتش، فنجان را وارونه روی پوست می گذارند.
- مکش و خلاء: با سرد شدن هوای داخل فنجان، خلاء ایجاد می‌کند. این مکش، باعث میشود که پوست متورم و بلند شود؛ همچنین رگ متسع و متورم می‌شوند.
- ماندن لیوان روی پشت: لیوان‌های بادکش، معمولا تا 3 دقیقه سر جای خود باقی می‌مانند.
- برداشتن لیوان‌ها: سپس حاجم، لیوان‌های بادکش حجامت را برمی‌دارد.
- برش با تیغ بیستور: تکنسین با برداشتن هر لیوان، به کمک تیغ استریل جراحیف برش بسیار کوچکی روی پوست ایجاد می‌کند. به کمک مکش، خون از بدن خارج میشود.
استفاده از دستگاه بادکش
در کلینیک‌های مدرن برای ایجاد مکش حجامت، به جای آتش، از پمپ لاستیکی استفاده می‌کنند. گاهی اوقات تکنسین‌های حجامت، با استفاده از لیوان‌های بادکش سیلیکونی، پوست را ماساژ هم می‌دهند.
حجامت چقدر طول می‌کشد؟
بسته به این‌که کدام روش حجامت برای‌تان انجام شود؛ ممکن است طول مدت حجامت، فرق کند.
- حجامت خشک: 5-10 دقیقه
- حجامت مرطوب: 10-60 دقیقه حتی بیشتر
چه قدر طول می‌کشد تا جای حجامت خوب شود؟
هر گونه تغییر رنگ و تورم در اثر حجامت باید ظرف 7 روز خوب شود؛ اگر اثرات پوستی بیشتر باقی ماند حتما با پزشک خود تماس بگیرید.
برای هر کس چند لیوان بادکش میگذارند؟
بسته به نظر حاجم و نوع مشکلی که دارید؛ این تعداد متفاوت است. با این حال اگر تازه به دنیای حجامت پا گذاشته باشید؛ معمولا در جلسه اول 3-5 لیوان برای‌تان میگذارند.
حداکثر لیوان بادکش مجاز چند تاست؟
تحقیقات موسسات پزشکی و طب جایگزین دنیا، ثابت کرده که در هر نوبت نباید بیشتر از 5-7 لیوان بادکش برای حجامت، استفاده شود.
مزایای طب حجامت و بادکش
طرفداران حجامت بر این باورند که حجامت مرطوب، مواد مضر و سموم را از بدن دفع می‌کند؛ البته تحقیقات در این زمینه هم‌چنان در حال انجام است و جامعه علمی درباره این مزیت اتفاق نظر ندارند. البته اثرات تاثیر حجامت بر بیماری‌های پوستی، زمینه‌ای و داخلی در تحقیق‌های بسیاری به اثبات رسیده است. مثلا انجام حجامت برای خلاصی از آکنه و تبخال‌های مکرر، توصیه میشود.
مشکلات درمان‌شونده با حجامت
- اختلالات خونی مانند کم‌خونی و هموفیلی
- بیماری‌های روماتیسمی مانند آرتریت و فیبرومیالژیا
- ناباروری و اختلالات زنانه
- مشکلات پوستی مانند زونا، اگزما و آکنه
- سردرد و میگرن
- فشار خون بالا
- اضطراب و افسردگی
- احتقان بینی، سرفه، آلرژی و آسم
- رگ‌های واریسی
- دردهای مزمن: کمردرد، درد شانه و گردن، زانودرد
- دیابت
- فتق دیسک کمر
حجامت سم‌زدایی می‌کند؟
تحقیقات نشان داده که حجامت از طرق مختلف می‌تواند در بدن سم‌زدایی کند:
- تحریک سیستم ایمنی: حجامت می‌تواند با تحریک سیستم ایمنی، به صورت موضعی و سیستمی، سموم را از بین ببرد.
- تعادل اسید اوریک: همچنین برخی شواهد نشان داده که حجامت سطح اسید اوریک (که در حین گوارش غذا تولید میشود) را متعادل می‌کند.
- تاثیر بر غدد لنفاوی: حجامت می‌تواند، تأثیر مثبتی بر سیستم لنفاوی داشته باشد که تا حدی مسئول دفع مواد زائد از بدن است. اگر سیستم لنفاوی گردش صحیحی نداشته باشد؛ سموم به خوبی از بدن دفع نمی‌شوند. حجامت این چرخه معیوب را اصلاح می‌کند.
مشکلات بعد از حجامت چیست؟
اگر حجامت را در مراکز غیرفانونی انجام دهید و سلامت خود را به افرادی بی‌تجربه و بی‌دانش بسپارید؛ قطعا خطرات حجامت دامن‌گیرتان میشود. اگر لیوان‌ها و وسایل مورد استفاده در حجامت به خون آلوده شوند؛ بعد از هر بار استفاده به درستی استریل نشوند؛ احتمال ابتلا به بیماری‌های مسری خونی بسیار بالاست: بیماری‌هایی از قبیل:
- ایدز
- هپاتیت B
- هپاتیت C
خطر عفونت محل حجامت
بسیاری از منتقدان حجامت از احتمال عفونت پس از آن می‌ترسند؛ البته انجام عفونت در مراکز معتبر، توسط تکنسین‌های رسمی وزارت بهداشت و حاجم‌های باتجربه خطری ندارد. محل انجام حجامت باید توسط پماد آنتی بیوتیک و بانداژ پانسمان شود تا عفونت پیش نیاید.
اثرات جانبی حجامت
اگرچه حجامت توسط افراد ماهر و آگاه به روش‌های تخصصی بادکشی، خطری ندارد اما این عوارض معمولا بعد از حجامت، گزارش میشود که بعد از چند روز از بین می‌روند:
- ناراحتی خفیف
- سوزش
- کبودی
- عفونت جلدی
چه زمانی حجامت نکنیم؟
اگر داروهای رقیق‌کننده خون می‌خورید یا دچار زخم یا آسیب پوستی هستید، نباید حجامت کنید.
سایر شرایط خطرناک برای انجام حجامت
- آفتاب سوختگی
- حساسیت پوستی
- آسیب اعصاب
- مشکلات بینایی
- داشتن رگ واریسی
خطرهای حجامت را بپزیریم یا مزایای آن را؟
روش درمانی حجامت طرفداران و منتقدان زیادی دارد. گروهی فواید آن را بی‌نظیر می‌دانند و گروهی این روش بسیار خطرناک می‌پندارند. برای انجام حجامت حتما، تحقیق زیادی انجام دهید؛ با پزشک متخصص مشورت کنید؛ سپس وقت بگیرید. برای مشورت با پزشک، حتما بیماری‌ها و داروهایی که می‌خورید را فهرست کنید و با او درمیان بگذارید. در انتخاب حاجم یا تکنسین حجامت به این موارد دقت کنید؛ اگر این اطلعات مشخص نیست، حتما بخواهید که مدارک لازم را به شما ارائه دهند:
- مدرک رسمی از نهادهای بهداشتی کشور
- مجوزهای بهداشتی لازم
- گواهی پایان دوره
انجام حجامت در خانه یا درمانگاه
اگر تصمیم دارید که برای درمان یک مشکل، حجامت کنید؛ حتما متخصصان و تکنسین‌های باتجربه را انتخاب کنید. درمانگاه‌های زیادی هستند که حجامت را انجام می‌دهند اما مراجعه به این مراکز هم وقت‌گیر است هم شرایط برای مراجعان به راحتی خانه نیست. تصور کنید که در منزل خود باشید و یک متخصص بسیار موجه و باتجربه، بیاید و حجامت را در شرایط بهداشتی، برای‌تان انجام دهد؛ آچاره بهترین متخصصان حجامت را یک‌جا جمع کرده است؛ کافی است وارد اپلیکیشن آچاره شوید و خدمات حجامت در منزل را انتخاب کنید؛ هم دز هزینه‌های‌تان صرفه‌جویی میشود؛ هم دچار خطراتی که نام بردیم، نخواهید شد.
منبع: WebMD – Healthline
02 بهمن 1400
زمان تقریبی مطالعه 6 دقیقه 
