آزمایشات عملکرد کبد، این تست برای چیست؟

کبد عضو بسیار مهمی در بدن است؛ بسیاری از آنزیم‌ها در این عضو تولید می‌شوند و همچنین پالایش مواد مختلف در کبد صورت می‌گیرد. بنابراین اگر شخصی بخواهد سلامت کبد خود را بسنجند باید حتما به طور منظم، حداکثر سالی یک بار با آزمایشات عملکرد کبدی بدهد. در ادامه این صفحه آچاره سلامت به بررسی این تست پرداخته‌ایم. درباره روش انجام آن گفته‌ایم؛ همچنین شرایط نمونه‌گیری‌اش را توضیح داده‌ایم.

فهرست مطالب

آزمایشات عملکرد کبدی شامل چیست؟

برای بررسی وضعیت عملکرد کبد، انواعی از آزمایش‌ها روی نمونه خون فرد انجام می‌شود؛ در این آزمایش‌ها فاکتورهای مختلفی اندازه‌گیری می‌شود؛ از جمله:

• میزان آنزیم‌های کبدی
• سطح پروتئین‌ها
• مواد تولیدی توسط کبد

مطلب پیشنهادی: درمان جوش های کبدی چگونه است؟

نام دیگر آزمایشات عملکرد کبدی

• پانل کبدی
• پنل عملکرد کبد
• پنل عملکرد کبدی
• پروفایل کبد
• LFT

در آزمایشات عملکرد کبدی چه فاکتورهایی سنجیده می‌شوند؟

هنگامی‌که پزشک معالج برای شما سنجش عملکرد کبدی تعیین می‌کند؛ در برگه نسخه شما، نام برخی فاکتورها را برای مسئول آزمایشگاه می‌نویسد؛ این فاکتورها عبارتند از:

• آلبومین: پروتئینی که در کبد ساخته می‌شود.
• پروتئین کل: این آزمایش میزان کل پروتئین موجود در خون را اندازه گیری می‌کند.
• ALP (آلکالین فسفاتاز)
• ALT (آلانین ترانس آمیناز)
• AST (آسپارتات آمینوترانسفراز)
• GGT (گاما گلوتامیل تانسفراز) آنزیم‌های مختلفی که توسط کبد ساخته می‌شوند.
• بیلی روبین: ماده‌ای زائد که در کبد تولید می‌شود.
• LD (لاکتات دهیدروژناز) آنزیمی که در اکثر سلول‌های بدن وجود دارد و اگر سلول آسیب ببیند؛ این ماده وارد جریان خون می‌شود.
• PT (پروترومبین) پروتئینی که در ایجاد لخته خون نقش دارد.

تشخیص نارسایی کبدی با آزمایش عملکرد کبدی

اگر سطح یک یا چند مورد از این فاکتورها، خارج از محدوده طبیعی باشد، ممکن است نشانه بیماری کبدی باشد. در این شرایط باید حتما پزشک داخلی برای شما انواع سونوگرافی کبدی و درمان‌های مناسب را تجویز کند.

مطلب پیشنهادی: بیماری کبدی چه علائمی دارد؟ 9 نشان خاموش

هدف از آزمایشات عملکرد کبدی چیست؟

• کمک به تشخیص بیماری‌های کبدی مانند هپاتیت
• بررسی روند درمان بیماری‌های کبدی؛ این آزمایش‌ها می‌‌توانند نشان دهند که درمان تجویزی تا چه حد موثر بوده است.
• میزان آسیب یا پیشرفت سیروز کبدی
• بررسی عوارض جانبی برخی داروها

شرایط تجویز آزمایشات عملکرد کبدی چیست؟

اگر علائم بیماری کبدی را داشته باشید؛ پزشک برای‌تان آزمایش‌های کبدی را تجویز می‌کند؛ این آزمایش‌ها عبارتند از:

• زردی، زرد شدن پوست و چشم‌ها
• تهوع و استفراغ
• اسهال
• درد شکم
• ادرار تیره
• مدفوع روشن
• خستگی

مطلب پیشنهادی: آزمایش ast برای چیست؟

عوامل خطر بیماری‌های کبدی چیست؟

گاهی برخی عوامل شما را مستعد بیماری‌های کبدی می‌کنند. در این شرابط باید حتما به پزشک مراجعه کنید؛ او هم برای تشخیص دقیق‌تر، برای‌تان آزمایشات عملکرد کبدی را تجویز می‌کند.

• سابقه خانوادگی بیماری کبدی
• اعتیاد به الکل
• خطر عفونت هپاتیت
• ختلال مصرف الکل
• مصرف داروهایی که عوارض کبدی دارند

روش انجام آزمایشات عملکرد کبدی

برای انجام این آزمایش یک متخصص آزمایشگاه با سوزنی مناسب برای رگ‌های شما، نمونه‌گیری سرنگ را انجام می‌دهد. بعد از گرفتن خون برای نمونه‌گیری کمی محل ورود سرنگ می‌سوزد یا دچار کبودی می‌شود. این حالت باید ظرف یکی دو روز برطرف شود.

مطلب پیشنهادی: درمان کبودی جای آزمایش خون چگونه است؟

برای آزمایشات عملکرد کبدی باید ناشتا باشیم؟

بسته به نظر تکنسین آزمایشگاه، ممکن است لازم باشد 10-12 ساعت فقط آب یا داروها‌یتان را بخورید. به این حالت ناشتایی می‌گویند. بنابراین قبل از انجام آزمایش‌های کبدی برای این وضعیت برنامه‌ریزی کنید.

تفسیر نتایج آزمایش عملکرد کبدی

بعد از این‌که آزمایشگاه، آزمایش‌های لازم را بر نمونه خود شما انجام داد؛ پزشک می‌تواند با بررسی نتایج آزمایش، مشخص کند که شما دچار عملکرد صحیح کبدی هستید یا خیر. اگر کبد شما به درستی کار نکند؛ قسمتی از آن آسیب دیده است یا دچار برخی بیماری‌ها هستید.

انواع بیماری‌های قابل تشخیص با آزمایشات کبدی

• هپاتیت A
• هپاتیت B
• هپاتیت C
• اعتیاد به الکل
• سرطان کبد
• دیابت

آزمایشات عملکرد کبدی در یک کلام

کبد عضو بسیار مهمی است که اگر مشکلی داشته باشد؛ درد یا علائم خاصی ندارد؛ بنابراین اگر سابقه بیماری‌های کبدی در خانواده شما ارثی است یا کاندید عوامل خطر بیماری‌های کبدی هستید؛ باید حتما سالانه آزمایش‌های عملکرد کبدی را بدهید. به این منظور می‌توانید در مگا اپ سرویس آچاره درخواست مشاوره پزشکی یا آزمایش در منزل بدهید. دیگر لازم نیست برای هر چکاپ یا خواندن جواب آزمایش خون، به مطب‌های شلوغ پزشکان مراجعه کنید. همچنین بهتر است در صورت نامناسب بودن نتیجه آزمایشات عملکرد کبدی، از پزشک بخواهید برای‌تان بیوپسی کبدی هم تجویز کند. نمونه‌برداری از کبد تمام شک‌های پزشک را برطرف می‌سازد.

منبع: medlineplus