آزمایش آلفا فیتو پروتئین چیست؟

تا حالا درباره آزمایش آلفا فیتو پروتئین چیزی شنیده‌اید؟ AFP مخفف آلفا فتوپروتئین است. پروتئینی که در کبد نوزاد در حال رشد ساخته می شود. سطح AFP معمولاً هنگام تولد نوزاد بالا است، اما در سن 1 سالگی به سطوح بسیار پایین می رسد. بزرگسالان سالم باید سطوح بسیار پایینی AFP داشته باشند. در ادامه این صفحه آچاره سلامت به بررسی این آزمایش می‌پردازیم

فهرست مطالب

آزمایش آلفا فیتو پروتئین چیست؟

آزمایش نشانگر تومور AFP یک آزمایش خون است که سطح AFP را در بزرگسالان اندازه گیری می کند. تومور مارکرها موادی هستند که توسط سلول های سرطانی یا سلول های طبیعی در پاسخ به سرطان در بدن ساخته می شوند. سطوح بالای AFP می تواند نشانه سرطان کبد یا سرطان تخمدان ها یا بیضه ها و همچنین بیماری های غیرسرطانی کبد مانند سیروز و هپاتیت باشد.

سطح بالای  آلفا فیتو پروتئین نشانه سرطان است؟

سطوح بالای AFP همیشه به معنای سرطان نیست و سطوح طبیعی همیشه سرطان را رد نمی کند. بنابراین آزمایش نشانگر تومور AFP معمولاً به تنهایی برای غربالگری یا تشخیص سرطان استفاده نمی شود. اما در صورت استفاده با سایر آزمایشات می تواند به تشخیص سرطان کمک کند. این آزمایش همچنین ممکن است برای کمک به نظارت بر اثربخشی درمان سرطان و بررسی اینکه آیا سرطان پس از پایان درمان عود کرده است یا خیر، استفاده شود.

نام‌های دیگر آزمایش آلفا فیتو پروتئین چیست؟

• کل AFP
• آلفا فتوپروتئین-L3 درصد

آزمایش آلفا فیتو پروتئین برای چه شرایطی تجویز می‌شود؟

آزمایش نشانگر تومور AFP ممکن است برای موارد زیر استفاده شود:

• به تایید یا رد تشخیص سرطان کبد یا سرطان تخمدان یا بیضه کمک کنید.
• درمان سرطان را زیر نظر بگیرید. اگر سرطان در حال گسترش باشد، سطح AFP اغلب بالا می رود و زمانی که درمان موثر است کاهش می یابد.
• آیا سرطان پس از درمان عود کرده است یا خیر.
• بررسی ششرایط  افراد مبتلا به سیروز یا هپاتیت
  اگر سرطان کبد شما تشخیص داده شد، این آزمایش ممکن است برای کمک به تشخیص بهترین درمان برای شما نیز استفاده شود. انواع خاصی از سرطان کبد مربوط به سطوح بالای AFP ممکن است با درمان هدفمند بهتر شوند. در درمان هدفمند از داروها یا مواد دیگری استفاده می شود که با آسیب کمتری به سلول های طبیعی به سلول های سرطانی خاص حمله می کنند. این درمان ممکن است موثرتر باشد و عوارض جانبی کمتری نسبت به شیمی درمانی سنتی ایجاد کند.

هدف از تجویز آزمایش نشانگر تومور AFP چیست

اگر معاینه فیزیکی ویا آزمایشهای  دیگر نشان دهد احتمال ابتلا به سرطان کبد یا سرطان تخمدان یا بیضه وجود دارد، ممکن است به آزمایش نشانگر تومور AFP نیاز داشته باشید. پزشک شما ممکن است برای کمک به تأیید یا رد نتایج آزمایش‌های دیگر، آزمایش AFP را تجویز کند. همچنین اگر در حال حاضر برای یکی از این سرطان ها تحت درمان هستید یا اخیراً درمان را تکمیل کرده اید، ممکن است به این آزمایش نیاز داشته باشید. این آزمایش می تواند به پزشک شما کمک کند تا ببیند آیا درمان شما موثر است یا اینکه سرطان شما پس از درمان عود کرده است.

علاوه بر این، در صورت ابتلا به بیماری غیرسرطانی کبدی ممکن است به این آزمایش نیاز داشته باشید. برخی از بیماری های کبدی می توانند شما را در معرض خطر بالاتر ابتلا به سرطان کبد قرار دهند.

روش انجام آزمایش آلفا فیتو پروتئین

یک متخصص آزمایشگاه با  یک سوزن کوچک از رگ بازوی شما نمونه خون می گیرد. پس از وارد کردن سوزن، مقدار کمی خون در یک لوله آزمایش یا ویال جمع آوری می شود. وقتی سوزن داخل یا خارج می شود ممکن است کمی احساس سوزش کنید. این آزمایش کمتر از پنج دقیقه طول می کشد.

تفسیر نتایج آزمایش آلفا فیتو پروتئین

اگر در برگه آزمایش شما سطوح بالای AFP  درآمده باشددهد، ممکن است تشخیص سرطان کبد یا سرطان تخمدان یا بیضه را تایید کند. گاهی اوقات، سطوح بالای AFP می‌تواند نشانه سرطان‌های دیگر، از جمله بیماری هوچکین و لنفوم، یا اختلالات غیرسرطانی کبد باشد.

اگر برای سرطان تحت درمان هستید، ممکن است در طول درمان چندین بار مورد آزمایش قرار بگیرید. پس از آزمایش های مکرر، نتایج شما ممکن است نشان دهد:

• سطح AFP شما در حال افزایش است. این ممکن است به این معنی باشد که سرطان شما در حال گسترش است و/یا درمان شما موثر نیست.
• سطح AFP شما در حال کاهش است. این ممکن است به این معنی باشد که درمان شما موثر است.
• سطح AFP شما افزایش یا کاهش نیافته است. این ممکن است به این معنی باشد که بیماری شما پایدار است.
• سطح AFP شما کاهش یافت، اما بعداً افزایش یافت. این ممکن است به این معنی باشد که سرطان شما پس از درمان عود کرده است.

آزمایش آلفا فیتو پروتئین در یک کلام

ممکن است نوع دیگری از تست AFP را هم جایی بشنوید که به برخی از زنان باردار داده می شود. اگرچه سطح AFP را در خون نیز اندازه گیری می کند، اما این آزمایش مانند تست نشانگر تومور AFP استفاده نمی شود. برای بررسی خطر برخی از نقایص مادرزادی استفاده می شود و هیچ ارتباطی با سرطان یا بیماری کبدی ندارد. برای انجام این آزمایش می‌توانید در مگا اپ سرویس آچاره درخواست دهید.

منبع

https://medlineplus.gov/lab-tests/alpha-fetoprotein-afp-tumor-marker-test/