9 علت پیدا نشدن رگ برای سرم، راه حلش چیست؟

حتما برای شما هم پیش آمده که بشنوید پرستارها درباره پیدا نشدن رگ بیمار با هم صحبت می‌کنند. این مشکل هم در سالمندان؛ هم در بیمارانی که به طور مرتب تزریق سرم انجام می‌دهند؛ خیلی شایع است. از طرفی کودکان یا افرادی که دچار ضعف جسمی هستند هم معمولا برای تزریق سرم، دچار مشکلاتی می‌شوند. در ادامه این صفحه آچاره سلامت به بررسی 8 علت پیدا نشدن رگ برای سرم زدن، پرداخته‌ایم. اگر در منزل فردی سالمند یا بیماری بد حال دارید که مرتب باید سرم بزند و همیشه برای رگ‌گیری او خودتان و پرستاری که به منزل می‌آید با مشکل مواجه هستید؛ با ما همراه باشید؛ این راهنما خیلی به دردتان می‌خورد.

اهمیت مشکل پیدا نشدن رگ برای سرم زدن

شاید همیشه با خودتان فکر می‌کرده‌اید که سرم زدن، خیلی باید کار راحتی باشد؛ وارد کردن یک سوزن سرم به رگ را هر کسی می‌تواند انجام دهد؛ در حالی‌که سرم زدن همیشه کار ساده‌ای نیست. بلکه یک روش درمانی تخصصی پرستاری است که باید حتما توسط پرستاران باتجربه انجام شود.  گاهی رگ بیمار وضعیت مناسب برای ورود سوزن سرم را ندارد و تکنسین‌های تزریقات یا پرستاران نمی‌توانند به راحتی سرم را برای بیمار نصب کنند. در این شرایط است که می‌گویند بیمار رگ ندارد؛ یعنی باید به دنبال علت پیدا نشدن رگ برای سرم زدن گشت.

مطلب پیشنهادی: منظور از سرم درمانی چیست؟

درصد شیوع پیدا نشدن رگ برای سرم زدن

اگر فکر می‌کنید تنها درصد کمی از بیماران بدحال یا سالمندان، برای سرم زدن، رگ مناسب ندارند؛ سخت در اشتباهید. محققان دریافته‌اند که در 10-40 درصد موارد اولین نسب سرم، پرستاران قادر نیستند رگ بیمار را برای تزریق سرم پیدا کنند؛ چراکه بیمار رگ مناسبی ندارد.

چرا رگ بیمار به راحتی پیدا نمی‌شود؟

صرف نظر از عللی که در ادامه برای پیدا نشدن رگ بیمار برای تزریق سرم ذکر می‌کنیم؛ باید در نظر بگیرید که وقتی بیمار، رگ مناسبی برای تزریق سرم ندارد و از طرفی پرستارها هم مرتب سوزن کاتتر یا آنژیوکت را در بخش‌های مختلف رگ‌های بیماران فرو می‌کنند؛ ممکن است فرد واکنش بدی به این اقدام‌های بی‌فکر برخی پرستاران نشان دهد. اگر بیمار رگ مناسب ندارد و رگش برای سرم زدن پیدا نمی‌شود؛ پرستاران باید با احتیاط بیشتری برای او رگ مناسب پیدا کنند. در غیر این صورت ممکن است بیمار دچار کبودی شود یا رگ او آسیب ببیند یا پاره شود.

عوامل موثر در پیدا شدن رگ برای سرم زدن

اگر هنگام سرم زدن، رگ شماوضعیت مناسبی نداشته باشد؛ ممکن است پرستار نتواند محل مناسبی برای ورود سوزن سرنگ پیدا کند و سرم را به دست شما تزریق کند. این‌که چطور برای سرم زدن مناسب باشد یا خیر به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ از جمله

• وضعیت بالینی بیمار: بیماری‌هایی که شخص با آن درگیر است؛ می‌تواند تاثیر زیادی بر پیدا شدن رگ او برای سرم زدن داشته باشد؛ مثلا: دیابت، بیماری‌های کلیوی و قلبی عروقی.
• مشخصات جسمی بیمار: سن، جنس، قد، نژاد و قویت.
• تاریخچه پزشکی بیمار: در صورتی‌که بیمار دچار وضعیت جسمی حاد یا ضعف شدید باشد؛ مثلا جراحی کرده باشد یا تعداد نصب سرم در او زیاد باشد؛ ممکن است رگ خوبی برای تزریق سرم در بدن او نتوان پیدا کرد.
• تجهیزات نصب سرم: برای نصب سرم باید از انواع تجهیزات مناسب بهره گرفت؛ گاهی سوزن یا آنژیوکت مورد استفاده برای نصب سرم بیمار مناسب نیستند. مثلا باید از سوزن‌هایی با گیج gauge یا قطر کمتر یا بیشتر استفاده شود.

مطلب پیشنهادی: سرم برای میگرن، از این سردردهای بد خلاص می‌شم؟

 علت 1 پیدا نشدن رگ: سن

در میان علل پیدا نشدن رگ برای سرم زدن، سن اهمیت زیادی دارد. هرچه سن فرد بالاتر می‎رود؛ قطر وریدهای بدن او منبسط‌تر می‌شود؛ بنابراین لمس رگ و گرفتن آن برای پرستار، دشوارتر می‌شود. از طرفی اگر بیمار نوزاد یا کودک باشد؛ نیز قطر رگ او بسیا باریک است. بنابراین برای رگ گیری مشکل ایجاد می‌شود. برای این دسته از بیماران می‌توان از اسکالپ وین برای تزریق سرم استفاده کرد.

مطلب پیشنهادی: اسکالپ وین چیست و برای چه بیمارانی کاربرد دارد؟

علت 2 پیدا نشدن رگ: جنسیت

شاید به نظرتان منطقی نباشد اما جنسیت بیمار هم در پیدا شدن یا نشدن رگ او هنگام سرم زنی، موثر است. معمولا بیماران خانم بیشتر در روند رگ گیری با مشکل مواجه هستند؛ چراکه دیواره رگ در بدن زنان، بسیار ظریف‌تر از مردان است.

علت 3 پیدا نشدن رگ برای سرم زدن: قومیت

در سرم درمانی، نژاد و قومیت بیمار بر پیدا نشدن رگ او بسیار موثر است. تحقیقات نشان داده که بیماران با پوست تیره، معمولا سخت‌تر رگ‌شان پیدا می‌شود.

علت 4 مشکل رگ‌گیری هنگام تزریق سرم: BMI

هنگامی‌که نمایه توده بدن بیمار، از حدی بیشتر باشد؛ یعنی میزان چربی و به نسبت قد او زیاد باشد؛ میزان بافت چربی زیادی دور رگ‌ها را می‌پوشاند و می‌تواند پیدا کردن رگ برای سرم زدن را با مشکل مواجه کند.

علت 5 پیدا نشدن رگ: بیماری

اگر فرد دچار برخی بیماری‌ها باشد؛ پرستارها هنگام سرم زدن نمی‌توانند رگ او را به راحتی پیدا کنند؛ این بیماری‌ها بسیار متفاوت‌اند؛ از جمله:

• سرطان
• دیابت
• بیماری‌های قلبی – عروقی
• شیمی درمانی
• جراحی غدد لنفاوی مرتبط با سرطان سینه
• مشکلات گردش خون
• بیماری‌های عروق کرونری

علت 6 پیدا نشدن رگ برای سرم زدن: کم آبی بدن

یکی از مهم‌ترین علل پیدا نشدن رگ برای سرم زدن، کمک آبی بدن است. وقتی آب کافی به بدن بیمار نرسیده باشد؛ حجم و فشار خون کم می‌شود و در نتیجه دیواره رگ‌ها کمی به هم نزدیک می‌شوند. به این ترتیب وارد کردن سوزن سرم در چنین رگ‌هایی واقعا سخت می‌شود. تحقیقات نشان داده که کم آب شدن بدن می‌تواند؛ قطر رگ را از 0/33 تا 0/57 میلی‌متر کاهش دهد.

علت 7 پیدا نشدن رگ برای تزریق: وضعیت روحی

یکی از جالب‌ترین علل مشکلات پرستاران برای رگ گیری بیماران، حالات روحی و عاطفی فرد است. هنگامی‌که فرد دچار مشکلات روحی و عاطفی باشد؛ بدن او در حالت اضطراب قرار می‌گیرد؛ این اضطراب می‌تواند سبب انقباض عروق شود و در نتیجه پیدا کردن رگ را توسط پرستار، دشوار سازد. همچنین اگر بیماری از تزریق سرم بترسد؛ ممکن است عروق و در اثر اضطراب تنگ شوند؛ بنابراین سوزن سرم، به راحتی در عروق آنها وارد نشود. به این دلیل است که همیشه توصیه می‌شود قبل از تزریق سرم با گوش کردن به آهنگ یا کشیدن نفس عمیق اضطراب خود را کاهش دهید؛ همچنین پرستاران می‌توانند با ایجاد حس اطمینان در بیمار، او را برای تزریق سرم در آرامش، آماده کند.

علت 8 مشکل در رگ گیری برای تزریق سرم: سوابق پزشکی

اگر فرد به دلیل ابتلای طولانی مدت به بیماری، رگ‌های آسیب‌دیده و سوزن سوزن شده‌ای داشته باشد؛ رگ گیری برای و واقعا دشوار خواهد بود. این مشکل معمولا در کسانی ایجاد می‌شود که چندین هفته یا چندین ماه، دچار بیماری هستند یا در بیمارستان بستری شده‌اند؛ مثلا:

• بستری شدن در ICU  یا CCU
• شیمی درمانی
• بی‌هوشی
• کما

در چنین شرایطی معمولا بیمار دچار مشکلاتی از این دست است:

• فلبیت
• انفیلتراسیون
• خارج شدن عروق
• ترومبوفلبیت
• سپتی سمی

تمام این مشکلات عروقی خود را به صورت درد، قرمزی، زخم و نکروز در امتداد ورید نشان می‌دهند. به علاوه تمام این مشکلات سیستم عصبی سمپاتیک فرد را هم درگیر می‌کنند و سبب انقباض بیشتر عروق او می‌شوند.

علت 9 پیدا نشدن رگ برای سرم زدن: ویژگی‌های ورید

در پایان اگر تمام این مشکلات علت پیدا نشدن رگ برای سرم زدن به بیمار نباشند؛ گاهی علت این مشکل وضعیت ژنتیکی خود بیمار است که رگ‌های او بسیار باریک و ظریف هستند. معمولا قطر رگ در این اشخاص کمتر از 3 میلی‌متر است و پرستارها باید برای گرفتن رگ از این بیماران، با دقت بیشتری عمل کنند.

در یک کلام؛ چرا هنگام سرم زدن رگ برخی بیماران سخت پیدا می‌شود؟

در شرایطی که بیماران باید سرم بزنند که وضعیت جسمی‌شان بهتر شود؛ گاهی گرفتن رگ برای پرستارها بسیار دشوار می‌شود؛ این مشکل می‌تواند علت‌های زیادی داشته باشد؛ از سن و وضعیت سلامت داخلی بیمار تا وضعیت روحی و نژاد او. برای این‎که بتوان از چنین بیمارانی هنگام سرم زدن، رگ گرفت باید حتما از جدیدترین متدهای پرستاری استفاده شود. این روش‌ها را تنها پرستارانی که پروانه نظام پزشکی دارند؛ خوب بلداند. در صورتی که شما هم بیماری دارید که باید مرتب سرم بزند اما وضعیت جسمی خوبی ندارد که مرتب او را به بیمارستان ببرید؛ می‌توانید از پرستاران آچاره کمک بگیرید؛ در مگا اپ سرویس آچاره درخواست تزریق سرم در منزل بدهید؛ یک پرستار باتجربه در زمان انتخابی شما، به خانه‌تان می‌آید و با رعایت اصول علمی پرستاری، تزریق سرم بیمارتان را برای او انجام می‌دهد. بدون‌ این‌که رگ‌های نازک و آسیب‌دیده او بیشتر دچار مشکل شوند. به همین سادگی درمان در دستان خودتان است؛ کافی‌ست آچاره را لمس کنید. 

منبع: hemaware –  intechopen