حساسیت به توت فرنگی: بارداری، کودکان و بزرگسالان

بیشتر مردم، آلرژی را با علائم حساسیت فصلی بهاری می‌شناسند؛ با این‌ حال برخی میوه‌های فصل هم هستند که سبب آلرژی می‌شوند. مثلا حساسیت به توت فرنگی، یکی از آن آلرژی‌هاست که گروه‌های مختلف سنی از نوزادان و کودکان، زنان باردار و سایر بزرگسالان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این نوع حساسیت، چندان شایع نیست اما در هر صورت تعداد کسانی که با آن درگیراند؛ کم هم نیستند. به همین دلیل در آچاره سلامت، تصمیم گرفتیم، درباره  اگرچه این یک آلرژی رایج نیست، اما افراد ممکن است به توت فرنگی حساسیت داشته باشند. علائم آلرژی به توت فرنگی از خفیف تا بسیار شدید متغیر است.

فهرست مطالب

حساسیت به توت فرنگی چیست؟

اگرچه توت فرنگی میوه‌ای شیرین و با حس لذت‌بخش است؛ با این‌حال گاهی برخی افراد با گاز زدن توت فرنگی دچار علائم حساسیت می‌شوند؛ مثلا بثورات پوستی، خارش، احساس ناخوشایندی در دهان یا حتی شوک آنافیلاکسی. اگر شما هم بعد خوردن توت فرنگی دچار چنین حالت‌هایی می‌شوید؛ احتمالا به توت فرنگی، آلرژی دارید.

علت حساسیت به توت فرنگی

آلرژی به توت فرنگی، نوعی حساسیت غذایی است که در آن سیستم ایمنی به پروتئینی در توت فرنگی واکنش نشان می‌دهد. این حالت زمانی ایجاد می‌شود که فرد توت فرنگی را خورده باشد یا به آن دست زده باشد. در چنین شرایطی سیستم ایمنی بدن، پروتئین توت فرنگی را به عنوان یک عامل بیماری، تلقی می‌کند؛ مثلا ویروس یا باکتری؛ در نتیجه برای مقابله با آنها هیستامین به جریان خون می‌ریزد. علائم حساسیت به توت فرنگی به علت وجود هیستامین در خون، ایجاد می‌شوند.

آلرژن حساسیت به توت فرنگی

توت فرنگی از خانواده میوه‌های Rosaceae است. بنابراین کسی که به توت فرنگی حساسیت داشته باشد؛ به تمام میوه‌های این رده‌بندی میوه، حساسیت خواهد داشت؛ مثلا:

• سیب
• گیلاس
• تمشک
• گلابی
• هلو
• انواع توت
• زردآلو
• خربزه
• موز
• برخی از آجیل مانند فندق
• کرفس
• هویج
• کیوی
• مرکبات
• گوجه فرنگی

تمام این میوه‌ها و توت فرنگی دارای پروتئین خاصی هستند که وقتی وارد بدن می‌شود؛ سیستم ایمنی را تحریک می‌کند.

علائم حساسیت به توت فرنگی چگونه است؟

اگر فردی به توت فرنگی حساسیت داشته باشد؛ بعد از خوردن این میوه، دچار علائم زیر می‌شود:

• خارش و التهاب گلو و دهان
• سرفه یا خس‌خس سینه
• خارش پوست
• سرگیجه
• اسهال
• استفراغ
• بثورات پوستی و خارش پوست
• شوک آنافیلاکسی: در موارد نادر اگر فرد علائم شدید این حساسیت را نشان دهد؛ این حالت‌ها را تجربه می‌کند:
  • ضربان نبض سریع
  • تورم زبان
  • تورم گلو
  • کاهش فشار خون
  • غش کردن

علائم حساسیت به توت فرنگی چگونه است؟

معمولا حساسیت به توت فرنگی علائم شدیدی ندارد؛ با این‌ حال اگر کسی به این میوه حساسیت داشته باشد؛ علائم آن در عرض چند دقیقه تا چند ساعت بعد از خوردن توت فرنگی، خودشان را نشان می‌دهند.

شدت واکنش حساسیت به توت فرنگی چقدر است؟

حساسیت به توت فرنگی مانند حساسیت به مواد شیمیایی یا برخی گرده‌های گیاهان نیست؛ علائم این حساسیت، نسبتا حفیف تا متوسط هستند. کسانی که به این میوه حساسیت دارند؛ ممکن است به برخی ترکیبات شیمیایی مانند لاتکس و گرده گیاه غان هم حساسیت داشته باشند.

حساسیت به توت فرنگی خام یا پخته؟

معمولا افرادی که به توت فرنگی حساسیت دارند؛ با خوردن توت فرنگی خام نسبت به پروتئین حساسیت‌زای آن، واکنش نشان می‌دهند. پخته شدن توت فرنگی ساختار این پروتئین را تغییر می‌دهد و در نتیجه، کسانی که به توت فرنگی حساسیت دارند؛ نسبت به خوردن توت فرنگی پخته یا خوراکی‌های تخت فرنگی پخته، کم‌تر واکنش نشان می‌دهند. مثلا کسانی که توت فرنگی دوست دارند اما نسبت به آن حساسیت نشان می‌دهند؛ معمولا می‌توانند این خوراکی‌ها را بخورند:

• مربای توت فرنگی
• پوره توت فرنگی
• مارمالاد توت فرنگی

حساسیت به توت فرنگی در بزرگسالان

حساسیت به توت فرنگی در بزرگسالان نشانه به خصوصی ندارد و همان علائم عمومی این آلرژی را در فرد ایجاد می‌کند.

حساسیت به توت فرنگی در بارداری

داشتن حساسیت به توت فرنگی در دوران بارداری، چندان شایع نیست اما اگر خانمی با خوردن این میوه دچار علائم حساسیت شود؛ باید مصرف این میوه را در دوران حاملگی خود قطع کند؛ حتی اگر به آن ولع دارد یا به عنوان منبع ویتامین سی یا آنتی اکسیدان، قصد مصرف مقدار زیادی توت فرنگی داشته است؛ در این شرایط باید از منابع دیگری برای تامین ویتامین سی و آنتی اکسیدان، مصرف کرد.

حساسیت به توت فرنگی در نوزادان و کودکان

بعد از این‌که فرزند شما به 6 ماهگی رسید و خواستید؛ تغذیه تکمیلی را برای او شروع کنید؛ حتما مایلید بدانید که حساسیت به توت فرنگی در نوزادان، چقدر شایع است؟ از طرفی حساسیت به توت فرنگی در کودکان خردسال شیوع نسبتا زیادی دارد؛ مادران برای این‌که فرزندشان مقدار کافی ویتامین و آنتی اکسیدان را دریافت کند؛ به او هر روز توت فرنگی می‌خورانند؛ در صورتی‌که ممکن است کودک به این میوه، حسایت داشته باشد.

مطلب پیشنهادی: حساسیت و عوارض انار برای کودکان، یک راهنمای کامل 

شیوع آلرژی به توت فرنگی

برای بررسی حساسیت به توت فرنگی در قشرهای مختلف جامعه و همچنین میزان شیوع این آلرژی باید نتیجه تحقیقات، روی این گروه‌های مختلف را بررسی کنیم؛ تمام این مطالعات علمی نشان می‌دهند که تنها درصد کمی از نوزادان، کودکان، بزرگسالان و زنان باردار، دچار حساسیت به این میوه هستند.

شیوع حساسیت به توت فرنگی در بزرگسالان

این حساسیت جزء حساسیت‌های نادر در بزرگسالان است؛ به عبارتی حساسیت به توت فرنگی در بزرگسالان، تنها 9 درصد مبتلا دارد.

شیوع حساسیت به توت فرنگی در نوزادان و نوپایان

برخی تحقیقات علمی در اروپا نشان داده‌اند که تنها 3-4 درصد نوزادان و خردسالان به توت فرنگی حساسیت دارند. بنابراین اگر شما هم قصد دارید به فرزند زیر 2 سال خود از این میوه خوشمزه و پرخاصیت بخورانید؛ دقت داشته باشید که حساسیت نوزادان به توت فرنگی، چندان شایع نیست. از طرفی در مطالعه دیگری ثابت شده که 6-8 درصدذ کودکان زیر 3 سال، نسبت به توت فرنگی آلرژی نشان می‌دهند که باز هم عدد بالایی نیست.

شیوع حساسیت به توت فرنگی در کودکان

مطالعات نشان داده که تنها 0/5 تا 1 درصد کودکان به توت فرنگی حساسیت دارند. به همین دلیل بیشتر کیک‌های تولد، بستنی‌ها و دسرهایی که برای کودک شما سرو می‌شوند؛ سبب حساسیت در او نخواهند شد.

تشخیص حساسیت به توت فرنگی

در صورتی‌که تست حساسیت پوستی به توت فرنگی را انجام دادید و برخی علائم آلرژی در شما، بروز پیدا کرد؛ می‌توانید با به یک پزشک فوق تخصص آسم و آلرژی مراجعه کنید تا برای شما، تست حساسیت انجام دهد. او با انتقال برخی آلرژن‌های مختلف روی پوست‌تان، متوجه می‌شود که به توت فرنگی حساسیت دارید یا ماده دیگری سبب آلرژی شما شده است؟

عوامل خطر حساسیت به توت فرنگی

اگر فردی مستعد حساسیت به توت فرنگی باشد؛ باید از عواملی که خطر ایجاد این علائم را بالا می‌برند؛ دوری کند؛ مثلا مواد غذایی حاوی توت فرنگی تازه، خشک و اسانس توت فرنگی را نخورد؛ از طرفی برخی عوامل هستند که اگر فرد به آنها مبتلا باشد یا وارد بدن او شوند؛ شانس بروز علائم آلرژی به توت فرنگی بالا می‌رود؛ از جمله داشتن:

• سابقه خانوادگی آلرژی غذایی
• آلرژی به گرده غان
• آسم
• اگزما

پیش‌گیری از حساسیت به توت فرنگی

اگر می‌خواهید دچار علائم حساسیت به توت فرنگی نشوید؛ باید حتما از خوردن این میوه به صورت تازه، پیش‌گیری کنید؛ به این منظور:

• برچسب مواد غذایی را نگاه کنید: ببینید هر غذا، دسر یا آب‌میوه‌ای که می‌خواهید بخورید؛ حاوی توت فرنگی هست یا خیر؟
• توت‌فرنگی را جدا کنید: اگر قرار است، دسری که حاوی توت فرنگی است را میل کنید؛ توت فرنگی‌های تازه آن را بردارید و قسمتی از خامه در تماس با توت فرنگی‌ها را هم کنار بزنید.
• خوراکی‌های حاوی اسانس توت فرنگی را نخورید: بسیاری از خوراکی‌های تولیدی در صنایع غذایی حاوی اسانس توت فرنگی را نباید میل کنید:
  • توت فرنگی خشکی
  • مربای توت فرنگی
  • ژله توت فرنگی
  • آب‌نبات توت فرنگی

پیش‌گیری از حساسیت نوزادان و کودکان به توت فرنگی

اگر نگران هستید که فرزند شما به توت فرنگی حساسیت نشان دهد؛ باید راه‌کار پیش‌گیرانه برای بروز علائم حساسیت در نوزادان یا کودکان را یاد بگیرید؛ به این منظور می‌توانید یک عدد توت فرنگی را له کنید تا شبیه پوره یا خمیر شود؛ سپس این پوره را روی پوست ساعد کودک یا شیرخوار بمالید؛ اگر ظرف چند ساعت یا 1-2 روز آینده، علائم حساسیت پوستی یا تنفسی نشان داد؛ فرزندتان به توت فرنگی حساسیت دارد و باید برای مقابله با بروز علائم این آلرژی در او، حتما پرهیز غذایی را برایش رعایت کنید.

درمان حساسیت به توت فرنگی

معمولا برای درمان حساسیت به توت فرنگی، می‌توان بدون مداخله پزشک، نشانه‌ها را مهار کرد؛ یعنی اصولا درمان خانگی برای آلرژی توت فرنگی، کافی است. بهترین راه درمان این حساسیت، دوری کامل از آلرژن‌ توت فرنگی است؛ در بالا به طور مفصل توضیح دادیم که چطور از حساسیت به توت فرنگی پیش‌گیری کنید.

داروهای مناسب برای درمان آلرژی توت فرنگی

برای مهار علائم حساسیت به توت فرنگی می‌توان از قرص آنتی هیستامین استفاده کرد. این دارو نیازی به نسخه پزشک ندارد و نشانه‌های این آلرژی را در بزرگسالان از بین می‌برد. با این حال، اگر فردی که حساسیت نشان داده نوزاد، شیرخوار، کودک یا زن باردار است؛ بهتر است در اولین بروز علائم حساسیت به توت فرنگی، او را نزد پزشک فوق تخصص آسم و آلرزی ببرید تا درباره وضعیت او تشخیص صحیح بدهد و داروی مناسب را تجویز کند.

آمپول ضد حساسیت قلمی برای توت فرنگی

برای درمان و مهار واکنش‌های شدید حساسیت به توت فرنگی در کودکان و بزرگسالان، لازم است که فرد را به اورژانس رساند. اگر فرد سابقه حساسیت شدید به توت فرنگی دارد؛ بد نیست؛ همیشه یک آمپول قلمی ضدحساسیت همراه خود داشته باشد تا در صورت خوردن ناگهانی و اشتباه توت فرنگی، شوک وارده را مهار کند.

پرسش‌های پرتکرار FAQ

در بالا به طور مفصل درباره حساسیت به توت فرنگی اشاره کردیم؛ این میوه سبب خارش و واکنش‌های تنفسی نسبتا خفیفی می‌شود اما شاید شما هنوز هم سوال‌هایی درباره علائم و درمان این آلرژی داشته باشید؛ در این صورت می‌توانید نگاهی به پرسش و پاسخ‌های زیر بیاندازید؛ اگر جواب خود را پیدا نکردید؛ در بخش نظرات از ما بپرسید تا پاسخ دهیم.

سوال: آیا حساسیت به توت فرنگی، مانند عدم تحمل ماده غذایی است؟

جواب: خیر؛ تحمل ناپذیری مواد غذایی مثلا تحمل ناپذیری لاکتوز، واکنش حساسیت نیست اما می‌تواند علائمی مشابه با آلرزی غذایی داشته باشد. این مشکل به دلیل فقدان برخی آنزیم‌ها در بدن ایجاد می‌شوند و بدن نمی‌تواند آن مواد را هضم کند.

سوال: آیا برای درمان حساسیت به توت فرنگی، باید آمپول کورتون بزنیم؟

جواب: خیر؛ این حساسیت خیلی خفیف است و معمولا با قرص آنتی هیستامین برطرف می‌شود؛ در موارد شدید هم باید به اورژانس مراجعه کنید.

در یک کلام؛ حساسیت به توت فرنگی خطرناکه؟

در بالا به‌طور مفصل درباره حساسیت به توت فرنگی توضیح دادیم؛ چطور آلرژی غذایی به این میوه می‌تواند سبب بروز علائم حساسیت شود؛ از طرفی مشخص شده که این حساسیت در میان نوزادان، کودکان، بزرگسالان و زنان باردار، چندان شایع نیست اما در برخی افراد می‌تواند سبب بروز علائم خیلی حاد هم بشود؛ به همین دلیل اگر شما هم سابقه حساسیت به برخی میوه‌ها و موادی که در این صفحه ذکر کردیم را دارید؛ قبل از خوردن توت فرنگی حتما تست حساسیت بدهید؛ اگر به آن واکنشی نشان ندادید؛ می‌توانید از طعم دلچسب این میوه لذت ببرید.

منبع: healthline – medicalnewstoday – allergyresources