قِلق‌های غذا دادن به بیمار را بلدید؟

هنگامی که یکی از عزیزان ما بیمار است؛ باید برای او غذای سبک و مقوی درست کنیم؛ اگر بیمار در خانه باشد؛ ممکن است بدغذا شود. غذا دادن بع بیمار در بیمارستان هم چندان کار ساده‌ای نیست؛ اگرچه پرسنل، غذای بیمار را به موقع به او می‌دهند اما گاهی بیمار از محیط بیمارستان زده می‌شود و اشتهای خود را از دست می‌دهد. اگر شما هم برای تغذیه بیمارتان با این مشکلات دست و پنجه نرم می‌کنید؛ بهتر است تا پایان این صفحه همراه مجله سلامت آچاره باشید؛ کلی نکته مفید برای‌تان داریم تا قلق غذا خوردن بیمارتان را به دست آورید.

فهرست مطالب

مشکلات غذا دادن به بیمار چیست؟

بسیاری از بیماران آن‌‌قدر ناتوان نیستند که برای گرفتن قاشق به دست یا بلع غذا، مشکل داشته باشند اما حتی همین بیمار‌ها هم گاهی برای غذا خوردن، به کمک نیاز دارند. چراکه ماندن در تخت و ساعت‌ها بی‌تحرک ماندن آنها را بی‌اشتها می‌کند. بیماران معمولا برای غذا خوردن با مشکلات زیر روبه‌رو هستند:

• مشکلات روحی
• مشکلات جسمی

مشکلات روحی بیمار برای غذا خوردن

• احساس تنهایی و بی‌اشتهایی
• بی‌اشتهایی عصبی
• کاهش حس امید به زندگی
• فراموشی نحوه صحیح غذا خوردن به دلیل مشکلات مغزی و آلزایمر

مطلب پیشنهادی: پرستار بیمار آلزایمری، یک خوبش را پیدا کنید

ناتوانی‌های جسمی بیمار برای غذا خوردن

• بی‌اشتهایی
• مشکل بلع
• ناتوانی در گرفتن قاشق یا چنگال به دست
• دوست نداشتن مزه غذا برای پرهیز غذایی خاص
• دوست نداشتن طعم غذای پخته
• هوس کردن غذای جویدنی
• از دست رفتن حس بویایی
• کلافگی از ماندن در تخت خواب

مطلب پیشنهادی: سرم غذایی چیست؟

غذا دادن به بیمار افسرده

برخی بیماران به دلیل وضعیت روحی و جسمی خود اصلا تمایلی به غذا خوردن ندارند و بی‌اشتها هستند. این دسته از بیماران حتما باید برای غذا خوردن، از کمک اعضای خانواده یا پرستار حاضر در منزل، استفاده کنند.

غذا دادن به بیمار بد حال، دقت می‌طلبد

هنگامی‌که بیمار آن‌قدر بدحال است که حتی نمی‌تواند روی تخت بنشیند با به دلیل مشکلات معده‌ای یا تنفسی به راحتی قادر نیست، غذا را ببلعد؛ مرتب سرفه می‌کند یا عذا را بر می‌گرداند؛ باید مراقب باشید. همین مشکلات می‌تواند سبب خفگی او شود. اگر بیمار شما دچار چنین وضعیتی است؛ بهتر است؛ از یک پرستار تمام وقت در منزل‌تان کمک بگیرید. پرستار می‌داند در چنین شرایطی چطور به بیمار رسیدگی کند که مبادا، جان‌اش به خطر نیافتد.

غذا دادن به بیمار سالمند

افراد مسن، شاید هوشیاری کامل داشته باشند؛ قند و چربی‌شان هم تنظیم باشد و فشار خون هم نداشته باشند؛ با این‌حال کهولت سن، با تحلیل عضلانی، همراه است. در این شرایط بهتر است خودتان یا پرستار سالمند، غذا را به او بخورانید.

چرا غذا دادن مریض مسن مهم است

اگر بیمار سالمند به دلیل کهولت سن، ناتوان و ضعیف شده باشد؛ ناتوانی‌اش در گرفتن قاشق به دست یا بلند کردن ظرف غذا، ممکن است باعث شود که غذا را روی خودش بریزد و دچار سوختگی پوستی شود. همچنین کثیف شدن لباس سالمند یا دور دهان‌اش، چندان صحنه خوبی ندارد؛ چراکه افراد مسن به راحتی نمی‌توانند لباس خود را عوض کنند یا تا دستشویی بروند و دور دهان خود را تمیز کنند. با این اوصاف بهتر است غذا دادن به بیمار سالمند را حتما مدیریت کنید.

غدا دادن به بیمار آلزایمری

بیمارانی که به دلیل کهولت سن آلزایمر گرفته‌اند؛ فقط نام خودشان یا آدرس را فراموش نمی‌کنند؛ گاهی بیمار یک کار ساده مثل مراحل غذا خوردن را هم به‌خاطر نمی‌آورد. بیمار قاشق را به دست می‌گیرد اما چندین دقیقه در همین حالت می‌ماند تا بتواند به یاد بیاورد که قرار بوده که چه کار کند؟ اگر در خانه بیمار آلزایمری دارید؛ غذا دادن به او را جدی بگیرید زیرا به دلیل مشکلات این بیماری، ممکن است بیمار گرسنه بماند.

خوراندن غذا به بیمار پارکینسون

هنگامی‌که بیمار دچار بیماری پارکینسون شده است؛ نمی‌تواند به راحتی یک قاشق سوپ را بخورد یا چنگال را درست در تکه‌ای از غذا که می‌خواهد بزند. لرزش دست، او را پریشان می‌کند؛ بنابراین از پرستار بیمار، بخواهید که با دقت و حوصله خوراندن غذا به او را انجام دهد.

مطلب پیشنهادی: پرستار بیمار پارکینسون چه کار می‌کند؟

غذا دادن به کودک بیمار

اگر کودک در بیمارستان بستری است؛ باید برای وعده‌های غذایی او وقت بگذارید. سینی غذا را که برای او می‌آورند؛ با حوصله کتارش بنشینید؛ با کلمات اشتها برانگیز و محبت آمیز او را تشویق به غذا خوردن کنید. برخی والدین وقتی کودک در بیمارستان بستری است؛ کنارش حضور ندارند. در این شرایط پرستاران بیمارستان، وقت کافی ندارند که در غذا خوردن کودک را همراهی کنند. بهتر است اگر خودتان وقت ندارید یا سر کار هستید؛ برای فرزندتان پرستار کودک ساعتی بگیرید؛ این پرستارها می‌توانند چند ساعت در روز کنار فرزندتان باشند تا خودتان پیش‌اش بروید.

در غذا دادن به بیمار روحیه‌اش را در نظر بگیرید

هنگامی‌که می‌خواهید غذا را برای بیمار ببرید؛ سعی کنید لبخند به لب داشته باشید تا روحیه او را تقویت کنید. برخی افراد غذای بیمار را با حالت کرختی و بی‌حوصلگی برایش می‌برند؛ اگر بیمار بداشتها یا غمگین باشد؛ غذا را پس بزند و اگرچه گرسنه است؛ غذا را نخورد. این رفتار نادرست با بیمار، سلامت او را بیشتر به خطر می‌اندازد یا روند بهبودی او را مختل می‌کند.

سینی غذای بیمار را درست بچینید

برای بردن غذا نزد بیمار، باید سینی را درست مهیا کنید؛ همچنین ظروف مناسبی را انتخاب کنید تا مریض هنگام غذا خوردن آن‌ها را نشکند یا با آنها به خودش، آسیب نزند. یادتان باشد از سینی سبک استفاده نکنید که بیمار نتواند به درستی آن را روی پای خودش نگاه دارد. می‌توانید روی پای او یک میز بگذاید، سپس سینی را مقابل سینه‌اش قرار دهید.

تعادل مناسب ظروف در سینی غذای بیمار

سینی غذای بیمار باید سطحی صاف و میزان داشته باشد. برخی سینی‌های ارزان پلاستیکی یا ملامینی، سطح ناصافی دارند و سبب واژگونی ظروف می‌شوند. همچنین ظروف نسبتا هم‌وزن را در دو طرف سینی، قرینه بچینید؛ سنگینی یک طرف سینی، سبب واژگونی سینی و برگشتن طرف غذا می‌شود. این مورد مخصصوا در مورد کاسه سوپ، خیلی رخ می‌دهد. بهتر است کاسه سوپ را وسط سینی قرار دهید؛ کناره‌های سینی را با ظرف نان، سالاد یا لیوان آب پر کنید.

مطلب پیشنهادی: برای آزمایش خون چند ساعت باید ناشتا بود؟

ظروف مناسب برای غذا دادن به بیمار

• جنس ظروف: بهتر است از ظروف پلاستیکی یا استیل استفاده کنید که اگر از دست بیمار افتاد، نشکنند.
• وزن ظروف: بشقاب، کاسه، لیوان، قاشق و چنگال نبایند، سنگین باشند که بیمار بتواند راحت آنها را بلند کند.

چه غذاهایی را باید به بیمار بدهیم؟

غذایی که بیمار می‌خورد باید دو ویژگی مهم داشته باشد:

1. غذایی سبک باشد: غذاهایی که روش‌های طبخ پیچیده‌ای دارند مثلا سرخ شده یا کبابی هستند؛ در بدن بیمار به راحتی هضم نمی‌شوند. بدن بیمار به جای‌ این‌که انرژی‌اش را صرف مبارزه با بیماری و بهبودی کند؛ باید انرژی زیادی را صرف هضم غذا کند.
2. غذایی مقوی داشته باشد: غذای مقوی، غذایی است که بتواند سیستم ایمنی را تقویت کند؛ یعنی حاوی پروتئین، ویتامین‌، مواد معدنی و آب فراوان باشد. به این ترتیب سیستم ایمنی بدن می‌تواند پادتن و گلبول سفید کافی بسازد و با بیماری مبارزه کند.

غذا را برای بیمار آماده خوردن کنید

وقتی غذا را برای بیمار می‌برید؛ انتظار نداشته باشید که خودش بتواند، غذا را برای خودش لقمه بگیرد؛ او نمی‌تواند تکه‌های غذا را بِبُرد یا حتی غذایش را به راحتی فوت کند تا خنک شود. بنابراین غذا را برای خوردن و بلع او آماده کنید.

1. برای بیمار دستمال مرطوب بگذارید تا بتواند دست و دهانش را تمیز کند.
2. نان را به تکه‌های کوچک تقسیم کنید تا بتواند به راحتی بخورد.
3. تکه‌های بزرگ گوشت را برایش ریز کنید تا برای جویدن آنها اذیت نشود.
4. غذا را در ظرف با قطر نسبتا بزرگ بریزید تا زود خنک شود.
5. از لیوان‌های دسته‌دار استفاده کنید که از دست بیمار سُر نخورند.

غذا دادن به بیمار در خانه یا بیمارستان به کمک پرستار

تمام این نکته‌های ریز و درشت را گفتیم اما این روزها به دلیل مشغله زیاد، ممکن است، نتوانید خودتان این اصول را پیاده کنید. به همین دلیل می‌توانید برای‌ این‌که خیال‌تان از جهت آسایش بیمارتان راحت باشد، از آچاره پرستار بگیرید. در بخش پزشکی و پرستاری درخواست دهید؛ بعد از طی مراحل ثبت سفارش که کمتر از 40 ثانیه طول می‌کشد؛ تیم پشتیبانی با شما تماس می‌گیرند و پرستار را به محل مورد نظر شما اعزام می‌کنند؛ چه منزل چه بیمارستان.

منبع: nutritioncaresystems