اگر پزشک برای شما آزمایش خون بنویسد و بخواهد بداند که کم‌خونی دارید یا نه؛ باید بدانید؛ آهن در برگه آزمایش خون با چه علامتی نشان داده می‌شود؛ حد نرمال، بالا یا پایین آن چند است؟ پزشک چطور متوجه می‌شود که کم‌خونی داریم و باید برای آن داروی مکمل مصرف کنیم؟ این سوال‌ها را در ادامه این صفحه آچاره سلامت، پاسخ داده‌ایم.
فهرست مطالب
نشانه آهن در آزمایش خون چیست؟
در آزمایش خون، مقدار آهن به طور مستقیم اندازه‌گیری نمی‌شود؛ بلکه برای سنجش آن، از مقدار پروتئینی به نام فریتین، استفاده می‌شود. پروتئین فریتین، آهن خون را در خود ذخیره می‌کند.
پس هموگلوبین چه کار می‌کند؟
پروتئین هموگلوبین آهنی که از طریق غذا به طور مستقیم وارد خون شده است را جذب می‌کند. آهن هموگلوبین است که گارهای تنفسی یعنی اکسیژن و دی‌اکسید کربن را بین خون و سلول‌ها، رد و بدل می‌کند. هرچه آهن در خون بماند و اضافه باشد؛ در پروتئین فریتین، ذخیره می‌شود.
مطلب پیشنهادی: آزمایش ژنتیک پدر فرزندی چیست؟
چرا باید برای سنجش آهن خون، آزمایش دهیم؟
اگر میزان آهن در بدن شما کم باشد؛ دچار کم‌خونی می‌شوید. همچنین ممکن است اکسیژن کافی به سلول‌های بدن‌تان نرسد؛ در نتیجه عملکرد بدن‌تان مختل شود. برخی بیماری‌ها هم هستند که در اثر کمبود آهن ایجاد می‌شوند؛ از جمله:
- سندرم پای بی قرار
- بیماری استیل در بزرگسالان (نوع نادر آرتریت همراه با تب و بثورات پوستی)
چطور بفهمیم که به آزمایش آهن نیاز داریم؟
- اغلب احساس سرگیجه، ضعف و خستگی می‌کنید.
- سردرد دارید.
- رنگ‌پرید‌اید.
- تنگی نفس دارید.
- ضربان قلب‌تان تند شده است.
- هوس عجیبی به شیرین بیان، گچ، خاک یا خاک رس دارید.
- روی زبان‌تان می‌سوزد.
مطلب پیشنهادی: درمان کبودی جای آزمایش خون چگونه است؟
اگر آزمایش آهن ندهیم چه می‌شود؟
در صورتی‌که علائم اولیه کمبود آهن را دارید و به راحتی از آن عبور می‌کنید؛ احتمالش زیاد است که دچار عوارض جدی و جبران‌ناپذیری شوید؛ از جمله:
- نارسایی قلبی
- درد قفسه سینه
درد پا
صدای زنگ در گوش، یا وزوز گوش
آهن در برگه آزمایش خون باید چند باشد؟
هنگامی‌که آزمایش خون می‌دهید و جوابش حاضر می‌شود؛ پزشک با بررسی سطح فریتین خون، متوجه می‌شود که آهن بدن شما کم است یا زیاد.
مطلب پیشنهادی: برای آزمایش خون چند ساعت باید ناشتا بود؟
سطوح نرمال آهن در آزمایش خون
برای سنحش آهن در آزمایش خون دنبال عبارت Ferriitin باشید. حد معمول و سالم این پروتئین در زنان و مردان به ترتیب زیر است:
- 24 تا 336 میکروگرم در لیتر برای مردان
- 11 تا 307 میکروگرم در لیتر برای زنان
اگر میزان آهن یا فریتین در آزمایش خون، از این حدود کم‌تر یا بیشتر باشد؛ فرد باید حتما توسط پزشک متخصص ویزیت شود.
خطرات میزان بالای آهن در برگه آزمایش خون
شاید باورتان نشود اما اگر آهن از حد معمول بیشتر باشد، مشکلات زیادی برای فرد ایجاد می‌شود؛ از جمله:
- فرسودگی زودرس
- مشکلات قلبی
- درد مفاصل
- میل جنسی کم
- ریزش موهای بدن
- دل درد
- کاهش وزن
- درد شکم
- کمبود انرژی
علل بالا بودن آهن در برگه آزمایش خون چیست؟
اگر آهن بدن یا فریتین خون، از حد طبیعی بالاتر باشد؛ ممکن است با یکی از این مشکلات درگیر باشید:
- هموکروماتوز
- پورفیریا
- آرتریت روماتوئید یا یک مشکل التهابی
- بیماری کبد
- پرکاری تیروئید
- سرطان خون
- لنفوم هوچکین
- تزریق خون به بدن
- مصرف مشروبات الکی
- استفاده بیش از حد از مکمل آهن
همان‌طور که گفتیم اگر زیاد مکمل آهن بخورید؛ دچار مشکل خواهید شد و ممکن است سیستم داخلی بدن‌تان در اثر افزایش بیش از حد ذخایر آهن، دچار مشکل شود.
سنجش میزان آهن خون را کجا انجام دهیم؟
برای بررسی میزان آهن خون می‌توانید به یکی از آزمایشگاه‌های نزدیک محل سکونت خود مراجعه کنید. البته معمولا مراجعه به آزمایشگاه برای افراد سخت است. چراکه برای آزمایش آهن، بای ناشتا باشید. بنابراین باید در ساعت‌های اول صبح به آزمایشگاه بروید. در ایت ساعت‌های آزمایشگاه‌ها شلوغ‌اند. شاید حس خوبی نباشد با شکم گرسنه، منتظر باشید تا نوبت‌تان باشد. حالا تصور کنید صبح بیدار می‌شوید و تکنسین آزمایشگاه در خانه شماست تا نمونه‌گیری در منزل را برای‌تان انجام دهد. عالی می‌شود؛ نه؟ آچاره چنین خدماتی دارد؛ اپلیکیشن آچاره را بریزید و درخواست بدهید؛ نمونه‌گیر هر موقع که شما بخواهید؛ در خانه شماست.
منبع: webmd – clevelandclinic – medicinenet
25 خرداد 1401
زمان تقریبی مطالعه 3 دقیقه 
