تشخیص گرید کبد چرب در آزمایش خون، درجه بندی 1،2،3 یا 4؟

گرید کبد چرب در آزمایش خون چند است؟ چطور می‌توان درجه بندی بیماری کبد چرب را با آزمایش خون تشخیص داد؟ حتما شما هم درباره مشکل کبد چرب میان اطرافیان خود، چیزهایی شنیده‌اید؛ وقتی این بیماری فرد را درگیر می‌کند؛ چربی اضافه موجود در کبد، چه عوارضی را ایجاد می‌کند که باید این آزمایش به طور منظم انجام شود؟ اصلا کجای کبد چرب باشد؛ می‌گویند فرد کبد چرب دارد؟ از آنجا که کبد عضو بسیار مهمی است و سبب سم‌زدایی در بدن می‌شود؛ پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای این صفحه همراه آچاره سلامت باشید تا کمی از روش تشخیص گرید کبد چرب با تست خون بیشتر بگوئیم؟

فهرست مطالب

اهمیت تشخیص گرید کبد چرب با آزمایش خون

اگر بیش از 5 درصد بافت کبد را چربی، تشکیل دهد؛ می‌گویند فرد کبد چرب گرفته است. این بیماری به صورت خاموش و بدون علامت پیش‎رفت می‌کند؛ کارایی کبد کم نمی‌شود اما به مرور در صورتی‌که این کبد چرب تشخیص داده نشود؛ اسکارهای دائمی در آن ایجاد می‌شود که به آن سیروز کبدی می‌گویند؛ به این ترتیب به تدریج کبد از کار می‌افتد. در نتیجه بهتر است که افراد به طور منظم برای چکاپ کبد چرب و بررسی گرید ابتلا به آن، آزمایش خون بدهند.

بررسی دو مرحله مهم کبد چرب با آزمایش خون

وقتی پزشک برای بررسی مشکل کبد چرب، از شما آزمایش خون می‌‌گیرد؛ می‌تواند در مرحله ابتلا به بیماری کبد چرب را تشخیص دهد:

• کبد چرب الکلی: وقتی فردی زیاد مشروبات الکلی می‌نوشد؛ این الکل در بدن او به چربی تبدیل شده و بافت کبد را چرب می‌کند.
• کبد چرب غیر الکلی: در صورتی‌که در کبد فرد اسید‌های چرب غیر الکلی، جمع شوند؛ علائمی بروز نمی‌کنند که فرد بتواند برای آنها نزد پزشک برود؛ بنابراین بهتر است؛ آزمایش خون تشخیصی انجام شود. در صورتی‌که این نوع کبد چرب تشخیص داده نشود؛ می‌تواند به بیماری کبدی حادی به نام  استئاتوهپاتیت غیر الکلی (NASH) تبدیل شود. چربی کبد در این حالت خیلی زیاد است و می‌تواند منجر به التهاب کبد و آسیب سلولی شود؛ سپس به مرور زمان سیروز و فیبروز کبدی پیش بیایند؛ عملکرد کبد مختل شود؛ همچنین خطر سرطان کبد افزایش یابد. در ضمن این بیماری می‌تواند خود فرد را در خطر بیماری‌های قلبی و کلیوی قرار دهد.

معاینه پزشک برای کبد چرب و تجویز آزمایش خون

وقتی برای برخی علائم آزاردهنده مبهم به پزشک متخصص داخلی، مراجعه می‌کنید؛ او ابتدا از شما یک شرح حال کامل می‌گیرد؛ سپس با معاینه فیزیکی نشانه‌های شما را با دقت بیشتری بررسی می‌کند؛ اگرچه کبد چرب علائم بالینی مشخصی ندارد اما برخی نشانه‌ها می‌توانند به پزشک متخصص سرنخ‌های اولیه را از این بیماری بدهند؛ از جمله:

• از دست دادن اشتها
• کاهش وزن شدید
• خستگی
• ناراحتی شکمی
• درد در سمت راست بالای شکم

در چنین شرایطی در صورتی‌که پزشک احتمال ابتلا به کبد چرب را بدهد؛ برای بررسی گرید کبد چرب آزمایش خون می‌نویسد. در صورتی‌که گرید کبد چرب بالا باشد و فرد خیلی دیر به پزشک مراجعه کرده باشد؛ ممکن است علائم سیروز کبدی را نشان دهد؛ مثلا:

• زردی
• آسیت (ورم شکم)
• ادم
• گیجی
• خونریزی داخلی

فاکتور مهم گرید کبد چرب در آزمایش خون

وقتی  پزشک بخواهد برای بررسی گرید کبد چرب، از شما آزمایش خون بگیرد؛ شما بی‌تاب گرفتن نتیجه این تست هستید؛ شاید فکر کنید که در برگه  آزمایش خون فاکتوری به نام کبد چرب یا Fatty liver باید باشد؛ در حالی‌که این طور نیست. برای سنجش درجه بندی کبد چرب با آزمایش خون 3-4 فاکتور را چک می‌کنند که به دنبال ابتلا به بیماری کبد چرب، در خون بالا می‌روند؛ فاکتورهایی که در آزمایش خون کبد چرب بررسی می‌شوند؛ عبارتند از:

1. AST آنزیم کبدی آسپارتات آمینوترانسفراز
2. ALT  آنزیم آلانین ترانس آمیناز)
3. انسولین
4. تری گلیسیرید

گرید کبد چرب در آزمایش خون، چطوری تعیین می‌شه؟

قبل از این‌که بدانید حدود کمی فاکتورهای سنجش کبد چرب در آزمایش خون باید چند باشد؟ بهتر است ابتدا یاد بگیرید که گریدهای کبد چرب چه معنایی دارند؛ این درجه بندی‌ها بر اساس تغییرات بصری مشاهده شده در سونوگرافی کبد چرب، تعیین می‌شوند اما در آزمایش خون هم حدود مشخص خود را دارند.

• گرید 1 کبد چرب: خفیف‌ترین نوع کبد چرب است که در آن چربی در بخش بیرونی کبد جمع شده و بر عملکرد آن اثری نمی‌گذارد.
• گرید 2 کبد چرب: این فرم متوسط کبد چرب است و برای پیش‌گیری از صدمات جدب‌تر باید برای آن اقدام درمانی را آغاز کرد.
• گرید 3 کبد چرب: در این وضعیت درصد چربی کبد، بسیار زیاد شده و علائمی هم در بخش‌های مختلف بدن خود را نشان می‌دهند.
• گرید 4 کبد چرب: سلول‌های کبدی دچار آسیب شدید و زخم شده‌اند و سیروز کبدی به وجود آمده است.

محدوده گرید کبد چرب در آزمایش خون چند است؟

به طور کلی با بررسی سطح آنزیم‌های کبدی ALT و AST می‌توان ابتلا به کبد چرب را تشخیص داد. محدوده عددی این فاکتورها به صورت نرمال باید زیر 19 و 25 باشند. با این‌حال مشخص شده که این نتایج بالاتر از نرمال، می‌توانند ناشی از کبد چرب باشند:

• ALT 25 در مردان: در مردان عدد بین 26 -66 می‌تواند ناشی از کبد چرب باشد.
• ALT 17  در زنان؛ در زنان عدد 19-25 می‌تواند نشانه کبد چرب باشد.

با این‌حال یادتان باشد که نمی‌توانید خودتان به تنهایی گرید کبد چرب را با آزمایش خون تشخیص دهید. بررسی‌های علمی زیادی در این خصوص صورت گرفته است اما هنوز به مطالعات بیشتری نیاز است که بتوان محدوده عددی مشخصی برای هر گرید کبد چرب در زنان و مردان تعیین کرد.

در یک کلام؛ گرید کبد چرب با آزمایش خون قابل تشخیصه؟

گرید کبد چرب را معمولا با تصویربرداری سونوگرافی و روش‌های دیگر تشخیص پزشکی، می‌سنجند. این درجه بندی نشان می‌دهد که چند درصد بافت کبدی چرب شده است؟ گریدبندی کبد چرب بین 1 تا 4 است و درجه یک آن، خفبف‌ترین گرید کبد چرب و 4، شدیدترین درجه این بیماری است. با آزمایش خون می‌توان سطح چربی خون، انسولین و آنزیم‌های کبدی را سنجید و با بررسی محدوده کمی این 4 فاکتور، متوجه شد که فرد دچار بیماری کبد چرب شده اس یا خیر؟ با این‌حال بررسی دقیق گریدی از کدب چرب که بیمار به آن مبتلاست؛ معمولا با سونوگرافی و سایر روش‌های تشخیصی ممکن است. با این‌حال انجام آزمایش خون، شما را از ابتدایی‌ترین اثرات کبد چرب در بدن که تغییرات هورمونی است؛ آگاه می‌کند؛ بنابراین بررسی آنزیم‌های کبدی و 2 فاکتور دیگر با آزمایش خون، باید یکی از روتین‌های چکاپ فرد باشد.

منبع: narayanahealth – icliniq – ncbi

باشه کجا انجامش بدم؟

برای بررسی احتمال ابتلا به بیماری کبد چرب، آزمایش خون کمک شایانی می‌کند اما بیشتر افراد به دلیل مشغله بالا، رفتن به مطب برای گرفتن نسخه یا نمونه‌گیری در آزمایشگاه را پشت گوش می‌اندازند. خبر خوب این‌که دیگر لازم نیست برای نوشتن یک دستور آزمایش تا مطب یک متخصص داخلی مشهور بروید؛ در مگا اپ سرویس آچاره درخواست ویزیت پزشکی آنلاین بدهید؛ سپس بعد از اعلام شرح حال و دریافت نسخه آزمایش خون برای کبد چرب؛ در همین اپ، درخواست نمونه‌گیری آزمایش خون در منزل بدهید. یک تکنسین آزمایشگاه به خانه شما می‌آید؛ نمونه خون شما را می‌گیرد و به آزمایشگاه می‌برد؛ بعد از انجام آنالیزهای لازم، نتیجه به گوشی شما ارسال می‌شود و می‌توانید به پزشکان آچاره نشان دهید تا برای‌تان تفسیر و بررسی کبد چرب را انجام دهند یا تست‌های تشخیصی بیشتر را تجویز کنند. به همین راحتی، همین‌طور که روی مبل خانه‌تان نشسته‌اید، خود را از خطر بیماری حاد سیروز کبدی نجات می‌دهید؛ کافی‌ست آچاره را لمس کنید.