چگونگی 5 نوع تست حساسیت فصلی و آلرژی‌های شایع

تست آلرژی کاربرد بسیار مهمی دارد اما بیشتر مردم از آن و فوایدش اطلاع کافی ندارند. اگر شخصی علائم حساسیت فصلی بهار یا دیگر آلرژی‌ها را نشان دهد؛ بهتر است برای رهایی از این مشکل آزاردهنده، به متخصص آسم و آلرژی مراجعه کند؛ او بعد از معاینه برای بیمار، آزمایش حساسیت را انجام می‌دهد یا او را به مراکز انجام‌دهنده این خدمات، ارجاع می‌دهد؛ با این‌حال مردم تصور می‌کنند؛ انجام این تست، فایده چندانی ندارد؛ هزینه اضافه است و درمان حساسیت با یک آنتی هیستامین ساده، امکان‌پدیر است. در آچاره سلامت به شما نشان می‌دهیم که این تصور صحیح نیست؛ در ادامه با ما همراه باشید که اگر دچار این مشکل هستید؛ هرچه سریع‌تر برای تشخیص و درمان آن اقدام کنید.

فهرست مطالب

تست آلرژی چه چیزی را نشان می‌دهد؟

از آنجاکه علائم حساسیت، به دنبال ورود آلرژن‌های مختلفی در بدن ایجاد می‌شوند؛ بهتر است که برای تشخیص عامل حساسیت این تست انجام شود. به عبارتی این تست نشان می‌دهد که شما به چه چیزی، حساسیت دارید. در نتیجه با شناخت این عامل، می‌توانید از ورود آن به بدن‌تان پیشگیری کنید.

شایع‌ترین دسته‌های حساسیت‌زا در آزمایش آلرژی

برای انجام تست حساسیت، روش‌هایی کلی وجود دارد که به کمک آن می‌توان دسته اصلی ماده حساسیت‌زا را تشخیص داد؛ بعد از تشخیص این دسته، می‌توان درباره آن ریزتر شد و به طور دقیق‌تری ماده حساسیت‌زا برای بدن بیمار را کشف کرد. مهم‌ترین این دسته‌ها، عبارت‌اند از:

• کپک
• پوست حیوانات خانگی
• نیش زنبور
• بادام زمینی
• گرده گیاهان
• شوره حیوانات خانگی
• برخی ترکیبات شیمیایی
• لاتکس
• برخی فلزات
• گروهی از ادویه‌ها
• شیر
• سویا
• گرد و غبار

تست آلرژی شامل چیست؟

برای انجام آزمایش حساسیت به دو روش عمل می‌کنند:

1. تست پوستی آلرژی
2. آزمایش خون برای حساسیت

هدف از آزمایش حساسیت

با انجام آزمایش حساسیت، می‌توان می‌توان 2 بررسی مهم را انجام داد:

1. آنتی‌ بادی‌های IgE
2. بثورات پوستی

پزشکان متخصص ایمونولوژی و آسم و آلرژی، می‌توانند با کمک این تست، ماده‌ای که در بدن، سیستم ایمنی را تحریک و واکنش‌های حساسیتی را ایجاد می‌کند را شناسایی کنند و متوجه شوند که این واکنش از حساسیت است یا خیر. با ایجاد روند حساسیت در بدن، سیستم ایمنی نوعی پروتئین به نام ایمونوگلوبین یا IgE تولید و ترشج می‌کند. این پروتئین و برخی ترشحات شیمیایی دیگر، سبب تحریک علائم حساسیت، در بدن می‌شوند.

کاندیدای مناسب تست آلرژی

اگر کسی برخی علائم حساسیت را نشان می‌دهد؛ بهتر است برای انجام آزمایش آلرژی به پزشک متخصص ایمونولوژی مراجعه کند؛ به علاوه این گروه‌ها نیز، کاندیدای مناسبی برای آزمایش حساسیت هستند:

• بیماران آسم
• افرادی که سابقه شوک آنافیلاکسی داشته‌اند.

اگر فردی دچار یکی از این مشکلات است؛ باید با انجام تست حساسیت، عامل آلرژی خود را پیدا کند؛ چراکه بروز علائم حساسیت، سبب افزایش شدن آسم و شوک آنافیلاکسی خواهد شد. همچنین انواع واکنش‌های شدید دیگر هم در بدن فرد بروز کند:

• کهیر
• تورم پوستی
• مشکل تنفسی
• افت شدید فشار خون

از کجا بفهمیم به تست آلرژی نیاز داریم؟

انواع مواد حساسیت‌زایی که در بالا توضیح دادیم؛ می‌توانند سبب علائم حساسیت شوند؛ از جمله:

• سردرد
• اشک‌ریزی و خارش چشم
• احتقان و آبریزش بینی
• خس‌خس سینه، تنگی نفس یا سرفه
• گلودرد

البته اگر علائم حساسیت غذایی داشته باشید؛ باید به این علائم هم توجه کنید:

• پوستی
• تنفسی
• قلبی عروقی
• گوارشی

انواع تست آلرژی

برای انجام تست حساسیت، روش‌های مختلفی وجود دارد؛ از جمله:

1. تست خراش پوستی (خراش)
2. تست داخل پوستی
3. پچ تست
4. آزمایش خون (IgE)
5. تست‌های چالشی

1) تست خراش پوستی (خراش)

در این روش تست حساسیت، پزشک فوق تخصص آسم و آلرژی به این روش عمل می‌کند:

• استفاده از سوزن:
  • یک سوزن نازک وارد پوست ساعد یا پشت بیمار می‌شود.
  • روی این سوزن 10-50 آلرژن مختلف قرار دارد.
• انتقال قطرات محلول آلرژی‌زا به پوست:
  • برای این منظور با تیغ کوچک یا دستگاهی، سطح پوست خراش داده می‌شود.
• بروز علائم حساسیت:
  • اگر فرد به هر یک از آلرژن‌ها حساسیت داشته باشد؛ ظرف 15 دقیقه، علائم نشان می‌دهد؛ از جمله:
  • بثورات پوستی
  • تکه‌های برآمده گرد

تست آلرژی خراش کدام حساسیت‌ها را نشان می‌دهد؟

در این آزمایش می‌توان به کمک سوزن یا محلول‌های مواد حساسیت‌زا، این آلرژی‌ها را شناسایی کرد:

1. مواد موجود در هوا
2. آلرژی غذایی
3. حساسیت پنی‌سیلین

2) تست پوستی داخل پوستی

در صورتی‌که جواب تست حساسیت پوستی، منفی یا نامطمئن باشد؛ پزشک فوق تخصص آسم و آلرژی، ممکن است برای شما تست حساسیت داخل پوستی را انجام دهد.

روش تست حساسیت داخل پوست

برای انجام این تست پزشک متخصص یا تکنسین آزمایشگاه، مقدار کمی از آلرژن را به لایه بیرونی پوست ( اپیدرم) تزریق می‌کند.

تست آلرژی داخل پوستی کدام حساسیت‌ها را نشان می‌دهد؟

با انجام این تست‌ها می‌توان این نوع آلرژی‌ها را شناسایی کرد:

• انواع آلرژن‌های موجود در هوا
• حساسیت‌های دارویی
• آلرژی به نیش حشرات

3) پچ تست حساسیت

با انجام پچ تست می‌توان انواع درماتیت تماسی را مشخص کرد؛ برای انجام این تست، پزشک فوق تخصص آسم و آلرژی، این کارها را انجام می‌دهد:

• قطرات آلرژن را روی پوست بازو منتقل می‌کند.
• ناحیه تست حساسیت را با باند، می‌پوشاند. به این باند، پچ می‌گویند.
• پچ یا بانداژ به مدت 48-96 ساعت روی بازو می‌ماند.
• بعد از سپری شدن این چند روز، ببمار باید مجددا، به مرکز درمانی بازگردد.
• پزشک یا تکنسین آزمایشگاه، پچ را باز می‌کند.
• بثورات و لکه‌های پوستی، توسط متخصص بررسی می‌شوند.

4) آزمایش خون (IgE)

اگر متخصصی بخواهد؛ آزمایش‌ خون حساسیت را برای بیماری، انجام دهد؛ برای او یک آزمایش خون، تجویز می‌کند؛ بیمار باید به آزمایشگاه برود؛ در آنجا این مراحل انجام می‌شود:

• از بیمار نمونه خون گرفته می‌شود.
• مواد حساسیت‌زای مورد نظر به نمونه خون، اضافه شود.
• سطح آنتی‌ بادی‌های IgE در آن اندازه‌گیری می‌شود.

فواید و معایب آزمایش خون حساسیت

برای بررسی عامل حساسیت، می‌توان آزمایش خون را انجام داد؛ با این‌حال نتیجه این تست می‌تواند با درصد بالایی به صورت مثبت کاذب باشد. بنابراین بهتر است در خصوص انجام این آزمایش، حتما نظر پزشک فوق تخصص آسم و آلرژی یا ایمونولوژی را جویا شوید.

5) تست‌های چالشی (چلنج تست)

برای انجام این نوع تست حساسیت، پزشک فوق تخصص باید به طور مستقیم به روند این تست نظارت داشته باشد.

چلنج تست حساسیت برای کیست؟

برای انجام این تست، شخص مقدار کمی از یک آلرژن را می‌بلعد؛ بنابراین این تست برای کسانی هست که به این مواد آلرژی دارند:

1. مواد غذایی
2. دارو

اگر افرادی که دچار حساسیت شدید به این مواد غذایی هستند؛ حین انجام چلنج تست، دچار شوک آنافیلاکسی شوند؛ پزشک برای آنها فورا تزریق اپی نفرین را انجام می‌دهد.

من باید کدام تست آلرژی را بدهم؟

پزشک فوق تخصص آسم و آلرژی، بر اساس علائمی که دارید؛ بهترین روش را برای بررسی عامل علائم حساسیت شما، تجویز می‌کند.

نحوه انجام تست حساسیت

برای انجام آزمایش آلرژی باید حتما روند مناسبی را قبل انجام تست، پیش برد؛ همچنین مراحل انجام انجام تست را دانست که در طول آن، سردرگمی و اضطراب ایجاد نشود.

آمادگی برای آزمایش آلرژی

انجام تست حساسیت اصلا کار سختی نیست اما قبل از شروع تست باید اقدامات اولیه و مهمی را انجام داد:

1. قطع مصرف داروهای آنتی هیستامین؛ 3-7 روز قبل تست حساسیت. داروهای آنتی هیستامین می‌توانند واکنش سیستم ایمنی به آلرژن‌ها را متوقف کنند.
2. داروهای آسم نباید قطع شود.

انتظارات از تست آلرژی

هدف از تجویز تست آلرژی این است که پزشک متوجه شود که بیمارش به چه موادی، حساسیت دارد؛ اگر فردی حین تست، در محل آمزایش دچار واکنش شد؛ احتمالا به آن آلرژن استاندارد تست، حساسیت دارد؛ علائمی که بعد از انتقال آلرژن روی پوست، ظاهر می‌شوند؛ بسیار خفیف هستند؛ مانند:

• خارش پوست
• آبریزش بینی
• ریزش اشک
• احتقان

اکثر این علائم حدود 1-2 ساعت بعد از آزمایش برطرف می‌شوند؛ با این حال قرمزی چشم ممکن است تا چند ساعت باقی بماند.

عوارض و خطرات آزمایش حساسیت

تست حساسیت برای بیشتر افراد خطری ندارد؛ با این حال مهم‌ترین خطر این آزمایش، ایجاد شوک آنافیلاکسی است؛ با این حال نباید بترسید؛ چراکه این احتمال خیلی نادر است و اگر هم در طول آزمایش رخ بدهد؛ پزشک فوق تخصص ایمونولوژی یا آسم و آلرژی یا تکنسین آزمایشگاه، برای بیمار تزریق اضطراری انجام می‌دهد.

پرسش‌های پرتکرار FAQ

در بالا به طور مفصل درباره تست حساسیت، توضیح دادیم؛ با این حال شاید هنوز سوال‌هایی فکر شما را درگیر کرده باشد؛ پیشنهاد می‌کنیم ابتدا نگاهی به سوال و جواب‌های زیر بیاندازید؛ اگر پاسخ مورد نظر خود را نیافتید؛ در بخش نظرات از ما بپرسید.

سوال: آیا تستهای آلرژی خانگی موثر هستند؟

جواب: در داروخانه‌ها، کیت‌های تست حساسیت به فروش می‌رسند و می‌توانید برای بررسی ابتلا به آلرژی، این کیت‌ها را خریداری کنید؛ با این حال کیت تست آلرژی، دقیق نیست و اگر به طور جدی حساسیت دارید؛ بهتر است حتما آزمایش حساسیت را در آزمایشگاه یا مرکز آسم و آلرژی انجام دهید. دقت داشته باشید که این کیت‌ها، برای آزمایش‌های تست‌هیا آنتی بادی مناسب نیستند.

سوال: بیمه‌ها هزینه تست حساسیت را تقبل می‌کنند؟

جواب: درصدی از هزینه تست آلرژی با آزمایش خون، توسط بیمه‌گرهای پایه، پرداخت می‌شود با این حال برخی بیمه‌های تکمیلی نیز درصد بیشتری از این تست حساسیت را به بیمار پرداخت می‌کنند؛ اگر هم تست حساسیت پوستی باشد؛ برخی بیمه‌های تکمیلی، درصدی از این خدمات آزمایشگاهی را به بیمار پرداخت می‌کنند.

منبع: clevelandclinic