انواع استراحت مطلق در بارداری: نشستن، خوابیدن یا بستری؟

بیشتر افراد تصور می‌کنند که استراحت مطلق در دوران بارداری، یعنی این‌که در تخت خود دراز بکشند؛ 9 ماه بگذرد و زمان زایمان برسد. در حالی‌که وقتی پزشک متخصص زنان و زایمان می‌گوید که باید استراحت کنید؛ ممکن است طیفی از شرایط ایده‌آل مد نظرش باشد از کم‌تر روی پا ایستادن تا بستری شدن در بیمارستان. بنابراین اگر دوست دارید بدانید که کم و کیف استراحت مطلق در بارداری چگونه است؟ با ما در آچاره سلامت همراه باشید تا انواع تجویزهای پزشکان برای استراحت در حاملگی را بگوئیم.

فهرست مطالب

استراحت مطلق در بارداری چگونه است؟

اگر پزشک متخصص زنان و زایمان به شما استراحت مطلق تجویز کرده است؛ نباید تمام این 9 ماه را در تخت یا تشک خود، بخوابید. بسته به این‌که در چه شرایط جسمی و سلامتی هستید؛ پزشک ممکن است برخی فعالیت‌های فیزیکی را برای شما محدود کند یا در حالت‌های خیلی حاد جسمی، شما را در بیمارستان بستری کند.

منظور پزشک از استراحت مطلق در بارداری چیست؟

در صورتی‌که پزشک متخصص زنان و زایمان از شما خواست که استراحت مطلق داشته باشید؛ شاید به دلیل مشغله زیادی که دارد؛ برای‌تان به طور کامل توضیح ندهد که چه کارهایی در این استراحت اجباری، مجاز است؟ چه کارهایی ممنوع؟ در این صورت اگر می‌خواهید سلامت خودتان و جنین در حال رشد‌تان حفظ شود؛ از پزشک حتما این سوال‌ها را بپرسید که ابهامی برای‌تان نماند:

• چه مدت به استراحت مطلق نیاز دارم؟
• آیا می‌توانم در خانه کمی پیاده‌روی کنم؟
• خودم می‌توانم به دستشویی بروم؟
• حمام کردن در دوران استراحت مطلق بارداری مشکلی ندارد؟
• هنگام استراحت مطلق بارداری می‌توانم از پله‌ها بالا یا پایین بروم؟
• رانندگی کردن در استراحت مطلق بارداری مشکلی ندارد؟
• سفر رفتن با قطار یا اتوبوس در دوران استراحت مطلق بارداری خطری ندارد؟
• در دوره استراحت مطلق می‌توانم سوار هواپیما شوم؟
• برای استراحت مطلق می‌توان روی زمین دراز کشید؟
• هنگام استراحت مطلق می‌توانم آشپزی کنم؟
• برای استراحت مطلق تشک خاصی نیاز دارم؟
• در دوران استراحت مطلق بارداری، رابطه جنسی اشکالی ندارد؟
• اگر هنگام استراحت مطلق حاملگی یوگا کنم، بچه آسیب می‌بیند؟
• آیا تمام طول رور را باید در تخت باشم؟
• مراقبت از فرزندان در دوره استراحت مطلق، خطرناک است؟
• آشپزی‌ کردن در استراحت مطلق، مشکلی ایجاد می‌کند؟
• در دوران استراحت مطلق بارداری پارک یا پاساژگردی، اشکالی دارد؟
• هنگام استراحت مطلق بارداری می‌توانم به آرایشگاه بروم؟

کدام نوع بارداری‌ها استراحت مطلق نیاز دارد؟

در صورتی‌که باردار هستید و فشار خون‌تان بالاست؛ دهانه رحم آسیب‌دیده و ضعیف است؛ خطر سقط وجود دارد؛ مادر خونریزی می‌کند؛ خطر زایمان زودرس وجود دارد؛ مادر دو یا چندقلو باردار است.  استراحت مطلق در دوران بارداری می‌تواند فشار خون‌تان را کاهش دهد؛ وزن و فشار بدن که بر دهانه رحم است را کم کند؛ جریان خون در بدن جنین را بهبود ببخشد. درباره علل استراحت مطلق در بارداری، راهنمای کامل آچاره سلامت را بخوانید.

مطلب پیشنهادی: دلایل استراحت مطلق در بارداری؛ 9 علت + کمر درد و خونریزی

انواع استراحت مطلق بارداری چگونه است؟

اگر پزشک از شما خواسته که در دوران بارداری، استراحت کنید؛ معنی‌اش این نیست که تمام روز را در تخت دراز بکشید و تکان نخورید. شاید لاورتاتن نشود اما برخی تحقیقات نشان داده‌اند که استراحت در رخت‌خواب، به تنهایی کمکی به مادر باردار نمی‌کند؛ بلکه احتمال دارد که مادر را دچار عوارض استراحت مطلق در بارداری کند. معمولا وقتی صحبت از استراحت مطلق می‌شود؛ پزشکان می‌خواهند که خانم زیاد تحرک نداشته باشد؛ حالت ایستاده او به دهانه رحم، جفت و جنین فشار وارد نکند؛ نشستن و کم تحرک شدن او، کمک کند که جریان خون در بدن او و جنین، بهبود یابد.

نوع اول استراحت مطلق در حاملگی: نشستن

اگر وضعیت بارداری شما چندان خوب نیست؛ ممکن است پزشک زنان از شما بخواهد تحرک خود را کم‌تر کنید و بیشتر بنشینید. در این صورت لازم نیست 24 ساعته، در منزل باشید و در تخت خود دراز بکشید. همین‌که پشت میزتان بنشینید و کارهای‌تان را کنید؛ کافی‌ست. می‌توانید رانندگی کنید؛ آشپزی را هم در حالت نشسته روی صندلی انجام دهید.

نوع دوم استراحت مطلق بارداری: نشستن و تکیه دادن

در این حالت بهتر است روی یک کاناپه یا تخت بنشینید؛ پای خود را دراز کنید و به یک پشتی، تکیه دهید. حتی اگر کاناپه یا تخت ندارید؛ زیر خود یک تشک پهن کنید و به دیواری که جلوی آن پشتی یا متکا گذاشته‌اید؛ تکیه دهید. در این نوع استراحت مطلق، نباید زیاد از پله‌ها بالا بروید. همچنین دوش گرفتن یا آشپزی را هم باید محدود کنید؛ چراکه حالت ایستاده بدن به جفت، دهانه رحم و جنین فشار وارد می‌کند. معمولا وقتی مادر چند فلو باردار است؛ این نوع استراحت مطلق برایش تجویز می‌شود.

مطلب پیشنهادی: عوارض استراحت مطلق در بارداری، جسمی و روحی

محدودیت‌های استراحت مطلق متوسط

اگر شما جز این دسته استراحت مطلق بارداری هستید؛ باید روزی چند ساعت در حالت نشسته یا دراز کشیده باشید؛ در چنین شرایطی این کارها برای شما ممنوع است:

• رانندگی
• کارهای خانه
• بلند کردن اجسام
• ورزش و تمرین بدنسازی

نوع سوم استراحت مطلق بارداری: در رخت‌خواب

در چنین شرایطی پزشک از شما می‌خواهد؛ تمام مدت شبانه روز را در جای خود دراز بکشید. حتی برخی از پزشکان دستشویی رفتن و حمام کردن را هم برای مادر باردار، قدغن می‌کنند. این زنان باید در حالت نشسته غذا بخورند و راه رفتن برای آنها خطرناک است. در صورتی‌که چنین وضعیتی دارید اما کسی نیست در خانه از شما مراقبت کند؛ در مگا اپ سرویس آچاره درخواست پرستار در منزل بدهید؛ یک پرستار آگاه به امور بارداری خطرناک، به طور تمام وقت در اختیار شما خواهد بود.

نوع چهارم استراحت مطلق زنان بارداری: بستری شدن در بیمارستان

حادترین نوع استراحت مطلق در بارداری، بستری شدن مادر در بیمارستان است. در چتیت شرایطی وضعیت سیستم قلبی عروقی مادر، دچار اختلال است و پرستاران باید به طور 24 ساعته مراقب علائم اعضای حیاتی بدن مادر و جنین باشند. همچنین گاهی فشار دهانه رحم آن‍قدر زیاد است که تیم و پزشکی و پرستاری باید مراقبت ویژه از مادر انجام دهند تا خطر سقط یا زایمان زودرس، از بین برود.

• لوازم مورد نیاز: سطح روی تختی – تخت بیمارستانی
• حالت دراز کشیدن: هنگام استراحت مطلق مادران باردار در بیمارستان، تخت را طوری تنظیم می‌کنند که سر از لگن پایین‌تر قرار بگیرد؛ به این ترتیب فشار کمتری روی دهانه و گردن رحم وارد می‌شود.
• مدت استراحت مطلق: این نوع استراحت معمولا فقط چند هفته، تجویز می‌شود.
• موارد خاص: در صورتی که مادر در 2 ماه آخر بارداری است و خطر زایمان زودرس برای او وجود دارد؛ مدت بستری شدن در بیمارستان برای او بیشتر است.

مطلب پیشنهادی: خستگی در بارداری و جنسیت جنین، پسردار می‌شم؟

عوامل موثر در نوع استراحت مطلق بارداری

بسته به این‌که مادر در چه شرایطی بوده که پزشک به او استراحت مطلق داده است؛ عوامل مختلفی می‌توانند بر وضعیت مادر باردار اثرگذار باشند؛ از جمله:

• سوابق پزشکی او قبل از بارداری
• سن بارداری
• مشکلاتی که بارداری را خطرناک می‌کنند؛ از جمله: پره اکلامپسی، خونریزی واژینال، زایمان زودرس، ضعف دهانه رحم، بارداری چندن قلویی، رشد ضعیف جنین و عوارض بارداری قبلی مثلا مرده زایی، زایمان زودرس یا سقط.

سوالات متداول FAQ

درباره انواع استراحت مطلق در بارداری برای‌تان گفتیم حالا که با کلیت این تجویز پزشکی آشنا شدید؛ شاید در ذهن‌تان سوال‌های جزئی‌تری هم پیش آمده باشد؛ ببینید در ادامه پاسخ آنها را پیدا می‌کنید؟

سوال: آیا هنگام استراحت مطلق بارداری، باید تمام مدت 24 ساعت روز را در رخت‌خواب باشم؟

جواب: بسته به این‌که متخصص کدام نوع استراحت مطلق را برای شما تجویز کرده باشد؛ می‌توانید فعالیت‌های مختصر را داشته باشید اما معمولا اگر پزشک شما را در بیمارستان بستری کند؛ نباید راه بروید.

سوال: آیا می توان در طول استراحت بارداری در رختخواب ورزش کرد؟

جواب: بله، ورزش کردن در حالت استراحت مفید است و اکثر پزشکان آن را توصیه می‌کنند. این تمرینات به بهبود جریان خون در بدن کمک می‌کنند و نمی‌گذارند؛ بدن غیر فعال بماند.

سوال: آیا هنگام استراحت مطلق بارداری می‌توان به پهلو دراز کشید؟

جواب: این‌که وضیعیت خوابیدن شما در دوران استراحت مطلق چگونه باشد به نوع قرارگیری جنین در بدن شما، بستگی دارد؛ معمولا به پهلو خوابیدن در دوران بارداری، مشکلی ایجاد نمی‌کند اما باز هم می‌توانید از متخصص زنان، به طور دقیق‌تر اطلاعات بخواهید.

سوال: آیا حین اسراحت مطلق می‌توانم به جلسات اداری‌ام بروم؟

جواب: اگر می‌توانید با وسیله نقلیه شخصی یا دربست، به محل کار خود بروید و در جلسه شرکت کنید؛ رفتن به جلسه ماهی یک‌بار اشکال ندارد اما باید مراقب باشید که رد این جلسات استرس نداشته باشید. همچنین از در ورودی محل کار تا محل جلسه، مسافت زیادی را پیاده روی نکنید و از پله‌ها بالا و پایین نروید. در صورتی‌که چنین شرایطی در محل کار شما نیست؛ جلسه را به صورت آنلاین برگزار کنید.

سوال: مراقبت از فرزندان در انواع استراحت مطلق بارداری مجاز است؟

جواب: هنگامی‌که وضعیت جسمی شما خیلی حاد است؛ توصیه می‌کنیم برای مراقبت از فرزندان یک کمک بگیرید اما در صورتی‌که نوع اول و دوم استراحت مطلق برای‌تان تجویز شده است می‌توانید مراقب فرزندان باشید اما از آنها بخواهید که شما را مجبور به راه رفتن زیاد در خانه نکنند. مثلا می‌توانید با هم فیلم ببینید؛ کتاب بخوانید اما حمام رفتن یا پارک بردن بچه‌ها را به همسر یا یکی از نزدیکان‌تان بسپارید.

در یک کلام؛ انواع استراحت مطلق در بارداری چطوریه؟

در صورتی‌که شرایط بارداری خاصی دارید؛ ممکن است چهار نوع طیف استراحت مطلق در دوران بارداری برای‌تان تجویز شود. محدود کردن فعالیت‌های فیزیکی در دوران بارداری، می‌تواند سلامت جسمی شما و جنین در حال رشد را تامین کند. این حالت می‌تواند شاکل چند ساعت نشستن در روز باشد یا 24 ساعت بستری بودن در بیمارستان. نوع استراحت مطلق شما، هرجور هست؛ با پزشک معالج خود همکاری داشته باشید تا خطرات بارداری‌تان به حداقل برسد و فرزندی سالم به دنیا بیاورید. در صورت نیاز به یک مراقب تمام وقت می‌توانید از تیم پزشکی – پرستاری آچاره کمک بگیرید.

منبع: clevelandclinic – momjunction – mayoclinic – verywellfamily – everydayhealth