اگر علت بی خوابی زنان باردار را بدانید؛ در صورتی‌که حامله شوید؛ شب‌ها وقت و بی‌وقت از خواب بپرید؛ احساس سرگشتگی و کلافگی نمی‌کنید؛ می‌تواند با رفع ریشه این دلایل بد خواب شدن و اختلالات خواب در دوران بارداری، تمام شب را آسوده استراحت کنید. در ادامه این صفحه آچاره سلامت، به بررسی ریشه اختلالات خواب در حاملگی پرداخته‌ایم؛ سپس عوارض بی‌توجهی به این بی‌کیفیت شدن خواب را توضیح داده‌ایم؛ در کدام سه ماهه بارداری این مشکل شدیدتر است و کلی نکته دیگر که هر خانم بارداری باید بداند؛ با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
بررسی مشکل اختلالات خواب در دوران بارداری
بسیاری از خانم‌ها حامله در طول روز احساس خستگی و کرختی دارند؛ انگار یک عمر است که نخوابیده‌اند. این زنان شاید از سر شب تا صبح را در رختخواب خود باشند اما صبح روز بعد که بلند می‌شوند؛ انرژی ندارند و تمام روز خواب‌آلوده هستند. در این شرایط باید دلایل کم خواب شدن و کیفیت نامناسب خواب خانم باردار، بررسی و ریشه یابی شوند؛ چراکه بی‌خوابی در بارداری خود عوارضی دارد که برای مادر و جنین در حال رشد او، خوب نیست. در ضمن به نظر شما خستگی و بی‌حالی مادر نشانه جنسیت خاصی در جنین است؟ این موضوع برای خیلی افراد جالب است اما اصول جنسیت جنین تنها با اسپرم پدر تعیین می‌شود و به شرایط دوران بارداری ارتباطی ندارد.
کیفیت خواب زنان در هر یه ماهه بارداری
بسته به وضعیت هورمورنی زنان در هر سه ماهه بارداری، اختلالات خواب می‌توانند بسیار متنوع و منحصر به فرد باشند. با این حال الگوهای اختلالات خواب در هر سه ماهه بارداری، معمولا به این صورت است:
- سه ماهه اول بارداری: بیشتر زنان در سه ماهه اول بارداری، حالتی کرخت دارند و دوست دارند در طول روز زیاد استراحت کنند؛ به همین دلیل هنگام خواب شبانه، نمی‌توانند به خواب عمیق داشته باشند و مرتب از خواب می‌پرند.
- سه ماهه دوم بارداری: زنانی که در سه ماهه دوم بارداری هستند؛ در طول روز خسته و پریشان‌اند؛ چراکه شب نتوانسته‌اند راحت بخوابند؛ بنابراین حس بدی را تجربه می‌کنند.
- سه ماهه سوم بارداری: معمولا چون دوران حساس بارداری سپری شده است و دیگر جنین در مرحله آخر رشدی خود است؛ مادر می‌تواند بهتر بخوابد اما گاهی به دلیل دردهای کمر، ممکن است از خواب بپرد.
شیوع بی خوابی در بارداری چگونه است؟
همان‌طور که گفتیم؛ بسیاری از زنان در دوران بارداری خود دچار کم خوابی یا بی خوابی می‌شوند با این حال بنا به نتیجه تحقیقات دانشمندان، شیوع بی‌خوابی در بارداری، حدود 38 درصد است. همچنین شیوع این مشکل در سه ماهه اول و دوم بارداری بیشتر از سه ماهه سوم است.
تعریف اختلالات خواب در بارداری چیست؟
اگر خانم دچار کم خوابی در بارداری شود؛ به این معنی نیست که شب بیداری کشیده تا کار ناتمام خانه یا محل کارش را انجام دهد. زنان باردار اصولا به 2 حالت اصلی، دچار کم خوابی می‌شوند:
- مشکل در به خواب رفتن
- پریدن از خواب شب
مهم‌ترین علت های بی خوابی در بارداری
در دوران بارداری، زنان دچار تغییرات هورمونی شدید می‌شوند؛ در نتیجه ممکن است نتوانند به خواب عمیق بروند؛ مهم‌ترین دلایل این مشکلات عبارتند از:
- تغییرات هورمونی شدید
- احتقان و تنگی نفس ناشی از بارداری
- سوزش سر دل یا بازگشت اسید معده به مری
- نیاز به ادرار مکرر
- حالت تهوع یا استفراغ ناشی از ویار
- کمر درد
- حساسیت سینه
- ناراحتی شکمی
- گرفتگی عضلات پا
- رویاهای زنده – حالتی نامعلوم بین خواب و بیداری
- استرس بارداری و به دنیا آوردن فرزند
حل مشکل بی خوابی در بارداری با ریشه‌یابی علت
اگر می‌خواهید در سه ماهه اول و دوم که بی‌خوابی در بارداری بسیار شایع‌تر است؛ دچار این مشکلات نشوید؛ بهتر است ابتدا ببینید کدام مشکل سبب بی‌خوابی شما در دوران بارداری شده است. مثلا شاید مرتب حالت تهوع دارید که بیدار می‌شوید اما بالا نمی‌آورید یا استرس و افکار هراس‌آوری درباره بزرگ کردن بچه دارید؛ خیلی به صورت خودآگاه به آنها فکر نمی‌کنید اما همین مشکل خواب راحت شبانه را از شما گرفته است. بنابراین سعی کنید به روند خواب و الکوی خواب‌تان در طول شب دقت کنید و تمام سرنخ‌ها و الگوهای تکرارشونده را برای خود بنویسید.
تعیین روتین قبل از خواب در بارداری
برای این‌که بتوانید با علت های بی خوابی در بارداری مقابله کنید؛ باید بعد از ریشه یابی مشکل اختلال خواب در میان 11 دلیل گفته شده، تمام کارهایی که سبب رفع و تسکین این حالت می‌شوند را به صورت منظم قبل از خواب انجام دهید. مثلا اگر مشکل رفلاکس در بارداری آزارتان می‌دهد؛ باید حتما قبل از خواب بالش‌هایی بلند روی تخت بگذارید تا هنگام خواب، گردن‌تان با زاویه نسبت به معده قرار بگیرد و اسید معده به آن وارد نشود. همچنین برای آرامش بخشیدن به ذهن‌تان می‌توانید خودتان را به کتاب خواندن، نقاشی کشیدن، موسیقی‌های آرامش‌بخش و چنین راه‌هایی برای مشغول نگاه داشتن مغز و جلوگیری از انحراف آن مشغول کنید.
دوش گرفتن قبل از خواب در بارداری
یکی از راه‌های مقابله با پریدن خواب شبانه در دوران حاملگی، این است که قبل از خواب دوش بگیرید؛ بهتر است آب نه خیلی داغ باشد؛ نه خیلی سرد. این روش می‌تواند به ترشح هورمون‌های آرامش‌بخش و القای خواب کمک کند.
تکنولوژی قبل از خواب ممنوع
بسیاری از ما عادت کرده‌ایم با گوشی موبایل یا تبلت، وارد رختخواب شویم؛ نور زیادی که این لوازم به چشم‌ها می‌تابانند و همچنین تاثیری که بر امواج مغزی می‌گذارند سبب از بین رفتن حالت خواب آلودگی می‌شوند. حتی قبل از خواب نباید تلویزیون دید. بهتر است 1 ساعت قبل از خواب، تمام این لوازم پخش‌کننده تصویر را کنار بگذارید.
خوردن و آشامیدن به وقت قبل شام
اگر بعد از شام تا زمان خوابیدن، نوشیدنی‌های کافئین‌دار مانند چای و قهوه یا انواع نوشیدنی‌ها را مصرف کنید؛ در طول شب دستشویی‌تان می‌گیرد؛ چراکه به دلیل بزرگ شدن رحم و افزایش حجم آن و فشاری که مثانه می‌آورد؛ امکان نگاه داشتن طولانی مدت ادرار برای زنان باردار وجود ندارد. از طرفی باید یک شام سبک و مغذی بخورید. مثلا خوردن فست فود یا غذاهای سرخ شده نه تنها کالری بالایی دارند و ارزش غذایی‌شان کم است؛ بلکه هشم سختی دارند و سبب ترشح مقداز زیادی اسید معده می‌شوند. بنابراین بهتر است مکی نان سبوس‌دار، یک غذای پروتئینی و کمی سبزیجات بخورید تا در طول شب، قند خون‌تان پایین نیاید و معده‌تان هم خالی نشود.
تحرک کافی برای خواب راحت در بارداری
در دوران بارداری خودتان را فعال نگاه دارید؛ تمام روز یک جا ننشینید یا دراز بکشید؛ فعال ماندن بدن، انرژی شما را می‌سوزاند و شب هنگام خسته می‌شوید و راحت می‌خوابید. بسیاری از علت هایی هم که برای بی خوابی در بارداری اشاره کردیم؛ شما را از خواب شب‌تان نمی‌پراند.
لباس راحت بپوشید تا خوب بخوابید
سینه‌های زنان باردار رشد می‌کنند، همچنین پوست در دوران بارداری بسیار حساس است؛ بنابراین باید برای خواب شبانه خود، یک لباس راحتی نخی و گشاد تهیه کنید. با لباس پلاستیکی یا نایلونی تنگ نخوابید. این الیاف سبب حساسیت و تحریک پوستی‌تان می‌شوند و شما را از خواب می‌پرانند.
تنظیم نور و دمای اتاق خواب در بارداری
بهتر است هنگامی‌که بارداری هستید؛ بسته به فصل سرما یا گرما، دمای اتاقی که در آن می‌خوابید را مطبوع و ملایم نگاه دارید؛ در یک اتاق خیلی سرد یا خیلی گرم خواب شما عمیق نمی‌شود. اگر در اتاق نویزی مانند صدای مهتابی خراب یا تیک تیک ساعت یا صدایی از بیرون می‌آید؛ یا عامل صدا را حذف کنید یا جای خواب‌تان را به اتاقی ساکت‌تر، منتقل کنید.
پرسش‌های پرتکرار FAQ
در بالا علل بی خوابی در بارداری را شرح دادیم؛ با این‌حال اگر باردار هستید و در این رابطه سوال‌های بیشتری دارید؛ ابتدا نگاهی به سوال و جواب‌های زیر بیاندازید؛ اگر جواب سوال خود را پیدا نکردید؛ در بخش نظرات از ما بپرسید تا پاسخ دهیم.
سوال: بی‌خوابی در بارداری برای جنین خطرناک است؟
جواب: اگرچه اختلالات خواب خانم حامله را در شرایط بسیار بدی قرار می‌دهد و سبب پریشانی او می‌شود اما یادتان باشد که محیط رحم برای جنین بسیار امن است و می‌تواند از ایجاد هرگونه ناراحتی برای جسم جنین محافظت کند. اختلالات هورمونی مادر یا دیگر عللی که توضیح دادیم؛ تنها بر خواب خود مادر اثر دارند و جنین را بی‌قرار نمی‌کنند و برایش ضرری ندارند.
سوال: آیا بی‌خوابی‌های من نشانه بارداری است؟
جواب: بله؛ ممکن است. برخی خانم‌ها چندان به روند قاعدگی‌های خود توجه ندارند؛ ممکن است باردار شده باشند اما خبر نداشته باشند. به همین عوارض اختلالات خواب ناشی از تغییرات هورمونی بارداری را تجربه کنند و بی‌خواب شوند اما تصور کنند یک بیماری سراغ آنها آمده است. اگرچه در سه ماهه اول بارداری، شکم اصلا بزرگ نیست اما اتفاقات بسیار مهم و پرجزئیاتی در بدن مادر در حال شکل‌گیری هستند که می‌توانند خواب مادر را از او بگیرند.
در یک کلام؛ علل بی‌خوابی در بارداری خطرناک‌اند؟
در صورتی‌که باردار هستید و شب‌ها خواب‌تان نمی‌برد یا مرتب از خواب می‌پرید؛ حتما در طول روز کلافه و بداخلاق خواهید شد؛ چون خواب کافی نداشته‌اید؛ از طرفی هم نگرانید که مبادا دچار یک بیماری روانی یا جسمی خاص شده‌اید و خبر ندارید. بی‌خوابی‌های زنان حامله نسبتاشایع‌اند و علل مشخصی دارند که در بالا به آنها اشاره کردیم؛ با این‌حال خطری ندارند. باید برای رفع این ریشه‌های بی‌خوابی صبور باشید؛ به صورت روتین کارهایی را که گفتیم انجام دهید؛ خودتان می‌بینید که کم‌کم خواب به چشمان‌تان بر می‌گردد.
منبع: healthline
19 آذر 1401
زمان تقریبی مطالعه 6 دقیقه 
